Odsetki od pożyczki a VAT

Pytanie klienta:

""Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, będąca płatnikiem podatku VAT udziela pożyczki Sp. z o.o. Pożyczki tej udziela nie jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą, ale jako osoba prywatna. W ustawie o podatku VAT zwalnia z opodatkowania usługi udzielania pożyczek (świadczone poza systemem bankowym). Czy osoba fizyczna, która prowadząc działalność gospodarczą, płatnik podatku VAT - ma obowiązek wykazać w deklaracjach VAT (ze stawką zw.) kwoty odsetek od udzielonej pożyczki pomimo faktu, iż nie udzieliła tej pożyczki w ramach działalności lecz udzieliła ją prywatnie? Kiedy powstaje obowiązek ujęcia w ewidencji i deklaracji VAT ww. odsetek? Czy w momencie ich faktycznej zapłaty, czy upływu terminu płatności?""

Odpowiedź prawnika:

W przypadku, gdy osoba fizyczna prowadzi działalność gospodarczą i jest z tego tytułu podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT), a udzieli pożyczki spółce z o.o., jednak udzielenie pożyczki następuje poza działalnością gospodarczą (prywatnie) i udzielanie pożyczek nie stanowi dla tej osoby fizycznej przedmiotu działalności gospodarczej, a również nie wskazuje na zamiar wykonywania w sposób częstotliwy działalności w zakresie udzielania pożyczek, to takie udzielenie pożyczki w ogóle nie może być rozpatrywane w kontekście opodatkowania podatkiem VAT (a nawet zwolnienia przedmiotowego od VAT). Takie udzielenie pożyczki po prostu nie podlega ustawie o VAT.

Natomiast umowy pożyczki, co do zasady, podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych (stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych). Wysokość podatku wynosi 2% kwoty pożyczki. Ustawa przewiduje jednak szereg zwolnień od tego podatku. Zgodnie z art. 9 punkt 10 lit. h) ustawy PCC, zwalnia się od podatku pożyczki udzielane przez wspólnika (akcjonariusza) spółce kapitałowej (np. sp. z o.o.). Zgodnie natomiast z art. 9 punkt 10 lit. g) ustawy o PCC, zwolnione są pożyczki na rozpoczęcie lub prowadzenie działalności gospodarczej, pod warunkiem udokumentowania, że pieniądze będące przedmiotem pożyczki zostaną przeznaczone na pokrycie wydatków poniesionych na rozpoczęcie lub prowadzenie działalności gospodarczej w ciągu 12 miesięcy od dnia zawarcia umowy albo wykorzystania w tym okresie rzeczy oznaczonych co do gatunku, stanowiących przedmiot pożyczki. W tym ostatnim przypadku nie jest wymagane, aby pożyczkodawca był wspólnikiem spółki, wymaga się jedynie przeznaczenia pieniędzy na prowadzenie działalności gospodarczej w ciągu 12 miesięcy od dnia zawarcia umowy pożyczki.

Piotr Geliński - Doradca podatkowy

Doradca podatkowy nr 10841; magister prawa (absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego).

Od 2002 r. zdobywał doświadczenie jako współpracownik znanych kancelarii prawnych i kancelarii doradztwa podatkowego. Od 2008 r. wykonuje zawód doradcy podatkowego obecnie w formie spółki doradztwa podatkowego;

Specjalizuje się w: udzielaniu porad, opinii i wyjaśnień z zakresu obowiązków podatkowych; analizie obciążeń podatkowych i ich optymalizacji, planowaniu podatkowym; ocenie umów pod względem wynikających z nich obowiązków podatkowych; doradztwie w sporach z organami podatkowymi, podczas kontroli podatkowej i skarbowej oraz w postępowaniach z zakresu zobowiązań podatkowych, w tym także w postępowaniach sądowoadministracyjnych.