Co jemy? - Czyli jakość handlowa wędlin

CEL KONTROLI

Celem kontroli Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych było sprawdzenie jakości handlowej wędlin z mięsa czerwonego. W trakcie przedmiotowej kontroli sprawdzono jakość handlową kiełbas, ze szczególnym uwzględnieniem kiełbas białych i parówek, jak również innych wędlin, jak wędzonki, produkty blokowe oraz wędliny podrobowe, produkowanych w zakładach przetwórstwa mięsnego, ze szczególnym uwzględnieniem:

• jakości handlowej wędlin z mięsa czerwonego,
• prawidłowości znakowania wyrobów gotowych w opakowaniach jednostkowych i transportowych,
• prawidłowości procesu pakowania oraz paczkowania wyrobów gotowych,
• warunków składowania i transportu surowców oraz produktów gotowych.

ZAKRES KONTROLI

Kontrolę przeprowadzono w 118 zakładach przetwórstwa mięsnego (tj. około 10% zakładów  przetwórstwa mięsnego, prowadzących działalność na terenie kraju, znajdujących się w ewidencji IJHARS).

Kontrolą objęto:

• w zakresie oceny organoleptycznej - 467 partii wędlin z mięsa czerwonego, o łącznej masie 50 t,
• w zakresie oznaczania parametrów fizykochemicznych* - 424 partie wędlin z mięsa czerwonego, o łącznej masie 44 t,
• w zakresie znakowania - 472 partie wędlin z mięsa czerwonego, o łącznej masie 52 t.

WYNIKI KONTROLI

• ocena organoleptyczna

Nieprawidłowości w zakresie cech organoleptycznych stwierdzono w przypadku 8 partii wędlin (około 2% skontrolowanych partii), o łącznej masie 0,8 t (około 2% skontrolowanej masy).

Partie przetworów mięsnych (kiełbas, wędzonki oraz wędliny podrobowej) zakwestionowano ze względu na niewłaściwy wygląd przekroju poprzecznego, tj. obślizgłą powierzchnię oraz zmienioną barwę na przekroju poprzecznym, jak również niewłaściwy zapach i widoczne na przekroju poprzecznym skupiska galarety. Stwierdzono również niewłaściwe w stosunku do deklarowanego rozdrobnienie produktu blokowego.

• parametry fizykochemiczne

Nieprawidłowości w zakresie parametrów fizykochemicznych stwierdzono w przypadku 21 partii (5% skontrolowanych partii), o łącznej masie 2 t  (około 4% skontrolowanej masy).

Analizując wyniki badań pod kątem procentu partii, najwięcej niezgodności w odniesieniu do deklaracji producenta stwierdzono w partiach kiełbas. Nieprawidłowości stwierdzono w kiełbasach średniorozdrobnionych (10 partii, o łącznej masie 1,3 t), kiełbasach białych (8 partii, o łącznej masie 0,4 t) oraz 1 partii parówek o masie 30 kg. Deklaracji producenta nie spełniały także dwie partie wędzonek (szynka, baleron), o łącznej masie 80 kg.

Niezgodności najczęściej dotyczyły zaniżonej zawartości białka (13 partii, o łącznej masie około 0,7 t), zawyżonej zawartości wody (6 partii, o łącznej masie 0,3 t), zawyżonej zawartości tłuszczu (2 partie, o łącznej masie 0,1 t) oraz zawyżonej zawartości soli (2 partie, o łącznej masie 0,7 t).

• znakowanie

Nieprawidłowe znakowanie stwierdzono w przypadku 211 partii (45% skontrolowanych wyrobów), o łącznej masie 19 t (37% skontrolowanej masy).

Na etykietach opakowań jednostkowych głównie brakowało:

• wykazu składników użytych w procesie produkcyjnym,
• procentowej zawartości surowca mięsnego, użytego do produkcji,
• precyzyjnego oznaczenia nazwy wyrobu gotowego, w tym brak umieszczenia grupy technologicznej (wędzonka, kiełbasa sucha, kiełbasa podsuszana),
• wykazu dozwolonych substancji dodatkowych, symbolu lub określonej funkcji technologicznej substancji dodatkowych w wyrobie gotowym,
• numeru partii produkcyjnej,
• danych identyfikujących producenta,
• terminu przydatności do spożycia.

Większość partii poddanych kontroli wykazała jednocześnie nieprawidłowości w zakresie kilku wymagań dotyczących oznakowania. Nieprawidłowości dotyczyły wszystkich poddanych kontroli produktów.

