Wyrok TK dotyczący ustawy z dnia 13 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych oraz niektórych innych ustaw 

18 września 2024 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Prezydenta RP dotyczący ustawy z dnia 13 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych oraz niektórych innych ustaw.

Trybunał orzekł, że art. 2 i art. 12 ustawy z dnia 13 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych oraz niektórych innych ustaw są niezgodne z art. 118 ust. 1 i 3 oraz art. 119 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Trybunał umorzył postępowanie w pozostałym zakresie.

Orzeczenie zapadło jednogłośnie.

Czego dotyczył problem konstytucyjny?

Na rozprawie w dniu 18 września 2024 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, w sprawie zgodności z Konstytucją art. 2 i art. 12 ustawy z dnia 13 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych oraz niektórych innych ustaw (dalej: ustawa nowelizująca).

Co ustalił TK?

Trybunał Konstytucyjny ograniczył się do zbadania zgodności procedury uchwalania wskazanych przepisów z wymogami konstytucyjnymi. Trybunał ustalił, że kwestionowane przez Prezydenta poprawki, które ostatecznie uchwalono jako art. 2 i art. 12  zostały zgłoszone w trakcie pierwszego czytania ustawy i nie pozostawały w związku z uchwaloną ustawą. Ograniczenia w przejmowaniu kontroli nad apteką ogólnodostępną nie są bezpośrednio normatywnie związane z ubezpieczeniami gwarantowanymi przez Skarb Państwa, wspieraniem eksportu czy stworzeniem ram prawnych dla wsparcia projektów, które służą transformacji energetycznej Polski. Trybunał podkreślił, że poprawki te nie pogłębiły zakresu przedmiotowego ustawy nowelizującej, zaś ich przyjęcie nie było niezbędne do całościowego zrealizowania koncepcji projektu ustawy. Treść poprawek wykraczała poza pierwotny zakres projektu. Zatem poprawki nie spełniały wymagań określonych w art. 118 i art. 119 Konstytucji.

Uchwalenie zakwestionowanych przepisów naruszyło także art. 118 ust. 1 i art. 119 ust. 2 Konstytucji, poprzez wykorzystanie prawa do zgłoszenia poprawki do projektu ustawy w sposób stanowiący obejście wymagań dotyczących inicjatywy ustawodawczej. Kwestionowana procedura naruszyła również konstytucyjną zasadę trzech czytań projektu ustawy nowelizującej (art. 119 ust. 1 Konstytucji).

Trybunał orzekł (sygn. akt K 15/23) o niezgodności art. 2 i art. 12 ustawy nowelizującej z art. 118 ust. 3 Konstytucji stwierdzając, że zakres poprawek stanowił w rzeczywistości nową inicjatywę ustawodawczą, a wnioskodawcy poprawek nie odnieśli się do wydatków związanych z wejściem w życie takiej zmiany w ustawie prawo farmaceutyczne.

W pozostałym zakresie Trybunał umorzył postępowanie na podstawie art. 59 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym ze względu na zbędność wydania wyroku.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl