Warunki użycia urządzeń technicznych i psów, przeszukania osoby i rewizji bagażu w trakcie kontroli celno-skarbowej

Funkcjonariusze w ramach kontroli celno-skarbowej są uprawnieni m.in. do przeprowadzania rewizji towarów, wyrobów i środków przewozowych, w tym z użyciem urządzeń technicznych i psów służbowych, przeszukania osób oraz przeszukiwania lokali, w tym lokali mieszkalnych, innych pomieszczeń i miejsc oraz rzeczy, też z użyciem urządzeń technicznych i psów służbowych.

Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 22 lutego 2017 r. w sprawie warunków użycia urządzeń technicznych i psów służbowych podczas kontroli oraz sposobu przeprowadzania przeszukania osoby i rewizji bagażu podróżnego (Dz.U. z 2017 r., poz. 381) weszło w życie 1 marca 2017 r. 

Co regulują nowe przepisy?

Rozporządzenie określa:

1) warunki użycia urządzeń technicznych i psów służbowych podczas kontroli, o których mowa w art. 54 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2–5 i 11 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (KAS), tj. podczas kontroli celno-skarbowej dotyczącej:

• przestrzegania przepisów prawa celnego oraz innych przepisów związanych z przywozem i wywozem towarów w obrocie między obszarem celnym Unii Europejskiej a państwami trzecimi, w szczególności przepisów dotyczących towarów objętych ograniczeniami lub zakazami;
• przystosowania zakładów produkcyjnych do rejestrowania i stosowania receptur zarejestrowanych we właściwej agencji płatniczej ustanowionej zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 30 lipca 2003 r. o uruchamianiu środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (Dz. U. poz. 1611 oraz z 2004 r. poz. 386 i 890);
• stosowania receptur, o których mowa w pkt 2, oraz prawidłowość deklaracji dotyczących surowców wykorzystywanych przy produkcji towarów wywożonych z refundacją wywozową;
• działalności zakładów produkcyjnych i przetwórczych w zakresie prawidłowości deklaracji dotyczących surowców wykorzystywanych przy produkcji towarów wywożonych z wnioskiem o refundację wywozową;
• prawidłowości wypłaty refundacji wywozowych przyznawanych w przypadku wywozu produktów rolnych do państw trzecich, realizowanych w ramach finansowania wspólnej polityki rolnej, zgodnie z przepisami rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 i na zasadach określonych w tytule V rozdziale III tego rozporządzenia;

2) sposób przeprowadzania przeszukania osoby;

3) sposób i warunki przeprowadzania rewizji bagażu podróżnego.

Straciło zaś moc rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 18 listopada 2009 r. w sprawie warunków użycia urządzeń technicznych i psów służbowych podczas kontroli oraz sposobu przeprowadzania przeszukania osoby i rewizji bagażu podróżnego (Dz.U. poz. 1562).

Warunki użycia urządzeń technicznych i psów służbowych

Zgodnie z nowymi przepisami, urządzenia techniczne oraz psy służbowe podczas wskazanych wyżej kontroli mogą być używane, o ile ich użycie mogłoby:

1) przyspieszyć lub uprościć czynności kontrolne;

2) zmniejszyć dolegliwość czynności kontrolnych dla osoby kontrolowanej.

Warunkiem użycia urządzeń technicznych jest jednak:

• posiadanie aktualnej, odpowiedniej dla danego urządzenia, dokumentacji technicznej;
• odbycie przez wykonującego czynności kontrolne z użyciem tych urządzeń szkolenia w zakresie obsługi danego urządzenia, którego ukończenie zostało udokumentowane zaświadczeniem o jego pozytywnym zakończeniu, o ile takie obowiązki wynikają z przepisów odrębnych.

Czynności kontrolne przy użyciu psów służbowych wykonuje się w sposób niepowodujący szkód oraz zagrożenia dla życia lub zdrowia osób. Podczas wykonywania czynności kontrolnych psy służbowe powinny być prowadzone na smyczy i w kagańcu. W czasie wykonywania czynności kontrolnych dopuszcza się jednak możliwość zdjęcia psu służbowemu:

• kagańca,
• smyczy

– tylko jeżeli jest to niezbędne dla prawidłowego wykonania czynności kontrolnych i nie narusza warunków wykonywania ww. czynności kontrolnych.

 Warunkiem użycia psa służbowego jest odbycie przez wykonującego czynności kontrolne szkolenia zakończonego otrzymaniem zaświadczenia o ukończeniu szkolenia dla przewodnika psa. Pies służbowy może być używany do kontroli w zakresie wynikającym z zaświadczenia o ukończeniu szkolenia dla przewodnika psa.

Sposób przeprowadzania przeszukania osoby

Osoba poddawana kontroli powinna na żądanie funkcjonariusza Służby Celno-Skarbowej okazać i wydać posiadane przy sobie towary, przedmioty lub wartości dewizowe.

Przeszukanie osoby polega na sprawdzeniu odzieży osoby i jej podręcznych przedmiotów. Przeszukanie osoby należy przeprowadzić w miejscu wykluczającym obecność osób postronnych i z zachowaniem wymogów higieny. Przeszukanie osoby w wieku poniżej 17 lat powinno się przeprowadzać, w miarę możliwości, w obecności jej opiekuna prawnego.

Sposób i warunki przeprowadzania rewizji bagażu podróżnego

Podróżny obowiązany jest na żądanie funkcjonariusza Służby Celno-Skarbowej do otwarcia bagażu oraz okazania jego zawartości.  W razie zaś odmowy wykonania nakazanych czynności, funkcjonariusz Służby Celno-Skarbowej przeprowadza rewizję bagażu, na odpowiedzialność podróżnego. Rewizja bagażu podróżnego polega na sprawdzeniu jego zawartości pod względem rodzaju i ilości przewożonych towarów, przedmiotów lub wartości dewizowych.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl