Metryka sprawy ujawni, który urzędnik się pomylił
Nowe prawo ułatwia wykrywanie urzędniczych błędów. Niektóre niedopatrzenia nadal jednak będą anonimowe.
Od 7 marca obowiązuje nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego. Wprowadzone zmiany mają rozjaśnić decyzje, podejmowane przez urzędników fiskusa, gminy czy starostwa.
Chodzi o to, że dotychczas ustalenie wszystkich osób uczestniczących w procesie podejmowania decyzji było utrudnione.
Decyzja taka jest przygotowywana przez sztab urzędników. Na końcu podpisuje ją wójt czy prezydent miasta. Tymczasem osoby rzeczywiście pracujące nad danym rozstrzygnięciem nie są zazwyczaj ujawniane.
I to mają właśnie zmienić nowe przepisy, wprowadzające metrykę sprawy. Będzie ona obowiązkowo dołączana do zakładanej sprawy – również tej, która ma być prowadzona w trybie elektronicznym. Osoba, która złożyła wniosek o wydanie decyzji, zawsze będzie mogła zapoznać się z metryką.
W konsekwencji możliwe będzie precyzyjne ustalenie, jacy urzędnicy uczestniczyli w przygotowaniu decyzji zezwalającej na budowę domu, umarzającej podatek od nieruchomości czy odmawiającej przyznania renty.
Ostatecznie można liczyć na to, że zmiana prawa zmotywuje urzędników do lepszej pracy. – W tej chwili istnieje problem z faktyczną możliwością zlokalizowania autora ewentualnych błędów czy nieprawidłowości. Dzięki metrykom stanie się to łatwiejsze – twierdzi Piotr Rogowiecki, ekspert Pracodawców RP.
Przypominamy, że od 17 maja zeszłego roku możliwe jest, by urzędnik stracił nawet roczną pensję za błędnie wydaną decyzję. Wynika tak z ustawy o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa.
Ponadto wprowadzenie obowiązku zakładania metryki powinno ułatwić nam kontakt z urzędnikiem prowadzącym sprawę. Może to wpłynąć na szybkość postępowania.
Co urzędnik wpisze w metryce sprawy?
Wzór takiej metryki oraz dokładny sposób jej prowadzenia określają akty wykonawcze do wspomnianej nowelizacji. Powinny je wydać resort finansów oraz resort administracji i cyfryzacji. Ministerstwa zapewniały nas wczoraj, że zdąża na czas.
- Rozporządzenia powinny znaleźć się w Dzienniku Ustaw 7 marca. Opóźnienia raczej nie będzie – potwierdził Artur Koziołek z resortu administracji i cyfryzacji. – Dokumenty przesłano już do RCL. Już 6 marca powinny trafić do publikacji – usłyszeliśmy w biurze prasowym Ministerstwa Finansów.
METRYKA SPRAWY (wzór)
źródło:mf.gov.pl
Taka metryka zostanie założona przez urzędnika, który otrzymał sprawę do załatwienia. Zostanie ona wydrukowana i dołączona do dokumentacji.
Na metryce urzędnik poda m.in. swoje imię i nazwisko. W rubryce rodzaj sprawy zwięźle wpisze, czego ma dotyczyć decyzja. Będzie to przykładowo ustalenie zobowiązania w podatku od nieruchomości. W polu rodzaj podjętej czynności wskaże, czy sporządził dokument, przyjął go do realizacji, zaakceptował bądź odrzucił.
- W metryce sprawy powinny być odnotowane wszystkie podejmowane czynności z wyłączeniem technicznych, jak drukowanie dokumentu, przygotowanie do wysłania, kopertowanie – wyjaśnia resort finansów.
W dokumentacji elektronicznej metryką będzie system teleinformatyczny. Gdy urzędnik się do niego zaloguje, system go rozpozna i odnotuje wykonanie czynności w konkretnej sprawie, oznaczając je datą i dokładną godziną.
W sprawach podatkowych, nawet jeśli metryka będzie prowadzona elektronicznie, na koniec ma być drukowana i dołączana do akt papierowych.
W przypadku spraw będących w toku, metrykę sprawy trzeba założyć w ciągu 30 dni. Wówczas uwzględni się w nich osoby uczestniczące w sprawach od 7 marca.
Nie wszystkie decyzje będą kontrolowane
W niektórych sprawach obowiązek zakładania i prowadzenia metryk został jednak wyłączony. Chodzi np. o postępowania odwoławcze czy zażaleniowe.
Metryki nie będzie też w sprawach prowadzonych na podstawie przepisów kodeksu postępowania administracyjnego, które dotyczą: wznowienia postępowania (art. 145), uchylenia bądź zmiany decyzji ostatecznej (art. 154, 155), stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej (art. 156), zmiany, uchylenia decyzji ostatecznej przez ministra lub wojewodę (art. 161), stwierdzenia wygaśnięcia decyzji (art. 162) oraz uchylenia lub zmiany decyzji, na podstawie której strona nabyła prawo, na zasadach określonych w przepisach szczególnych (art. 163).
W przypadku spraw podatkowych urzędnik nie założy metryczki, gdy wydanie decyzji ma dotyczyć np. umorzenia zaległości podatkowych czy zwrotu części wydatków w związku z budową i remontem mieszkania (z wyjątkiem spraw załatwianych w trybie odwoławczym, wznowienia, uchylenia czy stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej).
Według środowiska pracodawców wyłączanie niektórych decyzji spod ustawy jest błędem. - Należy dążyć do objęcia obowiązkiem prowadzenia metryki jak największej liczby spraw. Rezultatem będzie sprawniejsze i bardziej przejrzyste postępowanie - twierdzi Piotr Rogowiecki, ekspert Pracodawców RP.
PODSTAWA PRAWNA: Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy - Ordynacja podatkowa (Dz.U. 2011 nr 186 poz. 1100).
Dariusz Madejski, e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?