Sporządzoną na Pana potrzebę opinię prawną oparliśmy na przepisach:

• ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U.1964.16.93 z późn. zmianami).

Ogólnym przepisem dotyczącym zasiedzenia jest art. 172 Kodeksu cywilnego: 

Jak wynika z powyższej regulacji, termin zasiedzenia zależny jest od przesłanki dobrej lub złej wiary. W przypadku dobrej wiary, zasiedzenie – czyli nabycie własności – może nastąpić po 20 latach, natomiast w złej wierze – po upływie 30 lat. W celu analizy możliwości zasiedzenia nieruchomości należy więc odwołać się do doktryny i orzecznictwa, konkretyzującego przedstawione kwestie.

Tytułem wyjaśnienia należy wskazać, że istnieje również możliwość zasiedzenia służebności gruntowych; kwestia ta zostanie jednak poruszona w późniejszych rozważaniach.

Jako przesłanki zasiedzenia wskazuje się na: 

Jak wynika z powyższego, posiadaczem samoistnym może być tylko osoba, która faktycznie włada rzeczą jak właściciel. W przypadku takiej osoby może biec termin zasiedzenia. Zasiedzenie nie będzie jednak dokonywać się w przypadku posiadacza zależnego, czyli osoby, która rzeczą faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą.

2. Upływ terminu 

Dobrą wiarę posiadacza wyłącza wiedza o rzeczywistym stanie prawnym własności oraz niedbalstwo. W złej wierze pozostaje również osoba, która przy dołożeniu należytej staranności mogła się dowiedzieć, że nie jest właścicielem nieruchomości.

Prawo własności nie jest jednak wyłącznym rodzajem prawa, do którego odnosi się zasiedzenie. Zasiedzieć można również służebności gruntowe. W stosunku do ich zasiedzenia odpowiednio stosuje się przepisy o nabyciu własności nieruchomości:

Art. 292. Służebność gruntowa może być nabyła przez zasiedzenie tylko w wypadku, gdy polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia. Przepisy o nabyciu własności nieruchomości przez zasiedzenie stosuje się odpowiednio. 

Czym jest jednak służebność gruntowa? Jest to ograniczone prawo rzeczowe, polegające na obciążeniu właściciela nieruchomości obciążonej, na rzecz właściciela innej nieruchomości – władnącej:

Wydaje się, że w przypadku składowania piasku przez sąsiada na Pana nieruchomości mamy do czynienia ze służebnością gruntową polegającą na korzystaniu w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej. Innymi przykładami takiej służebności może być korzystanie z drogi, z cudzych urządzeń budowlanych, energetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, wydobywanie oznaczonych kopalin, czerpanie wody czy wypas bydła.

Przepisy dają możliwość zasiedzenia służebności gruntowej, jednak tylko w wypadku, gdy służebność ta polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia. Pojęcie to jest na tyle rozległe i pozbawione konkretyzacji w przepisach, że w celu jego wyjaśnienia trzeba odwołać się do doktryny. Słusznie stwierdza E. Gniewek:

Należy stwierdzić, że w opisywanej sytuacji nie jest możliwe zasiedzenie prawa własności, leczy jedynie służebności gruntowej, polegającej na składowaniu przez właściciela nieruchomości sąsiedniej piasku na nieruchomości należącej do Pana. Dobra lub zła wiara, warunkująca zasiedzenie tej służebności, wiąże się z udzieleniem zgody na czynności podejmowane przez sąsiada; należy jednak zaznaczyć, że dla terminu zasiedzenia istotne znaczenie ma stan dobrej lub złej wiary w chwili uzyskania posiadania. Pozostawanie w złej wierze w chwili nabywania posiadania służebności gruntowej sprawia, że obowiązuje dłuższy, trzydziestoletni termin zasiedzenia.

Ponadto, dla skutecznego zasiedzenia służebności konieczne jest trwałe i widoczne urządzenie, związane z korzystaniem z nieruchomości. Przesłankę tę należy rozpatrywać w odniesieniu do konkretnego przypadku, trudno więc z całą pewnością stwierdzić, czy jest ona spełniona w tym przypadku. Wydaje się jednak, że samo składowanie piasku na cudzym gruncie nie spełnia jeszcze warunku trwałego i widocznego urządzenia; warunek ten byłby spełniony dopiero, jeśli sąsiad wzniósłby w tym celu określone budowle, dokonał utwardzenia ziemi itp. W związku z tym należy stwierdzić, że możliwość zasiedzenia tej służebności nawet po upływie tak długiego okresu czasu jak 30 lat jest mocno wątpliwa, zależeć będzie jednak od spełnienia indywidualnych przesłanek. Sąsiad o stwierdzenie zasiedzenia służebności gruntowej będzie mógł wystąpić dopiero po upływie wskazanego terminu, przy czym będzie musiał udowodnić przesłanki niezbędne do nabycia służebności gruntowej.