Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Najważniejsze informacje
Odpowiedź zależy od rodzaju terenu: Na zwykłych terenach prywatnych (drogach wewnętrznych) policja ma ograniczone uprawnienia, ale w strefach ruchu i zamieszkania może kontrolować kierowców tak samo jak na drogach publicznych.
Podstawowe zasady kontroli na terenach prywatnych
Zgodnie z art. 129 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym czuwanie nad bezpieczeństwem i porządkiem ruchu na drogach, kierowanie ruchem i jego kontrolowanie należą do zadań Policji. Kluczowym pojęciem jest tutaj definicja "drogi".
Zgodnie z art. 2 pkt 1 Prawa o ruchu drogowym, drogą jest droga w rozumieniu art. 4 pkt 2 ustawy o drogach publicznych. To oznacza, że uprawnienia policji do kontroli ruchu drogowego dotyczą przede wszystkim dróg publicznych.
Drogi wewnętrzne (tereny prywatne)
Na drodze wewnętrznej nie obowiązują przepisy Kodeksu drogowego. Kierowca na drodze niepublicznej nie może otrzymać mandatu np. za niezapięcie pasów czy niewłączenie świateł.
- Parkingi przy sklepach
- Drogi osiedlowe
- Tereny zakładów pracy
- Prywatne place i parkingi
Strefy ruchu i zamieszkania
W strefie ruchu obowiązują wszystkie przepisy zawarte w Prawie o ruchu drogowym w taki sam sposób jak na drogach publicznych.
- Oznaczone znakiem D-52 "Strefa ruchu"
- Oznaczone znakiem D-40 "Strefa zamieszkania"
- Pełne uprawnienia policji
- Możliwość otrzymania mandatów
Kiedy policja może interweniować na terenie prywatnym?
1. Zagrożenie bezpieczeństwa
Na drodze wewnętrznej obowiązują zasady ruchu drogowego "w zakresie koniecznym dla uniknięcia zagrożenia bezpieczeństwa osób". Policja może interweniować, gdy kierowca stwarza zagrożenie.
2. Przestępstwa i wykroczenia
Jazda pod wpływem alkoholu jest zabroniona również na drodze wewnętrznej. W zależności od zawartości alkoholu kierowca odpowiada za wykroczenie lub przestępstwo.
3. Nieprzestrzeganie znaków drogowych
Jeśli miejsce parkingowe jest odpowiednio oznakowane, można zwrócić się do Policji lub straży miejskiej, aby podjęły one odpowiednie kroki, takie jak nałożenie mandatu czy odholowanie pojazdu.
4. Strefy ruchu i zamieszkania
Straż miejska może interweniować na terenie prywatnym w sytuacji, w której został on oznakowany znakiem D-52 "Strefa ruchu" lub D-40 "Strefa zamieszkania".
Praktyczne konsekwencje
Uwaga kierowcy!
Nawet na prywatnym parkingu, np. przed hipermarketem, szkołą czy biurowcem, nie można bezkarnie łamać przepisów, choć nie zawsze policjanci mają pełne możliwości działania. Wszystko zależy od oznakowania.
Za złe parkowanie na terenie prywatnym policja nie może nałożyć mandatu - chyba że sposób parkowania ma wpływ na bezpieczeństwo ruchu. Jednak właściciele terenów mogą:
- Ustalać własne regulaminy
- Wprowadzać opłaty za parkowanie
- Żądać odszkodowania za bezumowne korzystanie
- Występować do sądu z roszczeniami cywilnymi
Jak rozpoznać rodzaj terenu?
Kluczowe znaczenie ma oznakowanie:
- Znak D-46 "Droga wewnętrzna" - ograniczone uprawnienia policji
- Znak D-52 "Strefa ruchu" - pełne uprawnienia policji
- Znak D-40 "Strefa zamieszkania" - pełne uprawnienia policji, pierwszeństwo pieszych
Podsumowanie
Na zwykłych terenach prywatnych (drogach wewnętrznych) policja nie może kontrolować kierowców tak samo jak na drogach publicznych, chyba że dochodzi do zagrożenia bezpieczeństwa lub teren jest oznaczony jako strefa ruchu/zamieszkania. Jednak nie oznacza to całkowitej bezkarności - właściciele terenów mają inne środki prawne do dyspozycji.