restytucja szkód, odszkodowanie

Odpowiedź prawnika: restytucja szkód, odszkodowanie

W wyroku skazującym sąd może orzec o obowiązku skazanego do naprawienia szkody, zadośćuczynienia za doznaną krzywdę lub obowiązku zapłaty nawiązki na rzecz pokrzywdzonego. Możliwość taką przewiduje kodeks karny w art. 46.

Art. 46. § 1. W razie skazania sąd może orzec, a na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej orzeka, obowiązek naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody w całości albo w części lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; przepisów prawa cywilnego o przedawnieniu roszczenia oraz możliwości zasądzenia renty nie stosuje się.
§ 2. Zamiast obowiązku określonego w § 1 sąd może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego.

Obowiązek naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za krzywdę może również łączyć się z zawieszeniem wykonania kary pozbawienia wolności. Sąd zawieszając wykonanie kary, zgodnie z art. 75  § 2, może nałożyć taki obowiązek na skazanego, jeśli wcześniej nie zobowiązał go do tego wymierzając środek karny.

Jeżeli zatem sąd w wyroku zasądził obowiązek zapłaty określonej kwoty na Pani rzecz, możliwe jest dochodzenie tej kwoty w drodze egzekucji.

Jeżeli natomiast sąd karny nie wypowiedział się w żaden sposób w kwestii odszkodowania lub nawiązki, aktualna pozostaje możliwość dochodzenia odszkodowania na drodze cywilnej.

Zgodnie z art. 415 k.c. Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

W tym wypadku konieczne jest wykazanie trzech przesłanek: winy sprawcy, wysokości szkody oraz związku przyczynowego pomiędzy czynem sprawcy a szkodą.

Art. 444. § 1. W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.  
§ 2. Jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.  
§ 3. Jeżeli w chwili wydania wyroku szkody nie da się dokładnie ustalić, poszkodowanemu może być przyznana renta tymczasowa. 

Art. 445. § 1. W wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Roszczenie takie powinno zostać skierowane w drodze powództwa przeciwko sprawcy przestępstwa. W pozwie należy wskazać, że pozwany został prawomocnie skazany za zarzucany mu czyn w postępowaniu karnym (najlepiej też załączyć wyrok).

Zgodnie z Art. 442(1). § 2   Jeżeli szkoda wynikła ze zbrodni lub występku, roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem lat dwudziestu od dnia popełnienia przestępstwa bez względu na to, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia.