Ustawa o Państwowym Instytucie Medycznym MSWiA

Ustawa z podpisem prezydenta

Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z 15 grudnia 2022 r. o Państwowym Instytucie Medycznym Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Celem ustawy jest przekształcenie Centralnego Szpitala Klinicznego MSWiA w instytut badawczy, udzielający świadczeń opieki zdrowotnej wszystkim pacjentom na dotychczasowych zasadach. Ustawa o Państwowym Instytucie Medycznym MSWiA wejdzie w życie 1 stycznia 2023 r.

Państwowy Instytut Medyczny MSWiA zostanie powołany w drodze przekształcenia dotychczas istniejącego Centralnego Szpitala Klinicznego MSWiA.

- "Głównym celem ustawy jest umożliwienie dalszego rozwoju naszej flagowej placówki, jaką jest CSK MSWiA. Chcemy, aby Państwowy Instytut Medyczny stał się placówką badawczą, która będzie prowadziła badania naukowe, także te w zakresie rozwoju nowoczesnych metod diagnostyki. Centralny Szpital Kliniczny MSWiA w Warszawie to wyjątkowe miejsce o ogromnym potencjale, który trzeba odpowiednio wykorzystać i o niego dbać" - podkreślił Błażej Poboży, podsekretarz stanu w MSWiA, w czasie parlamentarnych prac nad ustawą.

Państwowy Instytut Medyczny MSWiA zajmie się także opracowaniem standardów postępowania medycznego na wypadek zagrożeń bezpieczeństwa wewnętrznego państwa. 

Jednym z zadań instytutu będzie prowadzenie działalności konsultacyjnej na rzecz podmiotów leczniczych utworzonych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych. 

Nowa placówka zajmie się także prowadzeniem badań naukowych, a także prac rozwojowych i usługowo-badawczych dotyczących nauk medycznych oraz nauk o zdrowiu dotyczących bezpieczeństwa wewnętrznego państwa, z uwzględnieniem specyfiki potrzeb zdrowotnych funkcjonariuszy.

Dodatkowo do zadań instytutu będzie należało opracowywanie analiz, ocen, ekspertyz i standardów diagnostyczno-leczniczych, które mają zastosowanie w pracy służb podległych MSWiA.

Planowane jest także zaangażowanie Państwowego Instytutu Medycznego w rozwój naukowy i kształcenie specjalistyczne kadr medycznych, w tym dla potrzeb Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Ochrony Państwa. Ponadto instytut będzie prowadził studia podyplomowe, co przyczyni się do wzmocnienia potencjału kadrowego polskiej nauki.

Nadzór nad Państwowym Instytutem Medycznym MSWiA sprawować będzie minister właściwy do spraw wewnętrznych.

Centralny Szpital Kliniczny MSWiA

Centralny Szpital Kliniczny MSWiA jest jednym z największych ośrodków medycznych w kraju. Placówka jest też ważnym w kraju i w regionie ośrodkiem badań klinicznych. 

W skład szpitala wchodzi: 7 oddziałów, 19 klinik, 4 przychodnie, 39 poradni, 14 pracowni i zakładów diagnostycznych oraz 5 poliklinik znajdujących się na terenie województwa mazowieckiego (w Radomiu, Siedlcach, Ciechanowie i Warszawie). Szpital dysponuje 808 łóżkami. Średniorocznie w placówce realizowanych jest 15 tys. zabiegów oraz ponad 120 tys. hospitalizacji.

Co przewiduje ustawa z dnia 15 grudnia 2022 r. o Państwowym Instytucie Medycznym Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji? 

