Więcej sankcji za naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa

Nowelizacja ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji ma na celu wykonanie przepisów unijnych w sprawie ochrony niejawnego know-how i niejawnych informacji handlowych (tajemnic przedsiębiorstwa) przed bezprawnym pozyskiwaniem, wykorzystaniem i ujawnianiem.

Jaki jest cel ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz niektórych innych ustaw?

Celem uchwalonej przez Sejm ustawy o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz niektórych innych ustaw jest transpozycja do prawa polskiego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/943 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie ochrony niejawnego know-how i niejawnych informacji handlowych (tajemnic przedsiębiorstwa) przed ich bezprawnym pozyskaniem, wykorzystaniem i ujawnianiem (dalej „dyrektywa 2016/943/UE").

Powyższa dyrektywa ma służyć ustanowieniu minimalnego standardu w zakresie zasad ochrony informacji poufnych przedsiębiorstwa jako narzędzia zarządzania konkurencyjnością oraz innowacyjnością. Przyjęty przez ustawodawcę europejskiego model harmonizacji minimalnej w procesie implementacji dyrektywy oznacza, iż poziom ochrony informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w systemach prawnych poszczególnych państw członkowskich nie może być niższy niż określony w dyrektywie. Obowiązujące obecnie w państwach członkowskich przepisy krajowe tworzą nierówny poziom ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa na obszarze Unii Europejskiej, co może zniechęcać przedsiębiorców do podejmowania działalności o charakterze transgranicznym.

Jakie zmiany wprowadza nowelizacja ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji?

W celu transpozycji dyrektywy 2016/943/UE przyjęto w nowelizacji zmiany w ustawie z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (dalej: "u.z.n.k.", Dz.U. z 2018 r. poz. 419).

Wprowadzono nowe brzmienie art. 11 ust. 1  u.z.n.k. stanowiące, że czynem nieuczciwej konkurencji w odniesieniu do cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa jest ich ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie. Dotychczasowe brzmienie powołanego przepisu nie sankcjonowało działania polegającego na pozyskaniu takich informacji. W tym zakresie ustawa pozostawała niezgodna z art. 1 ust. 1 dyrektywy 2016/943/UE.

Ponadto w wowelizacji ustawodawca zrezygnował z dotychczasowego uregulowania ograniczającego ochronę tajemnicy przedsiębiorstwa, jako że dyrektywa 2016/943/UE nie przewiduje żadnych ograniczeń czasowych w odniesieniu do jakiejkolwiek kategorii podmiotowej. Oznacza to, że została usunięta dotychczasowa regulacja ustanawiająca w stosunku do pracownika ograniczenie czasu ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa przez okres 3 lat od dnia ustania stosunku pracy, obowiązująca w dotychczasowym art. 11 ust. 2 u.z.n.k.

Nowelizacja wprowadza nową definicję tajemnicy przedsiębiorstwa, dostosowującą zakres tego terminu do zakresu definicji przyjętego w dyrektywie 2016/943/UE. W odróżnieniu od obecnie obowiązującego brzmienia art. 11 ust. 4 u.z.n.k., na podstawie którego tajemnicę przedsiębiorstwa stanowią informacje, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich w poufności, nowe brzmienie posługuje się pojęciem działań, które przy zachowaniu należytej staranności uprawniony podjął w celu ochrony informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa przed ich pozyskaniem, ujawnieniem lub wykorzystaniem przez osobę nieuprawnioną.

Nowe regulacje określają również, kiedy ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie tajemnicy przedsiębiorstwa stanowi czyn nieuczciwej konkurencji.

Równocześnie ustawa wskazuje, że pozyskanie, ujawnienie oraz wykorzystanie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa nie stanowi czynu nieuczciwej konkurencji, jeżeli:

• nastąpiło w celu ochrony uzasadnionego interesu chronionego prawem lub
• nastąpiło w ramach korzystania ze swobody wypowiedzi, lub
• nastąpiło w ramach ujawnienia nieprawidłowości, uchybienia, działania z naruszeniem prawa w celu ochrony interesu publicznego, lub
• ujawnienie przedmiotowych informacji wobec przedstawicieli pracowników w związku z wykonywaniem przez nich funkcji na podstawie przepisów prawa było niezbędne dla prawidłowego wykonywania tych funkcji.

Ustawa wprowadza ponadto zmianę treści art. 18 u.z.n.k., rozszerzając katalog sankcji cywilnoprawnych za dokonanie czynu nieuczciwej konkurencji polegającego na naruszeniu tajemnicy przedsiębiorstwa. Wśród przyjętych rozwiązań można wskazać na możliwość zobowiązania pozwanego przez sąd do podania do publicznej wiadomości informacji o wyroku albo treści wyroku czy możliwość nałożenia na pozwanego obowiązku zapłaty na rzecz powoda stosownego wynagrodzenia (rekompensaty pieniężnej).

Nowelizacja wprowadza również odrębny termin przedawnienia roszczenia o naprawienie szkody wynikłej wskutek czynu nieuczciwej konkurencji polegającego na naruszeniu tajemnicy przedsiębiorstwa stanowiącego jednocześnie zbrodnię albo występek, przyjmując że w takim przypadku termin przedawnienia roszczenia o naprawienie szkody nie może skończyć się później niż z upływem lat dwudziestu od dnia popełnienia przestępstwa.

Ustawa penalizuje działania podejmowane przez osoby, które wykorzystają lub ujawnią informację stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa, z którą zapoznały się w związku z udziałem w postępowaniu sądowym dotyczącym czynu nieuczciwej konkurencji polegającego na naruszeniu tajemnicy przedsiębiorstwa albo przez dostęp do akt takiego postępowania, o ile w postępowaniu tym sąd wyłączył jawność rozprawy.

Ustawa przewiduje także zmiany w obowiązującej ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2018 r. poz. 155 z późn. zm.), dotyczące istniejącej już w k.p.c. instytucji kaucji na zabezpieczenie (art. 739 § 1 k.p.c.) - poprzez poszerzenie kręgu osób uprawnionych z pierwszeństwem do zaspokojenia się z kaucji przed innymi należnościami zaraz po kosztach egzekucyjnych. Ponadto wprowadzono nową regulację art. 755¹ k.p.c., która umożliwi sądowi nakazanie na wniosek obowiązanego złożenia sumy pieniężnej dla zabezpieczenia roszczeń uprawnionego z tytułu dalszego naruszania tajemnicy przedsiębiorstwa.

Zmiany zawarte w art. 3-14 nowelizacji mają zaś charakter dostosowujący, w związku ze zmianami przyjętymi w u.z.n.k.

Kiedy nowe przepisy wchodzą w życie?

Ustawa wchodzi w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia.

Przepis przejściowy nowelizacji przewiduje, że zmieniane przepisy w brzmieniu nadanym nową ustawą stosuje się do oceny stanów faktycznych, zaistniałych po dniu jej wejścia w życie. Ponadto zmienione przepisy k.p.c. w brzmieniu nadanym nowelizacją stosuje się także do postępowań wszczętych i nie zakończonych przed dniem jej wejścia w życie.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl