Kontrola legalności zatrzymania

Odpowiedź prawnika: Kontrola legalności zatrzymania

Policja ma prawo zatrzymania osoby stwarzającej w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego a także mienia. Ponadto policja ma prawo zatrzymania procesowego, to znaczy prawo zatrzymania osoby podejrzanej, w sytuacji gdy istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo, a zachodzi obawa ucieczki lub ukrycia się tej osoby, albo zatarcia przez nią śladów przestępstwa, albo gdy nie można ustalić tożsamosci tej osoby. Sytuację osoby zatrzymanej określa kodeks postępowania karnego: 1. należy ją niezwłocznie poinformować o przyczynach zatrzymania i o przysługujacych jej prawach oraz wysłuchać ją 2. z zatrzymania sporządza się protokół, zawierający: - nazwisko dokonującego zatrzymania i jego funkcję, - dane osoby zatrzymanej (lub jej rysopis gdy ustalenie tożsamości nie jest mozliwe), - datę, godzinę i miejsce zatrzymania - przyczynę zatrzymania z podaniem o jakie przestępstwo osobę zatrzymaną się podejrzewa - złożone przez zatrzymanego oświadczenia - zaznaczenie, że udzielono informacji o przysługujących osobie zatrzymanej prawach 3. zatrzymany otrzymuje odpis protokołu 4. NA ŻĄDANIE zatrzymanego należy niezwłocznie: - umożliwić nawiązanie w dostępnej formie kontaktu z adwokatem oraz bezpośrednią z nim rozmowę - zawiadomić osobę najbliższą dla zatrzymanego; może to być osoba przez niego wskazana - zawiadomić zakład pracy, szkołę lub uczelnię, (w stosunku do żołnierza- jego dowódcę) 5. w razie potrzeby należy zatrzymanego poddać niezwłocznie badaniu lekarskiemu lub udzielić pierwszej pomocy. 6. zatrzymanego należy natychmiast zwolnić: - gdy ustanie przyczyna zatrzymania - na polecenie sądu lub prokuratora - jeżeli w ciągu 48 godzin od chwili zatrzymania przez uprawniony organ nie zostanie on przekazany do dyspozycji sądu wraz z wnioskiem o zastosowanie tymczasowego aresztowania - jeżeli w ciągu 24 godzin od przekazania do dyspozycji sądu nie doręczono postanowienia o zastosowaniu tymczasowego aresztowania 7. Zatrzymanemu przysługuje ZAŻALENIE do sądu rejonowego miejsca zatrzymania lub prowadzenia postepowania, który niezwłocznie je rozpoznaje. Zatrzymany może domagać się w zażaleniu zbadania ZASADNOŚCI, LEGALNOŚCI oraz PRAWIDŁOWOŚCI WYKONANIA zatrzymania. W razie uznania bezzasadności lub nielegalności zatrzymania sąd zarząda natychmiastowe zwolnienie zatrzymanego. W takim przypadku oraz w przypadku stwierdzenia poważnych nieprawidłowości w jwgo wykonaniu sąd zawiadamia o tym prokuratora oraz organ przełożony nad organem, który dokonał zatrzymania. 8. Niezależnie od prawa zażalenia do sądu zatrzymany ma także prawo złożenia zażalenia na sposób przeprowadzenia zatrzymania do prokuratora właściwego miejscowo. Istnieje jeszcze przypadek zarządzonego przez sąd lub prokuratora zatrzymania i przymusowego doprowadzenia osoby podejrzanej. W takim przypadku, jeżeli zatrzymanie zarządził sąd zażalenie nie przysługuje.