Postępowanie o nieudokumentowane dochody
Pytanie:
"W bieżącym roku Urząd Skarbowy wszczął przeciwko mnie postępowanie o nieudokumentowane dochody za rok 2007 z uwagi na zakup w tym roku przeze mnie działki budowlanej za gotówkę. Zakup działki został sfinansowany w połowie ze sprzedaży mieszkania, które zostało nabyte przeze mnie w roku 2001 (ze środków zarobionych w latach 1998 i 1999 legalnie w W. Brytanii i z uwagi na moją niewiedzę nie wykazanych w Polsce) i sprzedane 3 tygodnie przed nabyciem wyżej wspomnianej działki oraz w połowie ze środków zarobionych legalnie na terenie W. Brytanii w latach 2002 i 2003. (Zarobki brytyjskie z lat 2002 i 2003 z uwagi na moją niewiedzę również nie zostały wykazane w Polsce w składanych zeznaniach podatkowych). Zaznaczam, że w W. Brytanii płaciłam w tych wszystkich latach wszystkie należne podatki, posiadam paski płacowe oraz legalne umowy o pracę i jedynie moja niewiedza spowodowała, że nie rozliczyłam się z uzyskanych tam zarobków we właściwym czasie w Polsce. Czy Urząd w toku obecnie prowadzonego postępowania wyjaśniającego o nieudokumentowane dochody za rok 2007 ma prawo badać pochodzenie środków za które zostało nabyte w roku 2001 mieszkanie, czy też jego prawo do takiego sprawdzania już się przedawniło gdyż musiałby w tym celu rozpocząć postępowanie za rok 2001 czego już o ile wiem nie może zrobić? Czy pieniądze uzyskane ze sprzedaży w/w mieszkania mogą być uznane za legalne źródło z którego sfinansowano kupno działki? Czy Urząd na mocy obecnie prowadzonego postępowania wyjaśniającego o nieudokumentowane dochody za rok 2007 ma prawo uznać za nieudokumentowane dochody legalnie zarobione w W. Brytanii w latach 2002 i 2003 i niewykazane w zeznaniach podatkowych Polsce i obłożyć je 75% karnym podatkiem? Czy jeżeli w przyszłości wybuduję dom na wspomnianej działce ze środków pochodzących ze sprzedaży innej należącej do mnie działki nabytej w roku 1993 to Urząd, jeżeli rozpocznie nowe postępowanie, będzie miał prawo sprawdzać z jakich środków kupiłam działkę w roku 1993 czy też będzie musiał uznać jej sprzedaż za udokumentowane źródło finansowania budowy domu?"
Odpowiedź prawnika: Postępowanie o nieudokumentowane dochody
Zgodnie z art. 20 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: updof) wysokość przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych ustala się na podstawie poniesionych przez podatnika w roku podatkowym wydatków i wartości zgromadzonego w tym roku mienia, jeżeli wydatki te i wartości nie znajdują pokrycia w mieniu zgromadzonym przed poniesieniem wydatków lub zgromadzeniem mienia, pochodzącym z przychodów uprzednio opodatkowanych bądź wolnych od podatku.
Przychodów z nieujawnionych źródeł nie łączy się z przychodami osiągniętymi z innych źródeł, do przychodów tych stosuje się stawkę podatku 75 %.
A zatem organ podatkowy na podstawie wskazanego wyżej przepisu uprawniony jest do porównania wysokości wydatków, jakie podatnik poniósł w ciągu roku podatkowego, do wartości opodatkowanego bądź zwolnionego z podatku mienia, jakie zgromadził w tym roku oraz wcześniej. Na podstawie takiego porównania organy zyskują uprawnienie do przyjęcia, że podatnik osiągnął przychód ze źródeł których nie ujawnił.
Należy zwrócić uwagę, że nie ma ograniczenia co do okresu w którym mienie to miało zostać zgromadzone – istotne jest jedynie aby nastąpiło to przed dokonaniem wydatku.
Nie ma zatem przeciwwskazań, aby powoływać się w toku postępowania dotyczącego 2007 roku na fakt osiągnięcia przychodu ze sprzedaży wskazanych nieruchomości w latach 2002-2003.
Okres przedawnienia zobowiązania podatkowego (w przypadku nie ujawnienia wszystkich danych w deklaracji podatkowej) wynosi 5 lat od końca roku kalendarzowego w którym powstał obowiązek podatkowy. Przykładowo więc, zakładając, że obowiązek podatkowy z tytułu osiągnięcia przychodu ze sprzedaży w 2003 roku powstał w 2004 roku (w terminie złożenia deklaracji i zapłaty podatku), to zobowiązanie podatkowe z tego tytułu mogło powstać najpóźniej do końca 2009 roku.
A zatem powołanie się w toku postępowania dotyczącego lat późniejszych na dochody w stosunku do których minął już termin przedawnienia nie grozi sankcjami podatkowymi.
W chwili obecnej urząd nie może już wszcząć postępowania za 2003 rok ani lata wcześniejsze.
Grzegorz Pawelec
Adwokat
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?