Rachunek bankowy i koszty u ryczałtowca

Odpowiedź prawnika: Rachunek bankowy i koszty u ryczałtowca

W literaturze podatkowej zauważa się, że osoby prowadzące działalność gospodarczą opodatkowaną w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, o ile nie dokonują transakcji ponad limity określone w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, nie muszą w ogóle posiadać rachunków bankowych. Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy w każdym przypadku, gdy stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz jednocześnie jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 euro przeliczonych na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji.

Jednakże ze względów praktycznych posiadanie rachunku bankowego przez przedsiębiorcę, w tym opodatkowanego w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, jest konieczne. W każdym natomiast przypadku – nawet osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, a tym bardziej prowadzącej taką działalność (chociażby opodatkowaną w sposób ryczałtowy) – rachunek bankowy jest ważnym dowodem w ewentualnym postępowaniu podatkowym (por. art. 182-184 Ordynacji podatkowej) i podatnik powinien umieć wytłumaczyć wpływ i wypływy środków z jego rachunku bankowego. Zbyt swobodne dysponowanie rachunkiem, w tym w szczególności wpływy, które nie znajdują odzwierciedlenia w odpowiedniej dokumentacji (w tym w ewidencji przychodów), mogą doprowadzić do uznania dokumentacji podatnika za nierzetelną.

Odnośnie natomiast ewidencjonowania kosztów należy zauważyć, iż w przypadku ryczałtu ewidencjonowanego podatnik nie dokonuje pomniejszenia przychodu o koszty jego uzyskania (stąd prawidłowe udokumentowanie kosztów nie ma wpływu na wysokość podatku), jednakże art. 15 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne stanowi, że podatnicy oraz spółki, których wspólnicy są opodatkowani w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, są obowiązani m.in. posiadać i przechowywać dowody zakupu (otrzymane faktury, rachunki, paragony, dowody wewnętrzne oraz opis otrzymanego towaru) towarów, tj. towarów handlowych, surowców i materiałów podstawowych, a nie wszelkich kosztów (np. kosztów materiałów biurowych, znaczków na listy itd.).