Reforma systemu metrologii

Ustawa z dnia 23 marca 2017 r. o zmianie ustawy – Prawo o miarach oraz ustawy o wojewodzie i administracji rządowej w województwie ma na celu dokonanie reformy systemu metrologii instytucjonalnej w Polsce. Największą wadą tego systemu jest bowiem nieadekwatność jego struktury instytucjonalnej do potrzeb rynku i nauki. 

W ustawie ponadto uregulowano kwestie prawnej kontroli metrologicznej przyrządu pomiarowego w miejscu jego zainstalowania lub użytkowania.

Na czym polega realizowana reforma administracji metrologicznej?

Nowelizacja wprowadza reformę administracji metrologicznej, polegającą na zniesieniu jednego z organów administracji miar – naczelnika obwodowego urzędu miar oraz likwidacji obwodowych urzędów miar. Naczelnicy obwodowych urzędów miar oraz zatrudnieni tam pracownicy, stają się pracownikami właściwych miejscowo okręgowych urzędów miar.

Nowelizacja przewiduje więc zmianę struktury administracji terenowej Głównego Urzędu Miar poprzez przekształcenie urzędów obwodowych w wydziały zamiejscowe urzędów okręgowych. Na nowo określono katalog zadań prezesa GUM, rozszerzając go m.in. o prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych w dziedzinach dotyczących metrologii, współpracę z innymi jednostkami naukowymi w tym zakresie oraz wspieranie i inspirowanie rozwoju krajowego przemysłu.

Przy prezesie Rady Ministrów ma zostać utworzona Rada Metrologii, która będzie opiniować stan i kierunki rozwoju krajowej metrologii, działalność merytoryczną administracji miar, plany i sprawozdania GUM. Członków rady będzie powoływał minister właściwy gospodarki.

Metoda statystyczna lgalizacji przyrządów pomiarowych

Ustawa wprowadza możliwość dokonywania legalizacji ponownej jednorodnej partii przyrządów pomiarowych metodą statystyczną. Metoda ta polega na losowym pobraniu z każdej jednorodnej partii przyrządów pomiarowych próbki tych przyrządów i  sprawdzeniu każdego egzemplarza przyrządu pomiarowego z pobranej próbki. W dotychczasowym systemie prawnej kontroli metrologicznej przyrządów pomiarowych, legalizacja ponowna przyrządu pomiarowego może być wykonana wyłącznie poprzez sprawdzenie każdego egzemplarza przyrządu pomiarowego. Jednocześnie rodzaje przyrządów pomiarowych i sposób dokonywania legalizacji za pomocą metody statystycznej, a także warunki jednorodności partii przyrządów pomiarowych zostaną określone w rozporządzeniu wydanym przez ministra właściwego do spraw gospodarki.

Czym zajmie się Rada Metrologii?

Ustawa powołuje Radę Metrologii. Do zadań Rady należeć będzie opiniowanie:

1. stanu i kierunków rozwoju krajowej metrologii;
2. działalności merytorycznej administracji miar;
3. strategicznego planu działania Głównego Urzędu Miar;
4. rocznych planów działania Głównego Urzędu Miar i sprawozdań z realizacji zadań Urzędu.

Rada w celu wykonania swoich zadań uzyska prawo wglądu do dokumentów administracji miar i będzie mogła żądać niezbędnych informacji od Prezesa GUM, z wyjątkiem dokumentów i informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa lub inne tajemnice prawnie chronione.

W skład Rady, powoływanej przez ministra właściwego do spraw gospodarki, wchodzić będą:

1. przedstawiciel ministra właściwego do spraw gospodarki;
2. przedstawiciel ministra właściwego do spraw nauki;
3. przedstawiciel Polskiego Komitetu Normalizacyjnego;
4. przedstawiciel Polskiego Centrum Akredytacji;
5. przedstawiciel Wojskowego Centrum Metrologii;
6. 5 przedstawicieli ogólnopolskich organizacji gospodarczych lub przedsiębiorców prowadzących badania naukowe w obszarze technologii pomiarowych;
7. 5 przedstawicieli uczelni, których jednostki organizacyjne posiadają uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora w obszarach nauk przyrodniczych, ścisłych lub technicznych;
8. przedstawiciel okręgowych urzędów miar wyróżniający się wiedzą i doświadczeniem w zakresie działania administracji miar.

W ustawie na nowo określono katalog zadań Prezesa Głównego Urzędu Miar, rozszerzając go m.in. o prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych w dziedzinach dotyczących metrologii, współpracę z innymi jednostkami naukowymi w tym zakresie oraz wspieranie i inspirowanie rozwoju krajowego przemysłu. 

Od kiedy nowe przepisy będą obowiązywały?

Ustawa wejdzie w życie 2 czerwca 2017 r. Przepisy dotyczące zniesienia naczelnika obwodowego urzędu miar oraz likwidacji obwodowych urzędów miar mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2018 r. Natomiast regulacje dotyczące legalizacji za pomocą metody statystycznej wejdą w życie w terminie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl