Pytanie klienta:
""Skoro wg podanej przez Was poprzednio informacji wolne soboty nie są dniami wolnymi od pracy, w sensie kodeksu pracy, to w takim razie na jakiej podstawie są jednak wolne od pracy? Chyba odbywa się to na jakiejś podstawie prawnej, skoro wszystkie urzędy, instytucje oraz wiele innych podmiotów tego dnia nie prowadzi żadnej działalności, albo prowadzi ją w ograniczonym zakresie. Nie sądzę, aby odbywało się to bez żadnej podstawy prawnej i o tę podstawę prawną mi właśnie chodzi. Czy jest to ustawa czy też każdorazowo wydawane rozporządzenie ministra? Istniejący zatem stan faktyczny praktycznie uniemożliwia dokonanie czynności procesowej w wolną sobotę. Mamy bowiem do czynienia z sytuacją, że w wolną sobotę sąd jest nieczynny i nie można złożyć pisma procesowego, zaś najbliższy urząd pocztowy znajduje się np. na Poczcie Głównej w Warszawie w odległości kilkudziesięciu (ok 70) kilometrów od miejsca zamieszkania. Tego rodzaju okoliczności stanowią bardzo dużą uciążliwość i w znacznym stopniu ograniczają możliwości korzystania z praw przysługujących stronie lub uczestnikowi postępowania sądowego. Jaki jest zatem status prawny wolnych sobót? Czy jest to uregulowane ustawą czy też każdorazowo wydawanym rozporządzeniem ministra albo też innego organu?""
Odpowiedź prawnika:
Zgodnie z art. 151[9] kodeksu pracy, dniami wolnymi od pracy są niedziele i święta określone w przepisach o dniach wolnych od pracy. Przepis ten odsyła do ustawy z dnia z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy, która nie stwierdza , że soboty są wolne od pracy. Fakt, że pracownik nie musi pracować w sobotę, zazwyczaj wynika z odpowiedniej konstrukcji czasu pracy (zob. przede wszystkim art. 129 k.p., w myśl którego czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy). Jeżeli więc pracownik pracuje 8 godzin w każdej dobie, to aby nie przekroczyć tygodniowej normy czasu pracy, nie może pracować więcej niż 5 dni w tygodniu. Stąd z reguły dniem, w którym pracownicy nie świadczą pracy jest sobota, mimo że nie stanowi ona dnia wolnego od pracy.
Z kolei art. 165 §1 kodeksu postępowania cywilnego i art. 115 kodeksu cywilnego, które mają zastosowanie w kwestiach terminów dokonywania czynności procesowych, używają pojęcia dnia „ustawowo wolnego od pracy". Sąd Najwyższy w uchwale Składu Siedmiu Sędziów Izby Cywilnej z dnia 27 kwietnia 2003 r., sygn. akt III CZP 8/03, stwierdził, że sobota nie jest dniem uznanym ustawowo za wolny od pracy w rozumieniu art. 115 k.c. w związku z art. 165 §1 k.p.c. Sąd nadał tej uchwale moc zasady prawnej, a zatem co do zasady są nią związane wszystkie składy orzekające Sądu Najwyższego.