Nadgodziny i praca w systemie weekendowym

Pytanie:

"Na umowie o pracę powinna być zawarta klauzula informująca, od której godziny przepracowanej w ciągu tygodnia zaczynają być naliczane nadgodziny. Czy w wypadku umowy zawartej na 3/4 etatu, czyli 30 godzin tygodniowo, mogą one być naliczane po przepracowaniu np. 50 godziny w danym tygodniu? Jak powinny być zatem naliczane do wypłaty te godziny przed ustaloną 50, czyli 20 przepracowanych nadgodzin? Jaka jest definicja weekendu w przepisie mówiącym o pracy weekendowej - czy jest to cały piątek, sobota i niedziela, czy też piątek od którejś godziny traktowanej zwyczajowo jako początek weekendu np. 15? Jak wygląda kwestia ustalenia wymiaru pracy takiego pracownika? Czy można wpisać mu w umowę ilość godzin pracy tygodniowo? Ponadto, chcielibyśmy także, aby taki pracownik przychodził do pracy w dni zwyczajowo wolne, jeśli w ten dzień będzie otwarte jego miejsce pracy (sklep na galerii w hipermarkecie - władze marketu decydują o dniach, w których jest on czynny lub zamknięty, a właściciele sklepów są zobowiązani do dostosowania się) np. 15 sierpnia, który prawdopodobnie będzie pracujący. Ponieważ jest to dzień w tym roku nieprzypadający w weekend, jak będzie on traktowany dla pracownika weekendowego - czy jako nadgodziny - jeśli tak, to w jakim wymiarze płatne? Z drugiej strony - jeżeli pracownik weekendowy będzie pracował także w soboty, w które wypada święto (o ile dobrze rozumiem, to nie obowiązuje go regulacja mówiąca o tym, iż za taką sobotę należy się dzień wolny), to czy pracownikom "zwykłym", którzy w owe dni pracować nie będą przysługuje przepisowy dzień wolny w innym dniu tygodnia?"

Odpowiedź prawnika: Nadgodziny i praca w systemie weekendowym

Pracą w godzinach nadliczbowych jest zgodnie z kodeksem pracy praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy. Należy zatem uznać, iż pracą "nadliczbową" jest także praca przekraczająca wyznaczoną pracownikowi normę czasu pracy niższą niż 8 godzin na dobę lub przeciętnie 40 godzin na tydzień.

Modyfikacja pojęcia pracy nadliczbowej jest szczególnie ważna w tych systemach i rozkładach czasu pracy, które dopuszczają stosowanie normy dobowej dłuższej niż 8 godzin, w których wydłużenie tej normy w niektórych dniach okresu rozliczeniowego równoważone jest skróceniem dobowego wymiaru czasu pracy poniżej 8 godzin w innych dniach tego okresu. W poprzednim stanie prawnym praca ponad dobowy wymiar czasu pracy niższy niż 8 godzin, jeżeli nie przekraczała tej liczby, była pracą ponadwymiarową, a nie nadliczbową i przysługiwało za nią tylko normalne wynagrodzenie bez dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych. 

W celu usunięcia wszelkich wątpliwości analizowany przepis stanowi wyraźnie, iż w systemach i rozkładach czasu pracy dopuszczających wydłużenie dobowej normy ponad 8 godzin, pracą nadliczbową jest praca przekraczająca w danym dniu wydłużony, dobowy wymiar czasu pracy

Dotychczasowe ustalenia można zobrazować następującym przykładem: jeżeli dla pracownika zatrudnionego w równoważnym czasie pracy określono rozkład czasu pracy przewidujący przemiennie w poszczególnych dniach pracę po 12 i 4 godziny na dobę, pracą w godzinach nadliczbowych będzie praca przekraczająca odpowiednio 12 i 4 godziny na dobę.  Przy ¾ etatu praca w godzinach nadliczbowych jest praca wykonywana ponad 30 godzin tygodniowo.

Artykuł 144 kodeksu pracy normuje system czasu tzw. pracy weekendowej, czyli pracy świadczonej tylko w piątki, soboty, niedziele oraz święta przypadające w innym dniu niż niedziela. Jest to kolejna odmiana równoważnego czasu pracy, dopuszczająca wydłużenie dobowej normy czasu pracy do 12 godzin, przy zachowaniu przeciętnej czterdziestogodzinnej tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym miesiąca. W omawianym systemie pracownik musi być zatrudniany w ściśle określonych dniach.

W omawianym systemie czasu pracy tygodniowa norma czasu pracy jest niższa niż czterdzieści godzin. W konsekwencji uznać należy, że pracownicy są zatrudniani w ramach weekendowego systemu czasu pracy w niepełnym wymiarze. Dopuszczalne jest określenie godzin pracy. Ustalenie systemu czasu pracy weekendowej następuje na pisemny wniosek pracownika.

Nie ma jakiejś godziny wyznaczającej początek weekendu. Praca w systemie weekendowym jest świadczona w piątek od 00:01, sobotę i niedzielę oraz święta.

System pracy weekendowej dopuszcza pracę w niedziele i święta przypadające w innym dniu niż niedziela w stosunku do pracowników zatrudnionych w systemie czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta przypadające w innym dniu niż niedziela – np. sobota. Za to święto pracownik otrzymuje normalne wynagrodzenie.

Pracownicy za święto przypadające w sobotę mają prawo do dnia wolnego, który nie przysługuje pracownikowi zatrudnionemu w systemie pracy weekendowej.


Zespół prawników
e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

  • Beata 2013-12-02 11:37:23

    Pracuję na pełny etat, tj. przez 5 dni w tygodniu po 8 godzin. Dodatkowo pracuję co drugi tydzień w soboty po 8 godzin. Czy pracodawca może zapłacić mi za wszystkie przepracowane soboty, czy powinnam otrzymać za nie dzień wolny?


Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika