Bezskuteczna egzekucja o ponoszenie kosztów

Odpowiedź prawnika: Bezskuteczna egzekucja o ponoszenie kosztów

Art. 45 ust. 2 ustawy o komornikach sądowych stanowi, że za dokonaną egzekucję świadczeń pieniężnych komornik pobiera od dłużnika opłatę stosunkową.

Trybunał w 2003 roku w lutym uznał, ze art. 45 ust. 5 narusza konstytucyjnie gwarantowane prawo do sądu (art. 45 ust. 1 Konstytucji). Upoważnienie komornika do ewentualnego wezwania wierzyciela do wpłacenia z góry części opłaty za wykonywane czynności komornicze może uniemożliwić wyegzekwowanie ważnego wyroku sądowego. Takie ukształtowanie przepisu, zdaniem Trybunału, mogło czynić prawo do sądu (którego elementem jest prawo do realizacji wyroku sądowego) praktycznie bezskutecznym.

W wyniku tego doszło do jego uchylenia w marcu 2003 roku. Przepis art. 45 ust 5 pojawił się dopiero 13 listopada 2004 wraz ze znowelizowanym ust. 2 tegoż artykułu.

Założeniem nowelizacji ustawy o komornikach sądowych i egzekucji było by komornik osiągał dochód za skuteczną egzekucję (art. 45 ust. 2 ustawy) i koszty egzekucji obciążały dłużnika. Wobec braku obowiązku zwrotu części opłaty przy egzekucji bezskutecznej, powoduje że założenie nowelizacji nie zostało osiągnięte, bowiem komornik może osiągać dochód nawet przy bezskutecznej egzekucji, mimo, że przepis art. 45 ust. 2 stanowi, że opłata należy się za dokonaną egzekucję i to od dłużnika.

Mimo, że art. 45 ust. 5 jest wyjątkiem od zasady wyrażonej w art. 3a 9Komornik prowadzi czynności na własny rachunek) ustawy, to nie określa on okoliczności w jakich komornik może wezwać o zaliczkę. W praktyce art. 45 ust. 5 stał się regułą a nie wyjątkiem od zasady wyrażonej w art. 3a (mówiący, że komornik wykonuje czynności na własny rachunek) i art. 45 ust. 1 ustawy. Kwestia wezwania wierzyciela o wniesienie opłaty została pozostawiona arbitralnej decyzji komornika. Należy więc przyjąć, że przepis art. 45 ust. 5 jest zredagowany wadliwie i niedokładnie.

Brzmienie przepisu art. 45 ust. 4, na który się Państwo powołujecie został zmieniony z dniem 13 listopada 2004 roku. Poprzednio brzmiał jeżeli egzekucja okaże się bezskuteczna bądź wyegzekwowana kwota nie wystarcza na pokrycie kosztów egzekucji, komornik zwraca połowę opłaty stosunkowej pobranej od wierzyciela tytułem zabezpieczenia. Na temat opłaty stosunkowej stanowi obecnie ust. 2 art. 45 ustawy oraz ust. 5, który nie precyzuje w jakich okolicznościach komornik może się zwrócić o zaliczkę.

Należy się zastanowić, że skoro mimo nowelizacji konsekwencje jakie wynikają z uregulowania są takie same jak w poprzednim stanie prawnym, to przepis ten nie zostanie uznany za niekonstytucyjny.