Turysta może pozwać organizatora wycieczki przed sąd miejsca swojego zamieszkania

29 lipca 2024 r. zapadł wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C-774/22 - FTI Touristik (z elementem zagranicznym), z którego wynika, że konsument, który zarezerwował wycieczkę za granicę, może pozwać organizatora przed sąd miejsca swojego zamieszkania. Dotyczy to także sytuacji, gdy konsument i organizator mają miejsce zamieszkania bądź siedzibę w tym samym państwie członkowskim.

Czego dotyczyła sprawa?

Konsument mający miejsce zamieszkania w Norymberdze (Niemcy) zawarł umowę o podróż za granicę z organizatorem podróży FTI Touristik z siedzibą w Monachium (Niemcy). Ponieważ konsument uznał, iż nie został wystarczająco poinformowany o warunkach wjazdu i niezbędnych wizach, wniósł do sądu rejonowego w Norymberdze przeciwko FTI Touristik powództwo o zapłatę odszkodowania.

FTI Touristik podniósł zarzut braku właściwości miejscowej tego sądu. W szczególności rozporządzenie Bruksela I bis w sprawie jurysdykcji (tzn. rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr no 1215/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych) miałoby nie mieć zastosowania, jeżeli obie strony mają miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym samym państwie członkowskim. Ogólna zasada jurysdykcji ustanowiona w tym rozporządzeniu przyznaje właściwość sądom państwa członkowskiego, na terytorium którego pozwany ma miejsce zamieszkania lub siedzibę. Jednakże zgodnie ze szczególną zasadą jurysdykcji w sprawach dotyczących umów zawartych z konsumentami, konsument może wytoczyć powództwo przeciwko swojemu kontrahentowi przed sądem państwa członkowskiego, na którego terytorium ten ostatni ma miejsce zamieszkania, albo przed sądem miejsca, w którym on sam ma miejsce zamieszkania.

Sąd rejonowy w Norymberdze zwrócił się w tej sprawie do Trybunału Sprawiedliwości z pytaniem prejudycjalnym. Przypomnijmy, że odesłanie prejudycjalne pozwala sądom państw członkowskich, w ramach rozpatrywanego przez nie sporu, zwrócić się do Trybunału z pytaniem o wykładnię prawa Unii lub o ocenę ważności aktu Unii. Trybunał nie rozpoznaje sporu krajowego. Do sądu krajowego należy rozstrzygnięcie sprawy zgodnie z orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości UE. Orzeczenie to wiąże w ten sam sposób inne sądy krajowe, które spotkają się z podobnym problemem.

Stanowisko TSUE

Trybunał odpowiedział, że rozporządzenie Bruksela I bis ma zastosowanie, mimo iż konsument i organizator podróży mają miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym samym państwie członkowskim, pod warunkiem że miejsce docelowe podróży znajduje się za granicą. Ten element zagraniczny wystarczy, żeby rozporządzenie miało zastosowanie.

Poza tym w odniesieniu do powództw wytoczonych przez konsumenta przeciwko jego kontrahentowirozporządzenie to nie ogranicza się do określenia jurysdykcji międzynarodowej.

Określa ono także właściwość miejscową w zakresie, w jakim przyznaje ją bezpośrednio sądowi właściwemu terytorialnie dla miejsca zamieszkania konsumenta. Gwarantuje ono w ten sposób, że konsument, jako strona słabsza, będzie mógł pozwać stronę silniejszą przed łatwo dostępny sąd.

Podstawa prawna:

• rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr no 1215/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl