Majątek wspólny małżonków a masa spadkowa

Odpowiedź prawnika: Majątek wspólny małżonków a masa spadkowa

Zgodnie z art. 922 § 1 k.c. Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej. A zatem, na osoby które zgodnie przepisami ustawy są powołane do dziedziczenia mogą przejść tylko te prawa i obowiązki, które należały w chwili śmierci do spadkodawcy. W opisanym stanie faktycznym doszło już do stwierdzenia nabycia spadku, co znaczy że ustalono, jakie osoby i w jakich częściach dziedziczą po zmarłym. Odrębną kwestią jest dział spadku, czyli rozdzielenie pomiędzy spadkobierców poszczególnych praw wchodzących do spadku. Zgodnie z art. 1037 k.c. dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

Co do kwestii rzeczy, które zostały zakupione w trakcie trwania małżeństwa, należy stwierdzić, że zgodnie z art. 31 § 1 k.r.o. wspólność majątkowa obejmuje przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Wyjątkiem będą rzeczy nabyte za majątek osobisty, które zgodnie z art. 33 pkt 10 również stanowią majątek osobisty. Jeżeli zatem mąż zmarłej nabył w czasie trwania małżeństwa dom albo samochód, to należy ustalić, skąd pochodziły pieniądze przeznaczone na zakup tych rzeczy. Jeżeli było to np. wynagrodzenie za pracę, które wchodzi do majątku wspólnego, wówczas te rzeczy także będą majątkiem wspólnym. Jeżeli pieniądze pochodziły np. z darowizny uczynionej na rzecz męża albo ze sprzedaży innej rzeczy należącej do jego majątku osobistego, wówczas nabyte przedmioty będą również majątkiem osobistym. W przypadku domu możliwe jest ustalenie na podstawie księgi wieczystej, czy w dziale dotyczącym własności małżonkowie nie są wpisani jako współwłaściciele łączni. Jeżeli okaże się, że niektóre przedmioty wchodziły do majątku wspólnego małżonków, to wówczas tylko pewien udział we własności tych rzeczy wejdzie do masy spadkowej, zaś reszta udziału należeć będzie do męża. Zgodnie z art. 43 § 1 k.r.o. oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. A zatem dziedziczeniu podlegać będzie np. ½ samochodu albo ½ domu.
Odnośnie innych przedmiotów nabytych przez małżonków po ślubie, to:

1. jeżeli zostały nabyte za pieniądze wspólne i weszły do majątku wspólnego, do masy spadkowej wchodzi tylko udział w prawie własności tych przedmiotów w wysokości ½;
2. jeżeli zostały nabyte za majątek osobisty męża, w ogóle nie wchodzą do masy spadkowej;
3. jeżeli zostały nabyte za majątek osobisty zmarłej krewnej, w całości wchodzą do masy spadkowej.