• wymagania formalno-prawne

w około 5 % podmiotów, , na terenie których miała miejsce kontrola, nie dopełniono obowiązku zgłoszenia prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie produkcji, składowania, konfekcjonowania  i obrotu, do właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę  zgłaszającego, wojewódzkiego inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych.

• wymagania formalno-prawne

- w około 5% podmiotów, na terenie których miała miejsce kontrola, nie dopełniono obowiązku zgłoszenia prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie produkcji, składowania, konfekcjonowania  i obrotu, do właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę  zgłaszającego, wojewódzkiego inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych,
- w 1% podmiotów stwierdzono wagi o nieaktualnych cechach legalizacji, w związku z czym inspektorzy JHARS ukarali osoby odpowiedzialne  mandatami karnymi w łącznej kwocie 1.

850 zł oraz poinformowali Okręgowy Urząd Miar,
- w około 4% podmiotów, na terenie których miała miejsce kontrola stwierdzono przechowywanie w magazynach nieświeżych lub przeterminowanych surowców, w związku z czym inspektorzy ukarali właścicieli zakładów mandatami karnymi, w łącznej kwocie 1.100 zł oraz wydali decyzje nakazujące zniszczenie surowców na koszt producentów.

SANKCJE

W związku z zaistniałymi nieprawidłowościami w zakresie jakości handlowej wędlin z mięsa czerwonego, wojewódzkie inspektoraty JHARS zastosowały następujące sankcje:

• 77 mandatów karnych, na łączną kwotę 18.050 złotych,
• 95 decyzji administracyjnych, w tym:
• 77 decyzji nakazujących poddanie prawidłowemu oznakowaniu wędlin z mięsa czerwonego,
• 8 decyzji określających stopień wad i uszkodzeń wędlin z mięsa czerwonego,
• 10 decyzji nakazujących zniszczenie 0,8 t surowców do produkcji wędlin, jak również 0,05 t wyrobów gotowych, wykazujących wyraźne cechy zepsucia,

Ponadto wojewódzkie inspektoraty JHARS wszczęły 13 postępowań administracyjnych w związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami w zakresie znakowania oraz parametrów fizykochemicznych, jak również przekazały informację do Okręgowego Urzędu Miar o niezgłoszeniu faktu paczkowania, zaś Inspekcji Weterynaryjnej o braku badań przechowalniczych.

PODSUMOWANIE I WNIOSKI

Podsumowując wyniki przeprowadzonej kontroli należy zwrócić uwagę, iż znacza część poddanych kontroli partii nie spełniała wymagań, określonych w przepisach regulujących znakowanie artykułów rolno-spożywczych. Aż 44% skontrolowanych partii wędlin było nieprawidłowo oznakowanych. Nieprawidłowości dotyczyły głównie wykazu użytych w procesie produkcji składników, procentowej zawartości składnika mięsnego, dozwolonych substancji dodatkowych, symbolu lub określonej funkcji technologicznej w wyrobie gotowym, numeru partii produkcyjnej, danych identyfikujących producenta lub terminu przydatności do spożycia.

W zakresie analiz fizykochemicznych niezgodności stwierdzono głównie w przypadku kiełbas średniorozdrobnionych, w tym również kiełbas białych. Niezgodności najczęściej dotyczyły zaniżonej zawartości białka, a więc surowca mięsnego oraz zawyżonej zawartości wody.

Wyniki przeprowadzonej kontroli dowodzą, iż rozpiętość deklarowanych parametrów przy produkcji asortymentu, oferowanego do sprzedaży pod tą samą nazwą handlową, jest bardzo szeroka.

W trakcie kontroli stwierdzono także przechowywanie w magazynach nieświeżych lub przeterminowanych surowców w związku z czym inspektorzy JHARS wydali stosowne decyzje nakazujące ich zniszczenie oraz ukarali właścicieli zakładu mandatami karnymi.

Biorąc pod uwagę nieprawidłowości stwierdzane w trakcie przeprowadzanych kontroli, w trosce o interesy konsumenta, uzasadnionym jest dalsze monitorowanie przez Inspekcję JHARS sytuacji na rynku przetwórstwa mięsnego, poprzez systematyczne przeprowadzanie kontroli, ze szczególnym naciskiem na deklarowane przez producentów znakowanie oraz parametry fizykochemiczne.

Źródło: http://www.ijhar-s.gov.pl/

A.J.
Zespół e-prawnik.pl