Inicjatywa dowodowa w postępowaniu cywilnym
Pytanie:
"Jestem powodem w sprawie cywilnej. Pozwanym jest mój dłużnik, który twierdzi, iż oddał mi część pieniędzy wysyłając przelew, jednakże nie ma potwierdzenia nadania przelewu i w związku z tym wnioskował do banku o przesłanie wyciągu. Pozwany rzecz jasna kłamie, a na dowód tego są wyciągi z mojego konta, do którego mam dostęp elektroniczny. Sąd jest skłonny wydać wyrok, ale pozwany będąc tego świadom, przeciąga postępowanie wnioskując o przesunięcie terminu rozprawy z uwagi na oczekiwanie na wyciągi bankowe. Wysłałem do sądu wydruk wyciągu z mojego konta, lecz sąd przychylił się do wniosku pozwanego. Czy złożenie pisma pod nazwą "Pismo powoda", w formie zażalenia na przewlekłość postępowania będzie skuteczne? Czy powinienem jednak złożyć zażalenie i opłacić je? Czy mogę wnioskować do sądu o dopuszczenie dowodu do sprawy w postaci wydruku wyciągu z mojego konta bankowego na posiedzeniu sądu? Czy mogę złożyć wniosek o przyjęcie wcześniej wysłanego wydruku wyciągu, gdyż poszukiwanie i dochodzenie dowodu wpłaty przez pozwanego będzie się przeciągać w nieskończoność?"
Odpowiedź prawnika: Inicjatywa dowodowa w postępowaniu cywilnym
Zgodnie z art. 232 kodeksu postępowania cywilnego, strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Sąd może dopuścić dowód nie wskazany przez stronę. W połączeniu z ogólną regułą dowodową określoną w art. 6 kc, zgodnie z którą ciężar dowodu określonego faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne, można uznać, iż fundamentalnym obowiązkiem strony postępowania cywilnego jest przedstawianie dowodów na okoliczności, które potwierdzają jej stanowisko w procesie. W takiej sytuacji, jak opisana w pytaniu, kiedy określone dowody może przedłożyć - zamiast innego organu (banku) - strona przeciwna. Nie ma przeciwwskazań, aby powód złożył do sądu stosowne wyciągi z jego rachunku bankowego. Jest to o tyle zasadne, że uczynienie zadość wnioskowi pozwanego w znaczny sposób wydłużyłoby postępowanie w sprawie. Strona powodowa może zatem złożyć do akt dowód wnioskowany przez stronę przeciwną oraz domagać się w takiej sytuacji zamknięcia rozprawy i wydania wyroku.
Co do przewlekłości postępowania, stronie nie przysługuje na to zażalenie, lecz specjalny instrument prawny w postaci skargi na naruszenia prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki. Skarga ta uruchamia odrębne postępowanie sądowe. Aby nadać jej odpowiedni bieg, należy ją opłacić (100 zł). Nadto, strona niezadowolona z postępowania sądu może złożyć tzw. zastrzeżenie do protokołu w trybie określonym w art. 162 kodeksu postępowania cywilnego. Przepis ten stanowi, że strony mogą w toku posiedzenia, a jeżeli nie były obecne, na najbliższym posiedzeniu zwrócić uwagę sądu na uchybienia przepisom postępowania, wnosząc o wpisanie zastrzeżenia do protokołu. Stronie, która zastrzeżenia nie zgłosiła, nie przysługuje prawo powoływania się na takie uchybienia w dalszym toku postępowania, chyba że chodzi o przepisy postępowania, których naruszenie sąd powinien wziąć pod rozwagę z urzędu, albo że strona uprawdopodobni, iż nie zgłosiła zastrzeżeń bez swojej winy. Wypada jednak zauważyć, że jedynym praktycznym skutkiem takiego zastrzeżenia może być jedynie zdyscyplinowanie sądu do wydania końcowego rozstrzygnięcia szybciej, aniżeli wynika to z dotychczasowego przebiegu sprawy.
Zespół prawników
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?