Akt oskarżenia o dwa przestępstwa

Odpowiedź prawnika: Akt oskarżenia o dwa przestępstwa

Art. 11§1 Kodeksu Karnego (kk) stanowi, iż ten sam czyn może stanowić tylko jedno przestępstwo. Zgodnie z §2 przywołanego przepisu, jeżeli czyn wyczerpuje znamiona określone w dwóch albo więcej przepisach ustawy karnej, sąd skazuje za jedno przestępstwo na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów. Oznacza to, iż na gruncie tej normy mamy do czynienia z taką sytuacją, gdzie jeden czyn, jedno zachowanie sprawcy może być zakwalifikowane jako czyn zabroniony z różnych przepisów ustawy karnej równocześnie (np. uczestnik bójki jednym zachowaniem naraził inną osobę na utratę życia lub ciężki uszczerbek na zdrowiu i jednocześnie spowodował umyślnie naruszenie jej narządu ciała na okres powyżej siedmiu dni; art. 158§1 w zw. z art. 157§2 kk w zw. z art.11§2 kk). W doktrynie określa się tę sytuację jako tzw. zbieg przepisów. Dla zastosowania normy art. 11 kk do kwalifikacji prawnej czynu zabronionego konieczne jest jedno zachowanie, jeden czyn sprawcy. W opisanej sytuacji, została Pani pomówiona (jedno zachowanie sprawcy), a innego dnia znieważona (drugie zachowanie sprawcy) - miały więc miejsce dwa zachowania, dwa czyny sprawcy. Czyn kwalifikowany jako pomówienie oraz czyn kwalifikowany jako zniewaga zostały dokonane w różnym czasie – nie można więc przyjąć, iż sprawca popełnił jeden czyn mogący być ocenionym jako pomówienie i jako zniewaga jednocześnie. Zatem kwalifikacja zarzucanych czynów sformułowana jako: art. 212 i art. 216 kk w zw. z art. 11§2 kk jest nieprawidłowa. Formułując oskarżenie prywatne powinna Pani zarzucić sprawcy i opisać każdy z czynów (tj. pomówienie - art. 212 kk oraz zniewagę art. 216 kk) oddzielnie. Może Pani to zrobić bądź w odrębnych punktach w jednym akcie, bądź sformułować dwa akty oskarżenia - jeden dla zniewagi, drugi dla pomówienia. Sformułowanie jednego aktu oskarżenia będzie dopuszczalne, jeżeli dla rozpoznania obu spraw (tzn. zarówno o zniewagę, jak i o pomówienie) właściwy będzie ten sam sąd. Sądem właściwym miejscowo do rozpoznania sprawy jest sąd, w okręgu którego popełniono przestępstwo (art.31§1 kpk). Zgodnie z art. 6§2 kk, czyn zabroniony uważa się za popełniony w miejscu, w którym sprawca działał lub zaniechał działania, do którego był obowiązany, albo gdzie skutek stanowiący znamię czynu zabronionego nastąpił lub według zamiaru sprawcy miał nastąpić. W przypadku pomówienia i zniewagi właściwy będzie sąd rejonowy; będzie to ten sam sąd dla obu przestępstw, jeżeli w jego okręgu sprawca dokonał obu czynów (tj. pomówił Panią i znieważył).