Odpowiedzialność za składanie fałszywych zeznań

Odpowiedź prawnika: Odpowiedzialność za składanie fałszywych zeznań

Z treści artykułu 304 kodeksu postępowania cywilnego wynika, iż sąd ma obowiązek przed przystąpieniem do przesłuchania uprzedzić strony, że obowiązane są zeznawać prawdę i że stosownie do okoliczności mogą być przesłuchane ponownie po odebraniu od nich przyrzeczenia. Przed odebraniem przyrzeczenia sąd ma obowiązek uprzedzić stronę o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych zeznań.

Uprzedzenie jest warunkiem odpowiedzialności karnej z art. 233 § 2 kodeksu karnego, grożącej za fałszywe zeznania także, gdy świadek nie składał przyrzeczenia. Zatem samo uprzedzenie wystarcza do ponoszenia odpowiedzialności za fałszywe zeznania.

Odpowiedzialność taką ponosi się także za składanie fałszywych oświadczeń pisemnych – co do zasady, jednak nie w przypadku artykułu 304 kodeksu postępowania cywilnego. Odpowiedzialność ta bowiem wynika z treści artykułu 233 kodeksu karnego, konkretnie z jego paragrafu 6, który stanowi „Przepisy § 1-3 oraz 5 stosuje się odpowiednio do osoby, która składa fałszywe oświadczenie, jeżeli przepis ustawy przewiduje możliwość odebrania oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej”.

Jak wynika z powyższego paragraf 6 odnosi się do przypadków, kiedy w jakiejś ustawie przewidziane jest składanie pisemnych oświadczeń objętych rygorem odpowiedzialności karnej, jeżeli zostanie podana w nich nieprawda. Oczywiście - w myśl art. 233 § 2 k.k. - składający oświadczenie musi być o tym rygorze powiadomiony.

W praktyce przyjęte jest, iż § 6 nie odnosi się do unormowanego w art. 303 i 304 kodeksu postępowania cywilnego przesłuchania strony bez odebrania przyrzeczenia, jednak z uprzedzeniem, że może być ponownie przesłuchana po odebraniu przyrzeczenia.