Badanie trzeźwości pracownika przez policję

Odpowiedź prawnika: Badanie trzeźwości pracownika przez policję

Nie istnieje przepis, który nakładałby na pracownika obowiązek poddania się badaniom stwierdzającym spożywanie alkoholu przeprowadzanym przez samego pracodawcę. Należy jednak zauważyć, że - jak stwierdził SN w wyroku z 24 z dnia 24 maja 1985 r. (I PRN 39/85 OSNCP 1986/1-2 poz. 23) - odmowa jednak poddania się takiemu badaniu nie polepsza sytuacji pracownika, gdyż z reguły trzeźwy pracownik nie ma interesu w tym, by odmówić użycia probierza trzeźwości.

Kierownik zakładu pracy lub osoba przez niego upoważniona mają obowiązek niedopuszczenia do pracy pracownika, jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że stawił się on do pracy w stanie po użyciu alkoholu albo spożywał alkohol w czasie pracy (art. 17 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi Dz. U. 2002 r. Nr 147 poz. 1231). Na żądanie pracownika kierownik zakładu pracy lub osoba przez niego upoważniona jest obowiązana zapewnić badania stanu trzeźwości pracownika. Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 6 maja 1983 r. w sprawie warunków i sposobu dokonywania badań na zawartość alkoholu w organizmie (Dz.U. 1983 Nr 25 poz. 117) stanowi, że badanie może przeprowadzać organ właściwego do prowadzenia śledztwa, dochodzenia lub postępowania w sprawach o wykroczenia, zakłady społeczne służby zdrowia oraz osoby upoważnione przez kierownika zakładu pracy.

Z tych przepisów nie wynika obowiązek Policji do przeprowadzenia badań na żądanie pracodawcy. Istnieje jednak inna podstawa prawna dla takiego obowiązku. Zgodnie z kodeksem wykroczeń kto wbrew obowiązkowi zachowania trzeźwości znajduje się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka i podejmuje w tym stanie czynności zawodowe podlega karze aresztu albo grzywny (art. 70 § 2). Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz.U. 2001 Nr 106 poz. 1148) w art. 54 § 1 stanowi, iż w celu ustalenia, czy istnieją podstawy do wystąpienia z wnioskiem o ukaranie oraz zebrania danych niezbędnych do sporządzenia wniosku o ukaranie, Policja przeprowadza czynności wyjaśniające. Są one przeprowadzane z urzędu. W sprawach o wykroczenia stosuje się odpowiednio art. 9 kodeksu postępowania karnego, zgodnie z którym strony i inne osoby bezpośrednio zainteresowane mogą składać wnioski o dokonanie również tych czynności, które organ może lub ma obowiązek podejmować z urzędu. Pracodawca może zatem zawiadomić Policję o popełnionym wykroczeniu i Policja ma obowiązek na to zawiadomienie zareagować.