Odsetki za zwłokę a upadłość

Odpowiedź prawnika: Odsetki za zwłokę a upadłość

Zgodnie z art. 33 § 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. – Prawo upadłościowe, w treści obowiązującej w 1997 r., odsetki od wierzytelności, przypadających od upadłego, nie biegną w stosunku do masy od daty ogłoszenia upadłości. Jak stanowi § 2 przywołanego wyżej przepisu, reguła ta nie dotyczy jedynie odsetek od wierzytelności, zabezpieczonych hipoteką, w rejestrze, zastawem lub prawem zatrzymania. Odsetki te mogą być zaspokojone tylko z przedmiotu zabezpieczenia.

Powyższy przepis nie wyłączał odsetek od zaległości podatkowych, a więc powinien mieć zastosowanie również do nich. Jeśli więc zaległości podatkowe podatnika nie były zabezpieczone w jeden z wyżej wskazanych sposobów, to skoro przepis nie różnicuje zasad naliczania odsetek od należności cywilnoprawnych i publicznoprawnych należy uznać, iż odnosi się on do wszelkich odsetek bez względu na ich charakter i źródło powstania.

Zatem – co do zasady – od daty ogłoszenia upadłości nie powinno było się naliczać odsetek, również od zaległości podatkowych. Zasada ta nie musi mieć zastosowania w przypadku postępowania układowego, w którym kwestia odsetek jest regulowana układem.

Jak zaś stanowi art. 116 Ordynacji podatkowej, za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, spółki akcyjnej lub spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu:

1. nie wykazał, że:  a) we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości (postępowanie układowe) albo  b) niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego) nastąpiło bez jego winy; 

2. nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części. 

Odpowiedzialność członków zarządu, określona wyżej, obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, które powstały w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu. W przypadku gdy spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji lub spółka akcyjna w organizacji nie posiada zarządu, za zaległości podatkowe spółki odpowiada jej pełnomocnik albo odpowiadają wspólnicy, jeżeli pełnomocnik nie został powołany. Powyższe zasady stosuje się odpowiednio. Przepisy te stosuje się również do byłego członka zarządu oraz byłego pełnomocnika lub wspólnika spółki w organizacji.