Celem ustawy jest utworzenie Państwowego Instytutu Medycznego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (zwanego dalej „Instytutem”), który - jak wynika z treści uzasadnienia do projektu ustawy - ma być podmiotem łączącym  prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych z udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej, działającym w obszarze bezpieczeństwa wewnętrznego państwa ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb zdrowotnych i specyfiki służby funkcjonariuszy służb mundurowych podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych. Instytut ma być podmiotem o szerokim spektrum działania i wysokim potencjale naukowym i organizacyjnym. Wskazano również, że Instytut będzie prowadził prace badawcze i naukowe w kierunku rozwoju nowoczesnych metod diagnostyki i poprawy sytuacji zdrowotnej obywateli oraz badania predyspozycji do służby funkcjonariuszy służb mundurowych podległych Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji, tj. funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Ochrony Państwa, zwanych dalej „funkcjonariuszami”. W uzasadnieniu do projektu ustawy podkreślono również się, że obszar medycyny dotyczący specyfiki służby i potrzeb zdrowotnych funkcjonariuszy, jak również medycyny interwencyjnej związanej z zabezpieczeniem osób zajmujących najwyższe stanowiska państwowe oraz ważnych wydarzeń państwowych, nie był dotychczas dostatecznie rozwijany. Utworzenie Instytutu będzie służyło rozwojowi priorytetowej zdolności operacyjnej służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo państwa oraz pozwoli na udział w wielu inicjatywach w ramach współpracy międzynarodowej w dziedzinie medycyny uwzględniającej szczególnie potrzeby służb mundurowych.

W ustawie uregulowano zasady działania Instytutu, wskazując że będzie on państwowym instytutem badawczym w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz.U. z 2022 r. poz. 498). Połączenie, podział, reorganizacja, przekształcenie i likwidacja Instytutu będzie możliwe wyłącznie w drodze ustawy. Instytut będzie posiadał osobowość prawną, a siedzibą Instytutu będzie miasto stołeczne Warszawa. 

Zgodnie z ustawą  działalność Instytutu będzie obejmowała:

1. wykonywanie działalności leczniczej, o której mowa w art. 3 ust. 1–3 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej;
2. określanie i opracowywanie standardów opieki zdrowotnej nad funkcjonariuszami Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Ochrony Państwa;
3. określanie i opracowywanie standardów postępowania medycznego na wypadek zagrożenia bezpieczeństwa wewnętrznego państwa, w szczególności zdarzeń o charakterze terrorystycznym w rozumieniu ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o działaniach antyterrorystycznych, zdarzeń, w których występuje więcej niż jedna osoba poszkodowana potrzebująca natychmiastowej pomocy medycznej lub w wyniku których duża liczba osób doznaje poważnych obrażeń, a także związanych ze stanami nadzwyczajnymi;
4. prowadzenie działalności konsultacyjnej na rzecz podmiotów leczniczych utworzonych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych;
5. prowadzenie badań naukowych, prac rozwojowych i usługowo­‑badawczych w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu dotyczących bezpieczeństwa wewnętrznego państwa z uwzględnieniem specyfiki potrzeb zdrowotnych funkcjonariuszy;
6. wdrażanie wyników badań naukowych i prac rozwojowych określonych w pkt 5;
7. opracowywanie analiz, ocen, ekspertyz i standardów diagnostyczno­‑leczniczych, mających zastosowanie w Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służbie Ochrony Państwa;
8. rozwój naukowy i kształcenie specjalistyczne kadr medycznych, w tym na potrzeby Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Ochrony Państwa, w szczególności kształcenie podyplomowe, w tym specjalizacyjne oraz ustawiczne, prowadzenie studiów podyplomowych oraz szkoły doktorskiej, a także inne formy kształcenia na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce;
9. prowadzenie badań naukowych oraz prac wdrożeniowych w zakresie informatyzacji, innowacji cyfrowych, nowych technologii medycznych oraz modeli usług medycznych, przewidzianych do wykorzystania w obszarze cywilnym oraz na potrzeby Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Ochrony Państwa;
10. prowadzenie badań klinicznych;
11. inicjowanie i rozwijanie współpracy krajowej i międzynarodowej w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu;
12. prowadzenie działalności w zakresie medycyny pracy, w tym w szczególności wykonywanie zadań z zakresu służby medycyny pracy w odniesieniu do funkcjonariuszy i pracowników Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Ochrony Państwa lub innych jednostek organizacyjnych podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych lub ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej lub przez nich nadzorowanych;
13. nadawanie stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce;
14. prowadzenie działalności w zakresie informacji naukowej;
15. realizację innych zadań zleconych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych.

