Przesłanki rygoru natychmiastowej wykonalności
Pytanie:
"W sprawie gospodarczej sąd wydał nakaz zapłaty. Przeciwnik (sp. z o.o.) wniósł sprzeciw. W sprzeciwie tłumaczył swoje zaległości trudnościami we współpracy z innymi kontrahentami (niewywiązywaniem się przez nich z umów), które wg niego były całkowicie \"niezależne\" i \"nadzwyczajne\". Stwierdził również, że trudności doprowadziły go do ciężkiej sytuacji finansowej, w której znajduje się do dziś (na dzień pisania sprzeciwu). Dodał, że spółka była blisko złożenia wniosku o upadłość. W odpowiedzi na sprzeciw chciałbym złożyć m.in. wniosek o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności. Czy złożenie takiego wniosku jest ograniczone w czasie? Czy oświadczenie przez przeciwnika, że znajduje się w kiepskiej sytuacji finansowej i groziła mu upadłość jest wystarczającą przesłanką do nadania rygoru?"
Odpowiedź prawnika: Przesłanki rygoru natychmiastowej wykonalności
Zgodnie z art. 333 kpc, sąd z urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli:
- zasądza alimenty - co do rat płatnych po dniu wniesienia powództwa, a co do rat płatnych przed wniesieniem powództwa za okres nie dłuższy niż za trzy miesiące;
- zasądza roszczenie uznane przez pozwanego;
- wyrok uwzględniający powództwo jest zaoczny.
Sąd może nadać wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli zasądza należność z wekslu, czeku, warrantu, rewersu, dokumentu urzędowego lub dokumentu prywatnego, którego prawdziwość nie została zaprzeczona, oraz jeżeli uwzględnia powództwo o naruszenie posiadania.
Sąd może również na wniosek nadać wyrokowi nadającemu się do wykonania w drodze egzekucji rygor natychmiastowej wykonalności, gdyby opóźnienie uniemożliwiało lub znacznie utrudniało wykonanie wyroku albo narażało powoda na szkodę. Nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności wyrokowi w powyższej sytuacji będzie więc możliwe w sytuacji, gdy:
- opóźnienie wykonania tego wyroku, tj. przystąpienie do wykonania dopiero po jego uprawomocnieniu się, uniemożliwiałoby lub znacznie utrudniało to wykonanie, np. wskutek zniszczenia czy sprzedaży rzeczy,
- narażałoby powoda na szkodę, np. skutkiem niemożności korzystania z kombajnu w czasie żniw,
- powód złoży wniosek wskazujący przyczyny uzasadniające konieczność nadania rygoru natychmiastowej wykonalności.
Jak wynika z w/w przepisu, w przedstawionym stanie faktycznym Powód musiałby udowodnić, iż opóźnienie uniemożliwi lub znacznie utrudni wykonanie wyroku albo narazi powoda na szkodę. Złożenie takiego wniosku nie jest obwarowane konkretnym terminem. Wniosek taki powinien być jednak złożony do zamknięcia rozprawy. W opisanej sytuacji nie ma przeciwwskazań, aby taki wniosek o nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności został złożony w odpowiedzi na sprzeciw od nakazu zapłaty. Należy jednak uprawdopodobnić konieczność nadania takiego rygoru. Jeżeli sąd nie uwzględni tego wniosku, pozostaje Państwu możliwość złożenia wniosku o nadanie klauzuli wykonalności po uprawomocnieniu się orzeczenia.
Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności należy złożyć po uprawomocnieniu się orzeczenia tj. wtedy, gdy od orzeczenie nie przysługuje żaden środek odwoławczy. Nakazowi zapłaty sąd nadaje klauzulę wykonalności z urzędu niezwłocznie po jego uprawomocnieniu się.
W opisanej sytuacji taki środek odwoławczy został wniesiony - sprzeciw od nakazu zapłaty, a więc sprawa zostanie rozstrzygnięta w trybie zwykłym (po przeprowadzeniu postępowania sądowego). Mogą Państwo złożyć odpowiedź na złożony sprzeciw, jednakże nie mają Państwo podstaw do wnoszenia o nadanie klauzuli wykonalności (podstawy te zaistnieją po uprawomocnieniu się orzeczenia sądu - po przeprowadzeniu postępowania w trybie zwykłym).
Złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności jest ograniczone jedynie warunkiem prawomocności orzeczenia. Wniosek taki można więc składać po upływie 21 dni od dnia wydania orzeczenia - jeżeli nie zostanie wniesiony wniosek o doręczenia orzeczenia wraz z uzasadnieniem (w terminie 7 dni od wydania orzeczenia). Jeżeli taki wniosek zostanie złożony, to orzeczenia uprawomocni sie w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia wraz z uzasadnieniem (jeżeli strona w tym terminie nie złoży środka odwoławczego).
Po uprawomocnieniu się orzeczenia, nie ma żadnych ograniczeń czasowych co do złożenia wniosku o nadanie klauzuli wykonalności. Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności sąd rozpoznaje niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 3 dni od dnia jego złożenia.
Jak więc wynika z powyższego mogą Państwo złożyć wniosek o nadania rygoru natychmiastowej wykonalności orzeczenia, w odpowiedzi na sprzeciw od nakazu zapłaty. Oświadczenie pozwanego, ze znajduje się w kiepskiej sytuacji finansowej i że groziła mu upadłość mogłoby stanowić przesłankę do nadania rygoru natychmiastowej wykonalności orzeczenia, wówczas gdy powód udowodni, iż opóźnienie uniemożliwi lub znacznie utrudni wykonanie wyroku albo narazi powoda na szkodę. Czy przesłanka ta będzie wystarczająca, to oceni już sąd.
Zespół prawników
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?