28 lipca 2025 r. ustawa wdrażająca dyrektywę stop-the-clock została opublikowana w Dzienniku Ustaw. Nowelizcja ta przewiduje przesunięcie obowiązku raportowania kwestii zrównoważonego rozwoju (Environmental, Social, Governance – ESG) dla firm o 2 lata.
Obowiązek dla przedsiębiorstw, które miały rozpocząć raportowanie ESG (tj. ujawnianie przez firmy informacji m.in. na temat wpływu ich działalności na środowisko, społeczeństwo oraz ład korporacyjny) w 2026 r. i 2027 r., zostaje przesunięty o 2 lata.
Jednocześnie na forum UE trwają prace nad dalszymi zmianami w raportowaniu ESG, w tym nad istotnym zawężeniem zakresu przedsiębiorstw zobowiązanych do raportowania. Planowane jest, że zostaną one zakończone podczas prezydencji duńskiej, czyli do końca 2025 r. Następnie wymagać będą one wdrożenia do prawa krajowego.
Co przewiduje nowelizacja?
Ustawa z dnia 9 lipca 2025 r. zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw ma na celu dostosowanie przepisów krajowych do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2025/794 z dnia 14 kwietnia 2025 r. w sprawie zmiany dyrektywy (UE) 2022/2464 i (UE) 2024/1760 w odniesieniu do dat, od których państwa członkowskie mają stosować niektóre wymogi dotyczące sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju i niektóre wymogi w zakresie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (tzw. CSRD).
CSRD, która została wdrożona do przepisów krajowych ustawą z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw, wprowadziła obowiązek przedstawiania informacji o wpływie działalności jednostki na obszar środowiskowy, spraw społecznych, w tym praw człowieka, oraz ładu korporacyjnego, a także wpływu tych trzech obszarów na rozwój, wyniki i sytuację jednostki (tzw. sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju lub sprawozdawczość ESG).
W ramach nadrzędnego celu zmniejszenia obciążeń dla przedsiębiorców w Unii Europejskiej oraz poprawy ich konkurencyjności, szczególnie w kontekście rosnącej presji konkurencyjnej ze strony państw spoza UE, w dniu 26 lutego 2024 r. Komisja Europejska przedstawiła pierwszy pakiet uproszczeń w obszarze zrównoważonego rozwoju, tzw. Omnibus I. Uproszczenia w zakresie CSRD zawarto w wyżej powołanej dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2025/794 z dnia 14 kwietnia 2025 r. w sprawie zmiany dyrektywy (UE) 2022/2464 i (UE) 2024/1760 w odniesieniu do dat, od których państwa członkowskie mają stosować niektóre wymogi dotyczące sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju i niektóre wymogi w zakresie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego (dalej jako „dyrektywa 2025/794”).
Państwa członkowskie mają obowiązek wdrożenia dyrektywy 2025/794 do końca 2025 r. Stąd omawiana nowelizacja, zgodnie z dyrektywą 2025/794, odracza o 2 lata obowiązek raportowania informacji o zrównoważonym rozwoju dla dużych jednostek oraz dla małych i średnich jednostek będących emitentami papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na jednym z rynków regulowanych Europejskiego Obszaru Gospodarczego, odpowiednio do 2028 r. za rok obrotowy 2027 (tzw. druga fala) oraz do 2029 r. za rok obrotowy 2028 (tzw. trzecia fala). W związku z tym w art. 14 ust. 5 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw terminy „31 grudnia 2024 r.” i „31 grudnia 2025 r.” zmieniane są przez nowelizację odpowiednio na „31 grudnia 2026 r.” i „31 grudnia 2027 r.”. Z uwagi na wprowadzone przez dyrektywę 2025/794 dwuletnie odroczenie pierwszego raportowania trzecia fala jednostek będzie miała obowiązek zaraportować po raz pierwszy za rok 2028. W konsekwencji przewidziana dla tej grupy jednostek (w obecnym art. 14 ust. 6 ustawy z dnia 6 grudnia 2024 r.) możliwość 2-letniego odroczenia raportowania traci rację bytu, a nowelizacja przewiduje uchylenie tego przepisu.
Kiedy nowe przepisy wchodzą w życie?
Ustawa z dnia 9 lipca 2025 r. zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 9 lipca 2025 r. zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2025 r. poz. 1020);
- dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2025/794 z dnia 14 kwietnia 2025 r. w sprawie zmiany dyrektywy (UE) 2022/2464 i (UE) 2024/1760 w odniesieniu do dat, od których państwa członkowskie mają stosować niektóre wymogi dotyczące sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju i niektóre wymogi w zakresie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (Dz.Urz. UE L 2025/794 z 16.04.2025);
- ustawa z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2024 r., poz. 1863).