Nadzór nad Instytutem sprawować będzie minister właściwy do spraw wewnętrznych. Minister właściwy do spraw wewnętrznych lub, za zgodą ministra, wojewoda właściwy ze względu na siedzibę Instytutu, będzie mógł nałożyć na Instytut obowiązek wprowadzenia do jego planu działalności zadania lub wyznaczyć zadanie poza planem, zgodnie z zakresem działania Instytutu, jeżeli będzie to niezbędne ze względu na potrzeby obronności i bezpieczeństwa publicznego lub w przypadku, gdy ministrowi nadzorującemu zostanie powierzona realizacja zadania na podstawie art. 10c ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (zadania z zakresu informatyzacji sektora publicznego, innowacji cyfrowych i rozwoju społeczeństwa informacyjnego oraz przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu), zapewniając Instytutowi środki do wykonania zadania.

Zgodnie z ustawą statut Instytutu zostanie nadany przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, w drodze zarządzenia, po zasięgnięciu opinii Rady Naukowej, Rady Pracowników, o której mowa w ustawie z dnia 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji oraz zakładowych organizacji związkowych.

Statut Instytutu będzie określał:

• szczegółowy zakres zadań Instytutu;
• liczbę zastępców dyrektora oraz zakres ich zadań;
• liczbę członków Rady Naukowej oraz zasady ich wyboru lub powoływania i odwoływania.

Statut będzie ponadto mógł przewidywać powołanie Kolegium Instytutu lub innych organów opiniodawczo­‑doradczych Dyrektora, określając ich nazwę, skład, liczbę członków oraz zadania.

Strukturę organizacyjną Instytutu oraz szczegółowe zasady jego działania określi natomiast regulamin organizacyjny ustalony przez Dyrektora Instytutu po zasięgnięciu opinii Rady Naukowej, Rady Pracowników oraz zakładowych organizacji związkowych.

W ustawie uregulowano ponadto kwestie związane z funkcjonowaniem organów Instytutu (Dyrektor, Rada Naukowa), zasady prowadzenia gospodarki finansowej przez Instytut.

Instytut zostanie utworzony w drodze przekształcenia Centralnego Szpitala Klinicznego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie (zwanego dalej „CSK MSWiA”). Przekształcenie nastąpi z dniem wejścia ustawy w życie tj. 1 stycznia 2023 r.

Z dniem przekształcenia Instytut wstąpi we wszystkie prawa i obowiązki, których podmiotem był CSK MSWiA. Instytut przejmie mienie, obejmujące własność i inne prawa majątkowe CSK MSWiA, inne prawa i zobowiązania, w tym zobowiązania finansowe CSK MSWiA, stanie się następcą prawnym umów zawartych przez CSK MSWiA, w tym umów na dofinansowanie projektów finansowanych z Unii Europejskiej i innych źródeł, przejmie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki CSK MSWiA, stanie się stroną toczących się postępowań sądowych, administracyjnych i konkursowych.

Ustawa przewiduje, że pracownicy zatrudnieni w CSK MSWiA staną się pracownikami Instytutu, funkcjonariusze oddelegowani do wykonywania zadań w CSK MSWiA zostaną oddelegowani do wykonywania zadań w Instytucie, osoby, które rozpoczęły szkolenie specjalizacyjne w CSK MSWiA, będą kontynuować wszczęte szkolenie specjalizacyjne w Instytucie, a Dyrektor CSK MSWiA i jego zastępcy staną się odpowiednio Dyrektorem Instytutu i zastępcami dyrektora Instytutu.

Ustawa zawiera zmiany do dwóch  ustaw tj. ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty i  ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów. Zmiany do tych ustaw są konsekwencją regulacji zawartych w przepisach merytorycznych ustawy o Państwowym Instytucie Medycznym Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji i zmierzają do dostosowania treści tych ustaw do nowo wprowadzanej ustawy.

Ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl