Sędzia kolejny raz rozpatruje tę samą sprawę

Pytanie klienta:

""Sąd apelacyjny wrócił sprawę do ponownego rozpatrzenia przez sąd rejonowy. Rozpatrzona sprawa z powrotem wraca do sądu apelacyjnego, gdzie ten sam sędzia przewodniczy. Tym razem znowu nie zgadza się z wyrokiem sądu rejonowego i postanawia wziąć sprawę w swoje ręce zarządzając szereg sprawdzeń które już były zrobione, ale wiadomo, co biegły to inna opinia. Czy sędziego sądu apelacyjnego nie można wyłączyć z rozpoznania sprawy w której już raz orzekał? Jakie przepisy regulują taką sytuację?""

Odpowiedź prawnika:

Przepis art. 367 § 1 kpc stanowi, iż "od wyroku sądu pierwszej instancji przysługuje apelacja do sądu drugiej instancji.
§ 2. Apelację od wyroku sądu rejonowego rozpoznaje sąd okręgowy, a od wyroku sądu okręgowego jako pierwszej instancji - sąd apelacyjny.
§ 3. Rozpoznanie sprawy następuje w składzie trzech sędziów zawodowych. Postanowienia dotyczące postępowania dowodowego na posiedzeniu niejawnym wydaje sąd w składzie jednego sędziego."

 

 

Przepisy  kpc nie ustalają składu sądu w inny sposób niż  trzech sędziów zawodowych. A więc może to być sąd w tym samym składzie osobowym przy ponownym rozpoznaniu apelacji. Zgodnie z art. 44 kpc, jeżeli sąd właściwy nie może z powodu przeszkody rozpoznać sprawy lub podjąć innej czynności, sąd nad nim przełożony wyznaczy na posiedzeniu niejawnym inny sąd. Przeszkoda uniemożliwiająca rozpoznanie sprawy może być natury prawnej (np. niemożność skompletowania składu orzekającego wskutek wyłączenia sędziów sądu właściwego) jak również przeszkodę natury faktycznej, spowodowaną np. siłą wyższą.

 

 

W myśl art. 48 § 1 kpc "sędzia jest wyłączony z mocy samej ustawy:

  1. w sprawach, w których jest stroną lub pozostaje z jedną ze stron w takim stosunku prawnym, że wynik sprawy oddziaływa na jego prawa lub obowiązki; 

  2. w sprawach swego małżonka, krewnych lub powinowatych w linii prostej, krewnych bocznych do czwartego stopnia i powinowatych bocznych do drugiego stopnia; 

  3. w sprawach osób związanych z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli; 

  4. w sprawach, w których był lub jest jeszcze pełnomocnikiem albo był radcą prawnym jednej ze stron; 

  5. w sprawach, w których w instancji niższej brał udział w wydaniu zaskarżonego orzeczenia, jako też w sprawach o ważność aktu prawnego z jego udziałem sporządzonego lub przez niego rozpoznanego oraz w sprawach, w których występował jako prokurator.

§ 2. Powody wyłączenia trwają także po ustaniu uzasadniającego je małżeństwa, przysposobienia, opieki lub kurateli. "

Niezależnie od przyczyn wymienionych w art. 48 kpc sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony, jeżeli między nim a jedną ze stron lub jej przedstawicielem zachodzi stosunek osobisty tego rodzaju, że mógłby wywołać wątpliwości  co do bezstronności sędziego.

 

 

Z powyższego wynika, iż nie jest wyłączony sędzia, który orzekał w wyższej instancji, od rozpoznawania tej sprawy następnie w instancji niższej (gdy została przekazana do ponownego rozpoznania), jak również od jej ponownego rozpoznawania w instancji wyższej (tak M. Jędrzejewska w M. Jędrzejewska, T. Ereciński Tadeusz, J. Gudowski Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Część pierwsza. Postępowanie rozpoznawcze. Część druga, Postępowanie zabezpieczające. Warszawa 2007 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, wydanie II).

Michał Włodarczyk - Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.