Przeszukanie mieszkania przez komornika

Odpowiedź prawnika: Przeszukanie mieszkania przez komornika

W pytaniu nie wskazuje Pani, czy wie Pani z jakich przedmiotów wierzyciel zażądał wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Przecież niekonieczna może się okazać wizyta komornika w domu. Jeżeli chodzi o egzekucję świadczeń pieniężnych, to wierzyciel może żądać jej przeprowadzenia z Pani wynagrodzenia za pracę albo też z Pani rachunku bankowego, czy też z nieruchomości bądź ruchomości. Otrzymane przez Panią zawiadomienie musiało w swej treści zawierać informację na temat czynności jakich może dokonywać komornik. Nie jest to jednak równoznaczne z koniecznością dokonywania tych czynności. Egzekucja nie jest wszczynana poprzez włamanie, komornik nie niszczy czyjegoś mienia. Tym bardziej jeżeli chodzi o świadczenia pieniężne (bo wywnioskowaliśmy, iż o takie chodzi w pytaniu). Powołany w opisie stanu faktycznego artykuł 814 kodeksu postępowania cywilnego stanowi, iż „jeżeli cel egzekucji tego wymaga, komornik zarządzi otworzenie mieszkania oraz innych pomieszczeń i schowków dłużnika, jak również przeszuka jego rzeczy, mieszkanie i schowki. Gdyby to nie wystarczyło, komornik może ponadto przeszukać odzież, którą dłużnik ma na sobie. Komornik może to uczynić także wówczas, gdy dłużnik chce się wydalić lub gdy zachodzi podejrzenie, że chce usunąć od egzekucji przedmioty, które ma przy sobie." Jak wynika z samego przepisu, ustawodawca wskazuje, kiedy komornik może dokonać przeszukania. Generalnie dokona tego wtedy, gdy będzie Pani mu utrudniać wykonywanie czynności. Jeżeli w czasie dokonywania czynności egzekucyjnych w mieszkaniu dłużnika komornik zauważy, że dłużnik oddał poszukiwane przedmioty swemu domownikowi lub innej osobie do ukrycia, komornik może przeszukać odzież tej osoby oraz przedmioty, jakie ma ona przy sobie. I ten paragraf 2 artykułu 814 kpc daje ewentualną podstawę do przeszukania także Pani dziecka (jednak ma to zastosowanie, gdy przedmiotem egzekucji jest odebranie konkretnego przedmiotu). § 3 stanowi, iż przeszukanie odzieży na osobie dłużnika oraz przedmiotów, które dłużnik ma przy sobie, poza miejscem zamieszkania, przedsiębiorstwem, zakładem oraz gospodarstwem dłużnika może nastąpić na podstawie pisemnego zezwolenia właściwego prezesa sądu rejonowego. W wypadkach nie cierpiących zwłoki przeszukanie może być dokonane bez zezwolenia, jednakże czynność taka musi być niezwłocznie po dokonaniu przedstawiona do zatwierdzenia prezesowi sądu rejonowego.

Natomiast § 4, iż przeszukanie odzieży może być dokonane tylko przez osobę tej samej płci, co dłużnik. Podstawą do wejścia komornika do Pani domu jest tytuł wykonawczy, który dostarczył mu wierzyciel (czyli tytuł egzekucyjny opatrzony klauzulą wykonalności) oraz wniosek wierzyciela o wszczęcie postępowania egzekucyjnego (gdzie wierzyciel wskazuje, z czego ma być prowadzona egzekucja). Zwolnienia z egzekucji, czyli co nie podlega postępowaniu egzekucyjnemu, czego komornik zająć nie może także określa kpc. Niestety, ale telewizor może zostać przez komornika zajęty. Zgodnie z artykułem 829 kodeksu postępowania cywilnego nie podlegają egzekucji: 1) przedmioty urządzenia domowego, pościel, bielizna i ubranie codzienne, niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny, a także ubranie niezbędne do pełnienia służby lub wykonywania zawodu; 2) zapasy żywności i opału niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny na okres jednego miesiąca; 3) jedna krowa lub dwie kozy albo trzy owce potrzebne do wyżywienia dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny wraz z zapasem paszy i ściółki do najbliższych zbiorów; 4) narzędzia i inne przedmioty niezbędne do osobistej pracy zarobkowej dłużnika oraz surowce niezbędne dla niego do produkcji na okres jednego tygodnia;, z wyłączeniem jednak pojazdów mechanicznych 5) u dłużnika pobierającego periodyczną stałą płacę - pieniądze w kwocie, która odpowiada nie podlegającej egzekucji części płacy na czas do najbliższego terminu wypłaty, a u dłużnika nie otrzymującego stałej płacy - pieniądze niezbędne dla niego i jego rodziny na utrzymanie przez dwa tygodnie; 6) przedmioty niezbędne do nauki, papiery osobiste, odznaczenia i przedmioty służące do wykonywania praktyk religijnych oraz przedmioty codziennego użytku, które mogą być sprzedane tylko znacznie poniżej ich wartości, a dla dłużnika mają znaczną wartość użytkową, 7) środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym, o którym mowa w ustawie o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych, 8) produkty lecznicze w rozumieniu Prawa farmaceutycznego niezbędne do funkcjonowania zakładu opieki zdrowotnej przez okres 3 miesięcy oraz niezbędne do jego funkcjonowania wyroby medyczne w rozumieniu ustawy o wyrobach medycznych.

Nie podlegają egzekucji: 1) sumy i świadczenia w naturze wyasygnowane na pokrycie wydatków lub wyjazdów w sprawach służbowych; 2) sumy przyznane przez Skarb Państwa lub jednostki gospodarki uspołecznionej na specjalne cele (np. stypendia, wsparcia itp.), chyba że wierzytelność egzekwowana powstała w związku z urzeczywistnieniem tych celów albo z tytułu obowiązku alimentacyjnego; 3) prawa niezbywalne, chyba że możność ich zbycia wyłączono umową, a przedmiot świadczenia nadaje się do egzekucji albo wykonanie prawa może być powierzone komu innemu; 4) świadczenia z ubezpieczeń osobowych oraz odszkodowania z ubezpieczeń majątkowych, w granicach określonych w drodze rozporządzenia przez Ministrów Finansów i Sprawiedliwości ; nie dotyczy to egzekucji mającej na celu zaspokojenie roszczeń z tytułu alimentów, 5) świadczenia z pomocy społecznej w rozumieniu przepisów ustawy o pomocy społecznej, 6) wierzytelności przypadające dłużnikowi z budżetu państwa lub NFZ z tytułu udzielania świadczeń opieki zdrowotnej przed ukończeniem udzielania tych świadczeń w wysokości 75% każdorazowej wypłaty, chyba że chodzi o wierzytelności pracowników dłużnika lub świadczeniodawców, o których mowa w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Szereg uregulowań dotyczących postępowania egzekucyjnego i komorników znajduje się też w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji oraz w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 1968 r. w sprawie czynności komorników.