Indeks Biznesu PKPP Lewiatan - styczeń 2009

6.2.2009

Indeks Biznesu PKPP Lewiatan w styczniu odnotował kolejny silny spadek, zarówno w notowaniu kwartalnym jak i rocznym. Są to najniższe notowania od sześciu lat. Wartości jednakowe we wszystkich przekrojach czasowych sugerują, że bieżący rok będzie okresem stagnacji z niskim tempem wzrostu gospodarczego i rosnącym ryzykiem zakłócenia osiągniętej równowagi makroekonomicznej.

Od połowy ubiegłego roku pogorszenie koniunktury antycypowały m.in. przedsiębiorstwa, obniżając wydatki inwestycyjne.

Indeks kwartalny, półroczny i roczny
Indeks Biznesu PKPP Lewiatan w styczniu odnotował kolejny silny spadek, tym razem zarówno w notowaniu kwartalnym, z 53 do 45 punktów, jak i rocznym, z 63 do 45 punktów. Są to najniższe notowania od sześciu lat, jednakowe we wszystkich przekrojach czasowych. Trzy kolejne miesiące spadającej sprzedaży w przemyśle, silne wyhamowanie dynamiki sprzedaży detalicznej oraz eksportu, znaczny spadek dynamiki wynagrodzeń i funduszu płac wraz z odwróceniem spadkowego trendu bezrobocia oraz dwa kwartały załamania w inwestycjach przedsiębiorstw świadczą o tym, że już w ostatnim kwartale ub. roku gospodarka bezpośrednio odczuła szok załamania popytu na skutek światowej recesji, a od połowy ub. roku pogorszenie koniunktury przewidywały przedsiębiorstwa, obniżając odpowiednio wydatki inwestycyjne. Spowolnienie dynamiki gospodarczej do jakiej doszło już w ostatnim kwartale ub. roku utrzyma się najprawdopodobniej przez cały rok bieżący, co wynika z identycznego poziomu indeksu we wszystkich przekrojach czasowych.

Indeksy szczegółowe
Przedstawiają wpływ poszczególnych czynników na oczekiwany poziom koniunktury. Dotyczą popytu globalnego, finansów, sytuacji makroekonomicznej i politycznej.

Indeks popytu globalnego (ocenia konsumpcję krajową, eksport, inwestycje krajowe i zagraniczne)
Indeksy popytu uległy najsilniejszej redukcji. Indeks kwartalny stracił 13 punktów w stosunku do ostatniego kwartału ub. roku, a indeks roczny zmalał prawie o połowę, do 34 pkt. Jednocześnie wraz z wydłużeniem horyzontu czasowego zauważalny jest trend malejący, co nie pozwala na zbytni optymizm co do ożywienia popytu jeszcze w tym roku. Czwarty kwartał ub. roku upłynął pod znakiem malejącej z miesiąca na miesiąc produkcji sprzedanej przemysłu, a spadek dynamiki inwestycji zaczął się już kwartał wcześniej i objął całe drugie półrocze.

Szok popytowy, jaki przynosi ze sobą światowa recesja, daje wyraźnie znać o sobie poprzez zahamowanie dynamiki eksportu, co oddziałuje na produkcję i inwestycje. „Jeżeli malejąca produkcja i inwestycje pociągną za sobą spadek popytu na pracę, wzrost bezrobocia i ograniczenie wzrostu funduszu płac, może przyjść kolej na ograniczanie konsumpcji będącej dotąd dosyć stabilnym czynnikiem wzrostu" zaznacza dr Stanisław Kubielas. Zahamowanie dynamiki sprzedaży detalicznej jest już pierwszym tego sygnałem. Nie można liczyć na ożywienie inwestycji krajowych, ani na napływ inwestycji zagranicznych, a absorpcja unijnych funduszy obok barier administracyjnych może teraz napotkać bariery finansowe.

Indeks finansów (ocenia rentowność i płynność finansową przedsiębiorstw, zmiany realnej podaży kredytu oraz stopy procentowej)
Indeksy finansów zachowują się od dłuższego czasu dosyć stabilnie, jednak w styczniu uległy korekcie w dół o 7 punktów w perspektywie kwartalnej i półrocznej, oraz o 5 punktów w skali rocznej. Indeks roczny ciągle utrzymuje się w połowie skali. Sektor przedsiębiorstw zakumulował na kontach bankowych środki pieniężne, które stanowią dogodną poduszkę płynnościową dla amortyzacji trudności z dostępem do finansowania zewnętrznego. Jednocześnie mimo zaostrzania przez banki kryteriów finansowania tempo wzrostu kredytu dla przedsiębiorstw nie uległo dotąd wyraźnemu spowolnieniu, niemniej należy się liczyć, że trudności w pozyskaniu źródeł finansowania pasywów przez banki w niedalekiej przyszłości odbiją się na podaży kredytu i kondycji przedsiębiorstw. Pytanie, na jak długo starczy im wygospodarowana w dobrych czasach poduszka płynnościowa, czy pozwoli na przetrzymanie zawirowań i dotrwanie do normalizacji sytuacji na rynkach finansowych.

Indeks makroekonomiczny (obejmuje inflację, deficyt finansów publicznych, stopę bezrobocia oraz stopień konkurencyjności gospodarki)
Wprawdzie kwartalny indeks makroekonomiczny utrzymał się w granicach notowań z zeszłego roku, ale indeks roczny wyraźnie leci w dół, malejąc o ponad 10 punktów, do 54 pkt. Wydaje się, że fundamenty równowagi makroekonomicznej które udawało się z łatwością chronić i wzmacniać w okresie dobrej koniunktury, mogą ulec pewnej erozji podczas spowolnienia. Wg Stanisława Kubielas, choć inflacja na razie przestaje być problemem, trudne do utrzymania pod kontrolą a nawet groźne mogą okazać się dwa deficyty: budżetowy i obrotów bieżących z zagranicą.

Niepokojem napawa również wzrost bezrobocia, gdyż z jednej strony zwiększa obciążenia społeczne budżetu państwa, a z drugiej negatywnie wpływa na popyt konsumpcyjny, główny czynnik wzrostu przy słabym eksporcie i inwestycjach.

Indeks polityczny (ocenia wpływ czynników politycznych)
Od kilku miesięcy niewykazujący większych zmian indeks oceny sytuacji politycznej utrzymuje się nieco powyżej 50 pkt., z lekką tendencję malejącą.

Tekst z wykresami

Indeks Biznesu Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych jest wskaźnikiem koniunktury gospodarczej w kraju, obliczanym i publikowanym miesięcznie od początku 2003 r. Powstaje na podstawie prognoz czołówki ekonomistów polskich oceniających koniunkturę na bieżący kwartał, półrocze i cały rok. Liczony jest w skali 100-punktowej, w której 50 odpowiada prognozie wzrostu gospodarczego w granicach 3-3,5 % PKB rocznie.
EKSPERCI, których prognozy uwzględnia Indeks Biznesu PKPP Lewiatan: Tadeusz Chrościcki, Ryszard Kokoszczyński, Maciej Krzak, Małgorzata Krzysztoszek, Stanisław Kubielas, Mateusz Szczurek, Bohdan Wyżnikiewicz, Leszek Zienkowski.

Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan
Warszawa, 3 lutego 2009 r.

Źródło: PKPP Lewiatan - www.pkpplewiatan.pl

A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Komentarze