Jakich formalności należy dopełnić w związku z rozpoczęciem prowadzenia działalności gospodarczej?– opinia prawna (opinia nie uwzględnia zmian wynikających z ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej)

Zgodnie z ustawą Prawo działalności gospodarczej, podjecie działalności gospodarczej przez osoby fizyczne, do dnia 31 grudnia 2003r., podlega zgłoszeniu do ewidencji działalności gospodarczej. W świetle obowiązujących przepisów, organami ewidencyjnymi są wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast. W analizowanym przypadku, gdy działalność gospodarcza już została zgłoszona, należy sprawdzić, czy zgłoszenie to widnieje nadal w ewidencji. Jeżeli nadal wpis jest zarejestrowany w ewidencji, należy dokonać zgłoszenia zmieniającego stan faktyczny. W zgłoszeniu należy bowiem podać m.in.:

1. oznaczenie przedsiębiorcy,
2. oznaczenie miejsca zamieszkania i adresu przedsiębiorcy, a jeżeli stale wykonuje działalność poza miejscem zamieszkania - również wskazanie siedziby i adresu zakładu głównego, oddziału lub innego miejsca, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ,
3. określenie przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej,
4. wskazanie daty rozpoczęcia działalności gospodarczej.

Z uwagi na fakt nierozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej, należy w zgłoszeniu dokonać aktualizacji wszystkich danych wymienionych powyżej.
Wniosek dotyczący zmiany wpisu należy opłacić opłata stałą w wysokości 50zł.

Zgłoszenie w urzędzie skarbowym

W celu rozpoczęcia działalności gospodarczej należy zgłosić się także do urzędu skarbowego. W 1992 roku, działalność gospodarczą rejestrowało się w urzędzie dzielnicowym. Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1988r. o działalności gospodarczej (ówcześnie obowiązującej), organ ewidencyjny (urząd dzielnicowy) obowiązany był doręczyć wnioskującemu w terminie 14 dni od dokonania zgłoszenia zaświadczenie o wpisie do ewidencji, a kopie tego zgłoszenia obowiązany był przekazać do urzędu skarbowego. Należy więc najpierw sprawdzić, czy w urzędzie skarbowym, pomimo iż wnioskujący nie zgłosił tam osobiście faktu rejestracji działalności gospodarczej, działalność ta nie jest zarejestrowana.

Zgodnie z ustawą o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, osoba zamierzająca podjąć działalność gospodarczą, która już posiada Numer Identyfikacji Podatkowej, powinna wypełnić formularz NIP-1, jako zgłoszenie aktualizacyjne. Jeżeli wniosek aktualizacyjny zostanie wypełniony prawidłowo, powinien podatnik otrzymać decyzję o nadaniu NIP-u.

Zgłoszenie powinno nastąpić w Urzędzie Skarbowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania podatnika. Jeżeli jednak w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przedsiębiorca będzie podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT), zgłoszenia należy dokonać w Urzędzie Skarbowym właściwym dla miejsca wykonywania działalności gospodarczej.

Zgłoszenie w Urzędzie Statystycznym

W celu prowadzenia działalności gospodarczej należy także dokonać jej zgłoszenia w Urzędzie Statystycznym i uzyskać tzw. REGON. Zgłoszenia dokonuje się w Urzędzie Wojewódzkim właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby fizycznej wykonującej działalność gospodarczą. Zgłoszenie to powinno nastąpić w ciągu 14 dni od dnia rejestracji działalności gospodarczej. Do wniosku dołącza się odpis, wyciąg lub zaświadczenie z właściwego rejestru albo ewidencji działalności gospodarczej, potwierdzające powstanie podmiotu lub podjęcie działalności.

Zgłoszenie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych

Osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu. Jest ona także zobowiązana do zgłoszenia faktu podlegania ubezpieczeniom do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych właściwego na miejsca zamieszkania osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą. Niewykonanie tego obowiązku zagrożone jest karą grzywny do wysokości 5 000zł.

Sankcje za nie dokonanie zgłoszeń w odpowiednim terminie

Sankcją za nie dokonanie zgłoszenia do właściwego urzędu objęte będzie tylko niezgłoszenie do Urzędu Wojewódzkiego w celach statystycznych. Na podstawie art. 58 Ustawy o statystyce publicznej, zgłoszenie danych objętych obowiązkiem zgłoszenia po upływie wyznaczonego terminu zagrożone jest karą grzywny.

Nie podlega natomiast karze fakt nie dokonania zgłoszenia we właściwym Urzędzie Skarbowym. Przepisy karne z ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników zostały bowiem uchylone w roku 1999r.
Również przepisy ustawy Prawo działalności gospodarczej nie zawierają sankcji za nie dokonanie zmian danych podlegających zgłoszeniu.

Jeżeli chodzi natomiast o obowiązek zgłoszenia osoby prowadzącej działalność gospodarcza do ZUS-u, obowiązek zgłoszenia powstawał z chwilą rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej. W analizowanym przypadku rozpoczęcie prowadzenia działalności nie nastąpiło, więc obowiązek ten nie powstał.