Kara za niezłożenie w terminie deklaracji PCC-3
Pytanie:
"W dniu 29.04.2010 otrzymałem z Urzędu Skarbowego wezwanie do złożenia w terminie 7 dni deklaracji PCC-3 w związku z odpłatnym zniesieniem współwłasności dokonanym przez Sąd. Wspomniane postanowienie sądu zostało wydane w sierpniu 2009 roku i dotyczyło zniesienia współwłasności działki poprzez jej podział na dwie nowe i spłaty - jako metody wyrównania udziałów dotychczasowych współwłaścicieli. Jako, że strony złożyły od niego apelację, uprawomocniło się ono dopiero po wydaniu orzeczenia przez Sąd drugiej instancji (grudzień 2009), tym samym postanowienie z uzasadnieniem otrzymałem dopiero w styczniu tego roku. Sąd znosząc współwłasność zobowiązał mnie do spłaty 1000 złotych na rzecz drugiego współwłaściciela (moja siostra) tytułem wyrównania udziałów, co też zostało przeze mnie wypełnione. Dotąd nie wiedziałem o konieczności opłacenia przeze mnie podatku od czynności cywilnoprawnych wskutek zniesienia współwłasności, tym bardziej, że to nie ja otrzymałem tę spłatę, a drugi współwłaściciel. Jeśli dobrze rozumiem orzeczenie NSA z dnia 1 grudnia 2009 (II FSK 1054/08) jestem zobowiązany dokonać opłaty należnego podatku, liczonego jako procent od kwoty spłaty, jakiej dokonałem na rzecz drugiego współwłaściciela a podstawę opodatkowania stanowi wysokość spłat lub dopłat wynikająca z treści orzeczenia jako uwzględniająca rynkową wartość rzeczy. Proszę o wskazanie sposobu w jaki mam obliczyć wysokość należnego podatku wraz z odsetkami (rozumiem, że od stycznia 2010 r.) oraz wskazanie możliwych konsekwencji ze strony Urzędu Skarbowego (zakładam, że finansowych) niezłożenia przeze mnie wspomnianej deklaracji PCC-3 w terminie. Czy wyrażenie na piśmie czynnego żalu i napisanie zawiadomienia o popełnieniu wykroczenia skarbowego przez samego siebie może być skuteczną metodą na uniknięcie kary finansowej w tym przypadku? Czy może poprzestać na samym uzasadnieniu niezłożenia deklaracji? Czy fakt, że współwłaścicielem była moja siostra ma jakieś znaczenie (czytaj zwolnienie z podatku)? "
Odpowiedź prawnika: Kara za niezłożenie w terminie deklaracji PCC-3
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) podatkowi podlegają m.in. umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat. Co ważne w przedmiotoym przypadku podatkowi podlegają również orzeczenia sądów, w tym również polubownych, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak umowy.
Jak stanowią dalsze przepisy wskazanej ustawy obowiązek podatkowy ciąży przy umowie o zniesienie współwłasności - na podmiocie nabywającym rzeczy lub prawa majątkowe ponad udział we współwłasności. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu. Podstawę opodatkowania stanowi przy umowie o zniesienie współwłasności - wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego nabytego ponad wartość udziału we współwłasności. Stawka podatku wynosi od zniesienia współwłasności 2% od podstawy opodatkowania. Podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika.
Przepisy nie przewidują szczególnych zwolnień od podatku odnośnie zniesienia współwłasności. Stąd jeśli wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego nabytego ponad wartość udziału we współwłasności wynosi 1.000 zł, to podatek wyniesie 20 zł. Podatek był płatny w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, stąd ewentualne odsetki od zaległości podatkowych należy liczyć od 15-tego dnia od uprawomocnienie się orzeczenia.
Zgodnie z art. 54 Kodeksu karnego skarbowego podatnik, który uchylając się od opodatkowania, nie ujawnia właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania lub nie składa deklaracji, przez co naraża podatek na uszczuplenie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie jest małej wartości, sprawca czynu zabronionego podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie nie przekracza ustawowego progu, sprawca czynu zabronionego podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.
W przedmiotowym przypadku, z uwagi na niewielką kwotę podatku, sprawcy co najwyżej grozi mandat karny. Niestety czynny żal w przedmiotowym przypadku nie będzie skuteczny, gdyż jak stanowi art. 16 § 5 Kodeksu karnego skarbowego zawiadomienie jest bezskuteczne, jeżeli zostało złożone w czasie, kiedy organ ścigania miał już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego.
Piotr Geliński
Doradca podatkowy
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?