Przestępstwo popełnione przez nieletniego

Odpowiedź prawnika: Przestępstwo popełnione przez nieletniego

W związku z tym, iż Pani syn jest jeszcze nieletni i nie popełnił czynu zabronionego, za który mógłby odpowiadać na zasadach określonych w Kodeksie karnym, zastosowanie w niniejszym przypadku znajdą przepisy ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich.

Jak wskazuje przepis art. 5 wskazanej ustawy wobec nieletniego mogą być stosowane środki wychowawcze oraz środek poprawczy w postaci umieszczenia w zakładzie poprawczym; kara może być orzeczona tylko w wypadkach prawem przewidzianych, jeżeli inne środki nie są w stanie zapewnić resocjalizacji nieletniego.

Wobec nieletnich sąd rodzinny może (zastosować następujące środki wychowawcze):

1. udzielić upomnienia,  

2. zobowiązać do określonego postępowania, a zwłaszcza do naprawienia wyrządzonej szkody, do wykonania określonych prac lub świadczeń na rzecz pokrzywdzonego lub społeczności lokalnej, do przeproszenia pokrzywdzonego, do podjęcia nauki lub pracy, do uczestniczenia w odpowiednich zajęciach o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, do powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach albo do zaniechania używania alkoholu lub innego środka w celu wprowadzania się w stan odurzenia,  

3. ustanowić nadzór odpowiedzialny rodziców lub opiekuna,  

4. ustanowić nadzór organizacji młodzieżowej lub innej organizacji społecznej, zakładu pracy albo osoby godnej zaufania - udzielających poręczenia za nieletniego,  

5. zastosować nadzór kuratora,  

6. skierować do ośrodka kuratorskiego, a także do organizacji społecznej lub instytucji zajmujących się pracą z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, po uprzednim porozumieniu się z tą organizacją lub instytucją, 

7. orzec zakaz prowadzenia pojazdów,  

8. orzec przepadek rzeczy uzyskanych w związku z popełnieniem czynu karalnego,  

9. orzec umieszczenie w rodzinie zastępczej, w młodzieżowym ośrodku wychowawczym albo w młodzieżowym ośrodku socjoterapii, 

10. orzec umieszczenie w zakładzie poprawczym,  

11. zastosować inne środki zastrzeżone w niniejszej ustawie do właściwości sądu rodzinnego, jak również zastosować środki przewidziane w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.  

Nadto sąd rodzinny może:

1. zobowiązać rodziców lub opiekuna do poprawy warunków wychowawczych, bytowych lub zdrowotnych nieletniego, a także do ścisłej współpracy ze szkołą, do której nieletni uczęszcza, poradnią psychologiczno-pedagogiczną lub inną poradnią specjalistyczną, zakładem pracy, w którym jest zatrudniony, oraz lekarzem lub zakładem leczniczym ,  

2. zobowiązać rodziców lub opiekuna do naprawienia w całości lub w części szkody wyrządzonej przez nieletniego.  

Sąd może zwrócić się do właściwych instytucji państwowych lub społecznych oraz jednostek samorządowych o udzielenie niezbędnej pomocy w poprawie warunków wychowawczych, bytowych lub zdrowotnych nieletniego.

Zgodnie z przepisem art. 10 niniejszej ustawy sąd rodzinny może orzec umieszczenie w zakładzie poprawczym nieletniego, który dopuścił się czynu karalnego, o którym mowa w art. 1 § 2 pkt 2 lit. A - chodzi właśnie o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe , jeżeli przemawiają za tym wysoki stopień demoralizacji nieletniego oraz okoliczności i charakter czynu, zwłaszcza gdy inne środki wychowawcze okazały się nieskuteczne lub nie rokują resocjalizacji nieletniego.

Sąd zastosuje środek najbardziej adekwatny do popełnionego przez syna przestępstwa. Duży zakres rodzajów środków umożliwia sądowi wybór takiego, który będzie właściwym dla wychowania nieletniego sprawcy przestępstwa. Na chwilę obecną nie jest możliwe wskazanie konkretnego środka, który sad zastosuje wobec Pani syna. Wszystko bowiem zależeć będzie od indywidualnych okoliczności popełnienia czynu przestępczego i ich oceny w toku postępowania sadowego.