Zatrzymany przez CBA? Masz swoje prawa!
CBA posiada podobne uprawnienia jak policja czy inne służby specjalne. Co mogą nam więc zrobić funkcjonariusze biura w przypadku zatrzymania? Jakie prawa przysługują natomiast zatrzymanym?
Zatrzymanie oraz przeszukiwanie osób przez funkcjonariuszy CBA odbywa się w trybie i w przypadkach określonych w przepisach kodeksu postępowania karnego. Osobie zatrzymanej lub takiej, której prawa zostały naruszone, również przysługują prawa przewidziane w przepisach wspomnianego kodeksu.
Zatrzymana osoba ma prawo natychmiastowej informacji o przyczynach zatrzymania oraz wszystkich prawach jakie jej przysługują. Możemy skorzystać tutaj m.in. z prawa do niezwłocznego kontaktu z adwokatem i bezpośredniej z nim rozmowy. Zatrzymanemu przysługuje również zażalenie do sądu. W zażaleniu zatrzymany może domagać się zbadania zasadności, legalności oraz prawidłowości zatrzymania - informuje ustawodawca. Jeżeli zatrzymanie okaże się bezpodstawne musimy być natychmiast zwolnieni. Zwolnienia możemy się również domagać w sytuacji, gdy po 48 godzinach od zatrzymania nie zostaniemy oddani do dyspozycji sądu wraz z wnioskiem o zastosowanie tymczasowego aresztowania. Zatrzymanego należy także zwolnić, jeżeli w ciągu 24 godzin od przekazania go do dyspozycji sądu nie doręczono mu postanowienia o zastosowaniu wobec niego tymczasowego aresztowania. W przypadku zwolnienia zatrzymanego niedopuszczalne jest ponowne jego ściganie na podstawie tych samych faktów i dowodów.
Mundurowi Centralnego Biura Antykorupcyjnego - podczas czynności operacyjno-rozpoznawczych i dochodzeniowo-śledczych, zatrzymań oraz czynności kontrolnych w celu ujawniania przypadków korupcji w instytucjach państwowych - mają przede wszystkim obowiązek „poszanowania godności ludzkiej oraz przestrzegania i ochrony praw człowieka niezależnie od jego narodowości, pochodzenia, sytuacji społecznej, przekonań politycznych lub religijnych albo światopoglądowych" - czytamy w ustawie o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym z dnia 9 czerwca 2006 roku.
Funkcjonariusze CBA maja prawo legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości. Ponadto mogą oni dokonać kontroli osobistej oraz przeglądania zawartości bagaży. W przypadku utrudniania zatrzymania funkcjonariusze mogą stosować fizyczne, techniczne i chemiczne środki przymusu bezpośredniego, służące do obezwładniania lub konwojowania osób. Wśród środków przymusu bezpośredniego znajdują się np. kajdanki, kaftany bezpieczeństwa, paralizatory elektryczne czy gazy łzawiące. Funkcjonariusze mogą użyć również siły fizycznej w postaci chwytów obezwładniających lub podobnych technik obrony. Używając siły fizycznej funkcjonariusze nie mogą jednak zadawać uderzeń, chyba że działają w obronie koniecznej albo w celu odparcia zamachu na życie lub zdrowie ludzkie bądź mienie - głosi 5 ustęp art. 15 ustawy o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym.
W przypadku zranienia osoby, które nastąpiło wskutek zastosowania środka przymusu bezpośredniego, funkcjonariusze są zobowiązani do udzielenia jej pierwszej pomocy przedmedycznej oraz zapewnienia pomocy lekarskiej. Pamiętać musimy również, że z pomocy medycznej mamy prawo skorzystać zawsze w trakcie zatrzymania, jeżeli zajdzie ku temu konieczność.
Dariusz Madejski, e-prawnik.pl
Zespół
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?