Postępowanie o stwierdzenie zasiedzenia
Pytanie:
"Jak przeprowadzić zasiedzenie działki leśnej użytkowanej przez zmarłą w minionym roku babkę? Jedynym pozostałym przy życiu jej dzieckiem jest mój ojciec. Działka nie jest niczyją własnością (ani Skarbu Państwa, Gminy, czy też innego podmiotu). Babka zachowywała się i uważała za właściciela, czyli była posiadaczem samoistnym. Dodatkowo korzystała z pożytków tej działki od lat 50-tych do swojej śmierci w 2004 r. Proszę o informacje, jak wygląda cała procedura zasiedzenia, jakie dokumenty trzeba zebrać itp. oraz jakich kosztów należy oczekiwać?"
Odpowiedź prawnika: Postępowanie o stwierdzenie zasiedzenia
Przede wszystkim należy wyjaśnić kwestię własności działki. Otóż w zasadzie nie jest możliwe, by nieruchomość pozostawała bez właściciela. Co prawda każdy właściciel może zrzec się własności (choć przez wiele lat była do ograniczane przez obowiązek uzyskania zgody różnych organów państwowych), jednak w takich wypadkach własność zawsze przechodziła na własność Skarbu Państwa, a obecnie na własność gminy. Także w tym przypadku prawdopodobnie nieruchomość ma właściciela, o którym Państwo nie wiedzą. Warto też podkreślić, iż obecnie nie ma żadnego znaczenia fakt, iż właściciel nie wykonuje swojego prawa nawet przez długi czas – nie powoduje to utraty własności inaczej niż przez zasiedzenie przez inną osobę.
Wniosek o stwierdzenie zasiedzenia powinien złożyć ojciec w sądzie rejonowym właściwym ze względu na miejsce położenia nieruchomości. Wnioskodawca powinien we wniosku oznaczyć także innych zainteresowanych; chodzi tu w szczególności o poprzedniego właściciela. W przedstawionym przypadku może to być utrudnione. Wnioskodawca powinien jednak wcześniej sprawdzić treść księgi wieczystej, w której będzie wpisany poprzedni lub choćby jeden z poprzednich właścicieli. Oprócz dotychczasowego właściciela osobami zainteresowanymi są inni posiadacze samoistni, posiadacze zależni (np. dzierżawcy), osoby, którym przysługują ograniczone prawa rzeczowe na przedmiotowej nieruchomości oraz posiadacze gruntów sąsiednich, jeśli roszczą prawa do własności nieruchomości lub przygranicznych pasów gruntu.
Jeżeli mimo to wnioskodawca nie wskaże innych zainteresowanych, sąd wezwie ich przez ogłoszenie. Wnioskodawca ma obowiązek wyraźnie określić we wniosku uzasadnione przyczyny, dla których nie wskazał osób zainteresowanych. Do wniosku o stwierdzenie zasiedzenia należy załączyć:
-
mapę nieruchomości sporządzoną według zasad obowiązujących przy oznaczaniu nieruchomości w księgach wieczystych, chyba że zasiedzenie obejmuje całą nieruchomość, która ma urządzoną księgę wieczystą,
-
informację organu podatkowego co do osoby posiadacza nieruchomości oraz osoby opłacającej podatek od nieruchomości i podatek gruntowy (obecnie podatek rolny) za okres objęty wnioskiem,
-
wyciąg z ewidencji gruntów.
Jeśli wnioskodawca nie dołączy tych dokumentów, przewodniczący wyznaczy mu w tym celu odpowiedni termin. Jednak, gdy wnioskodawca napotyka znaczne trudności, sad może zlecić sporządzenie mapy na jego koszt, a także zwrócić się do właściwych organów o przedstawienie pozostałych dokumentów. We wniosku należy wskazać miejsce położenia nieruchomości (adres), powierzchnię, oznaczenie geodezyjne oraz numer księgi wieczystej (zbioru dokumentów).
W postępowaniu o stwierdzenie zasiedzenia sąd rozpatrzy czy spełnione są wszystkie przesłanki zasiedzenia i wysłucha uczestników. Jeżeli sąd wezwie do zgłoszenia się osoby zainteresowane, a nie zgłoszą się one w ciągu trzech miesięcy albo nie wykażą swojego prawa własności, sąd wyda postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku na rzecz wnioskodawcy (ojca). Zawsze jednak fakt zasiedzenia musi zostać w pełni udowodniony.
Jeżeli w związku ze śmiercią babci wszczęto postępowanie spadkowe, należy pamiętać, iż stwierdzenie zasiedzenia działki może nastąpić tylko w postępowaniu o dział spadku, a nie w odrębnej sprawie.
Koszty postępowania to przede wszystkim wpis, który wynosi połowę wpisu stosunkowego (zależnego od wartości nieruchomości), a także koszty uboczne związane z uzyskaniem potrzebnych dokumentów oraz sporządzeniem mapy. Wysokość wpisu stosunkowego podana jest na stronie Opłaty w postępowaniu cywilnym - Wnioski Otrzymaną sumę należy podzielić przez dwa. Na naszych stronach znajduje sie także odpowiedni wzór - Wniosek o stwierdzenie zasiedzenia
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?