Umowy międzynarodowe utracą moc...

Nowelizacjaustawy o umowach międzynarodowych wprowadza do ustawy pojęcie „utraty mocy obowiązującej umowy międzynarodowej”. Pozwoli to na właściwe informowanie o wygaśnięciu umów międzynarodowych, jeśli jego przyczyna jest inna niż wypowiedzenie przez Rzeczpospolitą Polską.

Co przewiduje ustawa z dnia 6 grudnia 2018 r. o zmianie ustawy o umowach międzynarodowych?

Celem nowelizacji ustawy z dnia 14 kwietnia 2000 r. o umowach międzynarodowych (Dz.U. poz. 443, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, jest wprowadzenie do jej tekstu pojęcia „utraty mocy obowiązującej umowy międzynarodowej” i uregulowanie kwestii związanych z ogłaszaniem w dziennikach urzędowych oświadczeń rządowych informujących o utracie mocy obowiązującej umów międzynarodowych zawartych przez Rzeczpospolitą Polską, albo których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

W dotychczasowym brzmieniu ustawy pojęcie „utraty mocy obowiązującej umowy międzynarodowej” nie występowało, pomimo tego, iż jest to termin głęboko zakorzeniony w prawie międzynarodowym. Sytuacji tej dotyczył wprawdzie art. 22 ustawy, ale odnosił się on wyłącznie do jednego ze sposobów utraty mocy obowiązującej umowy międzynarodowej, mianowicie wypowiedzenia tej umowy, i to tylko przez Rzeczpospolitą Polską. Wypowiedzenie umowy międzynarodowej jest wprawdzie podstawowym sposobem, przez zastosowanie którego państwo może doprowadzić do utraty, w stosunku do siebie, mocy obowiązującej umowy międzynarodowej, nie jest jednak jedyną przesłanką jej wygaśnięcia.

Dzięki nowelizacji możliwe będzie stosowanie przepisów ustawy także do innych sytuacji powodujących wygaśnięcie umowy międzynarodowej, dopuszczonych przez prawo międzynarodowe, w szczególności uregulowanych w postanowieniach Konwencji wiedeńskiej o prawie traktatów z 1969 r. (Dz.U. z 1990 r. poz. 439). Oznacza to przede wszystkim wprowadzenie podstawy prawnej do ogłaszania w powyższych sytuacjach oświadczeń rządowych informujących o utracie mocy obowiązującej umów międzynarodowych zawartych przez Rzeczpospolitą Polską, albo których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Dotyczy to np. umów zawartych w okresie PRL, które stały się bezprzedmiotowe ze względu na członkostwo Polski w Unii Europejskiej.

Nowelizacja wprowadza do ustawy o umowach międzynarodowych pojęcie „utraty mocy obowiązującej umowy międzynarodowej”. Przewiduje, że następuje ona w sposób przewidziany w umowie międzynarodowej, w szczególności na skutek jej wypowiedzenia przez Polskę, albo w inny sposób dopuszczony przez prawo międzynarodowe. Umowa międzynarodowa, ratyfikowana za zgodą określoną w konstytucji, będzie przedkładana prezydentowi RP do wypowiedzenia po uzyskaniu zgody wyrażonej w ustawie. 

Nowelizacja reguluje też kwestie ogłaszania w dziennikach urzędowych oświadczeń rządowych o utracie mocy obowiązującej umów międzynarodowych, zawartych przez Polskę lub których stroną jest Polska. Oświadczenie rządowe o utracie mocy obowiązującej umowy międzynarodowej ogłasza się w trybie, w jakim została ogłoszona.

Nowe przepisy będą miały zatem szczególne znaczenie dla kwestii związanych z właściwym informowaniem o wygaśnięciu umów międzynarodowych zawartych przez Rzeczpospolitą Polską, albo których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Kiedy nowe przepisy wchodzą w życie?

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, czyli 2 lutego 2019 r.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl