Rekompensata za słupy i gazociąg
Pytanie:
Na działkach rolnych, których właścicielem jest pan X, stoją słupy wysokiego napięcia oraz biegnie gazociąg. Słupy oraz gazociąg postawiono w latach 60-tych, bez pytania o zgodę ówczesnych właścicieli (rodziny pana X). Ta infrastruktura uniemożliwia nadanie działkom statusu działek budowlanych. Czy aktualne prawo przewiduje możliwość wystąpienia do właścicieli infrastruktury o rekompensatę z tytułu utraconych korzyści?
Masz inne pytanie do prawnika?
Odpowiedź prawnika: Rekompensata za słupy i gazociąg
Sprawa roszczeń odszkodowawczych właścicieli gruntów, na których znajdują się w szczególności słupy wysokiego napięcia, jest w chwili obecnej dość skomplikowana; między innymi ze względu na zmieniającą się linię orzecznictwa. W wielu przypadkach, jak w sytuacji opisane w pytaniu, urządzenia przesyłowe były zakładane na nieruchomości bez zgody jej właścicieli. W związku z tym co do zasady mielibyśmy do czynienia z bezumownym korzystaniem z nieruchomości, a co za tym idzie z odszkodowaniem za takie bezumowne korzystanie, a nawet roszczeniem o usuniecie urządzenia. Często jednak zmiana miejsca położenia linii (a tak jest na ogół w przypadku linii wysokiego napięcia) jest bardziej kosztowna niż wykup nieruchomości. W takich przypadkach możliwe jest orzeczenie sądu zobowiązujące przedsiębiorstwo do wykupienia nieruchomości zgodnie z art. 231 kodeksu cywilnego.
W przypadku linii wysokiego napięcia, jej zainstalowanie na działce mogło zostać oparte na ustawie o powszechnej elektryfikacji wsi i osiedli, która obowiązywała od 6 lipca 1950 r. Zgodnie z art. 4 tej ustawy we wsiach lub osiedlach, objętych zarządzeniem o powszechnej elektryfikacji osobom posiadającym odpowiednie upoważnienie właściwego przedsiębiorstwa elektryfikacji rolnictwa służyło prawo wstępu na posesje i do budynków, dokonywania tam oględzin i pomiarów oraz wykonywania robót i zakładania urządzeń, jakich wymagać będzie powszechna elektryfikacja. To jednak nie wyłącza roszczeń właściciela, co potwierdza orzeczenie SN z dnia 28 czerwca 2005 roku (I CK 14/05), którego wynika, że nawet jeśli właściciel albo jego poprzednik prawny zgodził się na zainstalowanie na jego nieruchomości urządzeń do przesyłania mediów, to może zażądać od przedsiębiorstwa wynagrodzenia za korzystanie z jego własności.
Z uwagi na fakt, iż na ogół urządzenia przesyłowe były montowane kilkadziesiąt lat temu, pojawiła się też kwestia możliwości zasiedzenia przez przedsiębiorstwo (np. zakład energetyczny czy gazowniczy) tzw. służebności mediów. Zgodnie z orzeczeniem SN z dnia 31 maja 2006 r. (IV CSK 149/05) przedsiębiorstwo państwowe mogło nabyć służebność gruntową przez zasiedzenie, i to również, gdy jedynie usprawnia ona jego prowadzenie, a nie jest konieczna.
Potrzebujesz porady prawnej?
KOMENTARZE (1)
Edyta
13.5.2014 13:7:26
Re: Rekompensata za słupy i gazociąg
Witam, otrzymałam działkę po dziadkach. Niestety na działce jest słup wysokiego napięcia, który przeszkadza w budowie domu. Nie mam żadnych dokumentów potwierdzających, aby dziadek wyrażał zgodę na postawienie słupa na jego ziemi. Czy istnieje jakakolwiek możliwość , aby bezpłatnie przesunąć słup ? Z góry dziękuję za odpowiedź