Ustawa lobbingowa nie zabezpieczy przed korupcją

Ustawa o działalności lobbingowej nie zabezpiecza w pełni przed zjawiskami o charakterze korupcyjnym oraz wpływami zewnętrznymi na proces legislacyjny - twierdzi Rzecznik Praw Obywatelskich.

List Rzecznika Praw Obywatelskich do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji wylicza kolejno nieścisłości obowiązującej ustawy o działalności lobbingowej z 7 lipca 2005 roku. Ostatnie zdarzenia - związane z ujawnieniem tzw. afery hazardowej - wymagają według rzecznika „szczegółowego opracowania procedury przygotowania i stanowienia aktów prawnych".

Uszczelnienia wymagają przepisy określające postępowanie ustawodawcy na etapie tworzenia projektu zmiany prawa. „Jak pokazuje polska rzeczywistość, to właśnie w trakcie tych czynności może dochodzić najczęściej do nadużyć i nieprawidłowości, czemu jedynie częściowo wydaje się zapobiegać aktualna regulacja ustawy o działalności lobbingowej" - pisze RPO w liście do Ministra Spraw Wewnętrznych.

Rzecznik pozytywnie ocenia zapis ustawy, dążący do zapewnienia jawności procedur tworzenia prawa i obowiązku przedstawiania programu prac legislacyjnych. Zastrzeżeń nie ma również co do zapisu o konieczności prezentacji zwięzłej informacji o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań, które planuje się zawrzeć w projekcie ustawy.

Jednak - według RPO - regulacje te nie są wystarczające i nie zapewniają pełnego zabezpieczenia przed korupcją oraz nieformalnymi wpływami na kierunek procesu legislacyjnego.

Rzecznik proponuje wprowadzenie do ustawy odpowiednich mechanizmów, które pozwolą na prześledzenie wszystkich zmian wprowadzanych do projektu już od samego początku rządowych prac legislacyjnych. „Konieczne okazuje się, moim zdaniem, stworzenie publicznego rejestru zmian dokonywanych w trakcie opracowywania projektu ustawy w administracji rządowej, co pozwoliłoby na ustalenie kto, kiedy i dlaczego zmodyfikował pierwotnie proponowane brzmienie przepisów" - twierdzi RPO.

Obecna ustawa nie prezentuje ponadto jednoznacznej definicji działalności lobbingowej, co pozwala na szerokie pole do interpretacji prawa. Według rzecznika ustawa powinna zawierać kompletną i precyzyjną definicję tego rodzaju działalności.

Nielogiczny zdaniem RPO wydaje się również zapis ustawy, zakładający kontrolę działalności i zachowań jedynie organów władzy publicznej, czyli adresatów lobbingu. Poza zakresem ustawy znajdują się natomiast same podmioty prowadzące działalność lobbingową. „W demokratycznym państwie prawnym przejrzystość podejmowania działań na rzecz konkretnych rozwiązań ustawowych powinna być zapewniona po obu stronach - zarówno podmiotów lobbujących, jak i lobbowanych" - czytamy w liście Rzecznika Praw Obywatelskich.

Dariusz Madejski, e-prawnik.pl

Zespół
e-prawnik.pl