Poprawa regulacji dot. pośrednictwa ubezpieczeniowego

Ustawa o dystrybucji ubezpieczeń dotyczy ustanowienia nowych regulacji wynikających z konieczności implementowania do krajowego porządku prawnego przepisów dyrektywy PE i Rady (UE) 2016/97 z 20 stycznia 2016 r. w sprawie dystrybucji ubezpieczeń. Rozwiązania te mają na celu poprawę obowiązujących regulacji z zakresu pośrednictwa ubezpieczeniowego oraz rozszerzenie zakresu przepisów na wszystkie kanały dystrybucji.

Na czym polegają zmiany? 

Ustawa z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń wdraża przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/97 z dnia 20 stycznia 2016 r. w sprawie dystrybucji ubezpieczeń. Państwa członkowskie Unii Europejskiej zobowiązane są dokonać implementacji dyrektywy 2016/97 do dnia 23 lutego 2018 r.

Ustawa częściowo implementuje także dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniającą dyrektywę 2002/92/WE i dyrektywę 2011/61/UE, w zakresie jej art. 91, wprowadzającego zmiany w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/92/WE z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie pośrednictwa ubezpieczeniowego, odnoszącego się do dodatkowych wymogów w zakresie ochrony klientów dotyczących produktów inwestycyjnych opartych na ubezpieczeniu.

Zasadniczym założeniem dyrektywy 2016/97 jest zapewnienie jednakowej ochrony prawnej klientów pośredników ubezpieczeniowych, niezależnie od tego, jakiego rodzaju dystrybucją ubezpieczeń zajmuje się konkretny pośrednik. Wiąże się z tym kwestia zapewnienia równych warunków prowadzenia działalności przez pośredników ubezpieczeniowych. Zakres stosowania dyrektywy obejmuje wszystkich przedsiębiorców prowadzących dystrybucję ubezpieczeń, niezależnie od metody dystrybucji.

Nowe przepisy zachowują zasadniczy podział pośredników ubezpieczeniowych na brokerów i agentów ubezpieczeniowych, wyłączając możliwość łączenia obu tych zawodów. Wprowadzają także rozróżnienie pomiędzy dystrybucją ubezpieczeń i dystrybucją reasekuracji, określając jednocześnie ich zakresy przedmiotowe.

Ustawa zawiera szereg regulacji o charakterze prokonsumenckim. Zgodnie z jej przepisami, dystrybutor ubezpieczeń będzie obowiązany postępować uczciwie, rzetelnie i profesjonalnie, zgodnie z najlepszym interesem swoich klientów. Sposób wynagradzania dystrybutora ubezpieczeń oraz osoby, przy pomocy której dystrybutor ubezpieczeń wykonuje czynności agencyjne, nie będzie mógł być sprzeczny z obowiązkiem działania zgodnie z najlepiej pojętym interesem klientów. Przed zawarciem umowy, klientowi przekazywane będą informacje o dystrybutorze ubezpieczeń, obejmujące m.in. informację o charakterze wynagrodzenia otrzymywanego w związku z zawarciem umowy ubezpieczenia albo umowy gwarancji ubezpieczeniowej. Szerszy zakres obowiązków występuje w przypadku umów ubezpieczenia o charakterze inwestycyjnym. Obejmuje on m.in. ujawnianie kosztów dystrybucji i kosztów prowizji. Celem takiej regulacji jest zapobieganie zjawisku misselingu (niewłaściwej sprzedaży). Ustawa zawiera także regulacje służące zapobieganiu konfliktowi interesów. Do regulacji prokonsumenckich zaliczyć należy też przepisy zobowiązujące do przekazywania klientom informacji w sposób jasny, dokładny i zrozumiały, zapewnienie pozasądowych procedur reklamacyjnych oraz obowiązek zapewnienia odpowiednich kwalifikacji zawodowych pracowników zakładów ubezpieczeń, poprzez wymóg szkoleń.

Ponadto zwiększony zostanie zakres zadań Komisji Nadzoru Finansowego. Nowe zadania obejmą m.in.: prowadzenie rejestru pośredników ubezpieczeniowych w systemie rejestracji internetowej, rozszerzenie zakresu gromadzonych w nim danych oraz monitorowanie rynku nowych ubezpieczeń. W przypadku uchybienia obowiązkom określonym w ustawie, organ nadzoru uprawniony jest do stosowania kar pieniężnych.

Zawarte w ustawie przepisy karne stanowią o odpowiedzialności karnej za wykonywanie działalności agencyjnej, czynności agencyjnych, działalności brokerskiej oraz czynności brokerskich wbrew przepisom prawa oraz używanie określeń wskazujących na wykonywanie dystrybucji ubezpieczeń lub reasekuracji przez podmioty nieuprawnione.

Ustawa z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń uchyla ustawę z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym.

Kiedy nowe regulacje wejdą w życie?

Ustawa, co do zasady, wchodzi w życie w dniu 23 lutego 2018 r., tj. w ostatnim możliwym dniu wprowadzenia przepisów niezbędnych do wykonania dyrektywy z dnia 20 stycznia 2016 r. w sprawie dystrybucji ubezpieczeń.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl