Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Obowiązek posiadania tachografu w zespole pojazdów
Zgodnie z aktualnymi przepisami obowiązującymi w 2025 roku, jeśli pojazd (lub zespół pojazdów) ma dopuszczalną masę całkowitą powyżej 3,5 tony i wykonuje przewóz międzynarodowy (nawet niezarobkowy) to musi być wyposażony w tachograf.
W Pana przypadku zespół składający się z samochodu o DMC 3,5 t oraz przyczepy o DMC 2,6 t ma łączną dopuszczalną masę całkowitą 6,1 tony, co oznacza przekroczenie progu 3,5 tony.
Ważne zmiany w 2025 roku
Od 1 stycznia 2025 roku w Polsce obowiązują nowe przepisy dotyczące tachografów. Wszystkie pojazdy uczestniczące w międzynarodowym transporcie drogowym muszą być wyposażone w inteligentne tachografy drugiej generacji (G2V2). Do 28 lutego 2025 roku obowiązuje okres przejściowy, w którym służby kontrolne skupiają się na edukowaniu kierowców, rezygnując z nakładania kar finansowych.
Wyjątki dla przewozu niezarobkowego
Zgodnie z art. 3 lit. h rozporządzenia WE 561/2006, wyjątek dotyczy "pojazdów lub zespołaów pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 7,5 tony używanych do niehandlowego przewozu rzeczy".
Niehandlowy przewóz drogowy oznacza przewóz dokonywany przez osobę fizyczną, który nie jest związany z wykonywaną przez tę osobę działalnością gospodarczą. Przewóz taki, aby być uznanym za niehandlowy nie może być wykonywany w ramach działalności pomocniczej w stosunku do podstawowej działalności gospodarczej. Pojęcie niehandlowego przewozu rzeczy należy interpretować w ten sposób, że obejmuje ono przewóz rzeczy dokonywany przez osobę fizyczną na własny rachunek i jedynie w czasie wolnym. Oznacza to, że wyłączenie z art. 3 lit. h rozporządzenia nie obejmuje przewozów na potrzeby własne wykonywanych pomocniczo do prowadzonej działalności gospodarczej również zespołami pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej do 7,5 tony. [?] niehandlowy przewóz w żaden sposób nie może być związany, nawet ubocznie, z prowadzeniem działalności gospodarczej (wyrok WSA w Olsztynie z dnia 15 stycznia 2019 r. syg. akt II SA/Ol 866/18).
Pojęcie ?przewozu niehandlowego? zostało zdefiniowane w art. 4
lit. r rozporządzenia (WE) nr 561/200 - zgodnie z art. 4 lit. r rozporządzenia (WE) nr
561/2006 niehandlowy przewóz oznacza "każdy przewóz drogowy inny niż przewóz zarobkowy lub na potrzeby własne, za który nie otrzymuje się bezpośredniego ani pośredniego wynagrodzenia i który nie generuje bezpośrednio ani pośrednio żadnego dochodu dla kierowcy pojazdu ani nikogo innego oraz który nie ma związku z działalnością zawodową ani zarobkową.?
Limity czasu jazdy
W przypadku pojazdu o DMC powyżej 7,5 tony nie ma podstaw do jakichkolwiek zwolnień z obowiązku rejestrowania czasu pracy kierowcy, czyli stosowania tachografu. Oznacza to, że w Pana przypadku, prowadząc zespół o łącznej DMC 6,1 tony, będzie Pan zobowiązany do:
1. Używania tachografu
Obowiązkowe jest posiadanie i używanie tachografu cyfrowego drugiej generacji
2. Przestrzegania limitów czasu jazdy
Stosowanie przepisów rozporządzenia 561/2006 dotyczących czasu prowadzenia pojazdu i przerw
3. Rejestracji aktywności
Prowadzenie dokumentacji czasu pracy zgodnie z przepisami unijnymi
Zaświadczenia na przewóz na potrzeby własne
Transport krajowy
Do wykonywania przewozu na potrzeby własne na terytorium Polski potrzebne jest zaświadczenie na krajowy niezarobkowy przewóz drogowy, które wydaje starosta właściwy dla siedziby firmy.
Warunki przewozu na potrzeby własne
Przewóz musi spełniać łącznie następujące warunki:
- Pojazdy są prowadzone przez przedsiębiorcę lub jego pracowników
- Przedsiębiorca ma tytuł prawny do dysponowania pojazdami
- Rzeczy przewożone są własnością przedsiębiorcy lub zostały przez niego sprzedane, kupione, wyprodukowane itp.
- Transport służy potrzebom przedsiębiorstwa
- Nie jest przewozem zarobkowym
Transport międzynarodowy do Holandii
Do wykonywania przewozu na potrzeby własne z przekroczeniem granicy Polski potrzebne jest zaświadczenie na międzynarodowy niezarobkowy przewóz drogowy, które wydaje Główny Inspektorat Transportu Drogowego (GITD).
Uwaga na interpretację przez ITD
Transport na potrzeby własne może być potraktowany przez ITD jako zwykły transport, jeśli zostanie złamany chociażby jeden warunek dotyczący przewozu na potrzeby własne, wówczas ITD może zażądać okazania Licencji Wspólnotowej.
Procedura uzyskania zaświadczeń
Zaświadczenie krajowe
Składa się wniosek w starostwie powiatowym. Koszt: 500 zł za zaświadczenie + 100 zł za każdy wypis
Zaświadczenie międzynarodowe
Składa się wniosek PWR1 w GITD, al. Jerozolimskie 94, Warszawa. Opłaty zależą od okresu ważności
Podsumowanie dla Pana sytuacji
Konieczne dokumenty i wyposażenie:
- Tachograf cyfrowy G2V2 - obowiązkowy dla zespołu pojazdów o DMC > 3,5 t
- Zaświadczenie krajowe - dla transportu po Polsce (starosta)
- Zaświadczenie międzynarodowe - dla transportu do Holandii (GITD)
- Karta kierowcy - do obsługi tachografu cyfrowego
- Przestrzeganie limitów czasu jazdy - zgodnie z rozporządzeniem 561/2006
W związku z tym należy stwierdzić, iż w opisanej sytuacji nie jest Pan zwolniony z obowiązku posiadania tachografu i przestrzegania limitów czasu pracy kierowcy.