Podstawa zadośćuczynienia za niesłuszne umieszczenie nieletniego w schronisku

Uchwała SN

W dniu 11 stycznia br. Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej zagadnienia prawnego w sprawie o sygn. III CZP 92/17,  podjął uchwałę następującej treści:

Podstawę prawną zadośćuczynienia za niesłuszne umieszczenie nieletniego w schronisku dla nieletnich stanowią przepisy Kodeksu cywilnego o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną wydaniem niezgodnego z prawem prawomocnego orzeczenia, interpretowane w zgodzie z Konstytucją i Konwencją o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

Czego dotyczyły wątpliwości prawne?

Powyższa uchwała została podjęta w odpowiedzi na pytanie prawne przedstawione Sąd Apelacyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 28 marca 2017 r., sygn. akt VI ACa 27/16:

„Czy wobec braku stosownej regulacji w ustawie z dnia 26 października 1982 roku o postępowaniu w sprawach nieletnich (jedn. tekst: Dz.U. z 2016 r., poz. 1654), podstawę do zadośćuczynienia za niesłuszne umieszczenie nieletniego w schronisku dla nieletnich może stanowić art. 552 § 4 k.p.k. odpowiednio stosowany przez sąd cywilny?”.

Sąd Apelacyjny przedstawiający zagadnienie prawne wskazał, że zgodnie z art. 552 § 4 k.p.k. odszkodowanie za poniesioną szkodę oraz zadośćuczynienie za doznaną krzywdę przysługuje każdemu podsądnemu w wypadku niewątpliwie niesłusznego tymczasowego aresztowania lub zatrzymania, natomiast ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich nie zawiera przepisów regulujących tę kwestię ani odesłania do kodeksu postępowania karnego. Podkreślił, że w obu przypadkach dochodzi do naruszenia wolności człowieka, zagwarantowanej przez Konstytucję także wobec osoby nieletniej (art. 41 ust. 5).

Jak rozstrzygnął SN?

Sąd Najwyższy dostrzegł podobieństwo niesłusznego tymczasowego aresztowania i niesłusznego umieszczenia w ośrodku dla nieletnich.

Wskazał, że art. 552 § 4 k.p.k., jest uznawany za zgodny z art. 77 ust. 1 Konstytucji, według którego każdy ma prawo do wynagrodzenia szkody, jaka została mu wyrządzona przez niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej. Ta regulacja harmonizuje także z art. 5 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Dlatego jest zapewniony odpowiedni standard ochrony.

Sąd Najwyższy stwierdził, że przepisy kodeksu cywilnego, które są właściwe w kwestiach zadośćuczynienia, zapewnią taką samą ochronę, jeśli będą interpretowane w zgodzie z Konstytucją i wskazaną Konwencją.

Polub nas na Facebooku:

Potrzebujesz porady prawnej?

Zapytaj prawnika online!

ZOBACZ TAKŻE:

• 

  30.3.2018

  Schroniska dla bezdomnych z usługami opiekuńczymi

  Nowa forma placówki umożliwi świadczenie usług opiekuńczych osobom wymagającym częściowej (nie przez całą dobę) pomocy w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych i opieki higienicznej.

• 

  20.8.2017

  Postępowanie mediacyjne w sprawach nieletnich

  Mediacja to dobrowolny i poufny sposób rozwiązywania sporów, powstałych w wyniku czynu karalnego, w drodze porozumiewania się pokrzywdzonego i nieletniego sprawcy, z pomocą bezstronnego (...)

• 

  12.12.2013

  Postępowanie w sprawie nieletnich - zmiany w 2014 roku

  Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich ma na celu dążenie do przeciwdziałania demoralizacji i przestępczości nieletnich, stwarzania warunków powrotu do normalnego życia nieletnim, którzy (...)

• 

  10.7.2013

  Odszkodowanie za niesłuszne skazanie, tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie

  Prawo karne ingeruje bardzo głęboko w podstawowe prawa jednostki. Na podstawie jego przepisów można pozbawić człowieka wolności. Jest to oczywiście uzasadnione, gdy pozbawienie wolności stanowi (...)

• 

  23.12.2017

  Skierowanie do ośrodka kuratorskiego jako rodzaj środka wychowawczego

  Skierowanie do ośrodka kuratorskiego nieletniego sprawcy czynu karalnego lub wykazującego przejawy demoralizacji jest jednym ze środków wychowawczych orzekanych przez sądy w postępowaniu w (...)