Skutki zmiany postanowienia o nabyciu spadku
Pytanie:
"W lipcu 2004 r. wraz z żoną nabyliśmy nieruchomość (dom, rola, las). Sprzedającymi była matka i 4 pełnoletnich dzieci. Wszyscy byli współwłaścicielami tej nieruchomości w różnych częściach. Własność tę uzyskali z tytułu kupna (matka) jak i spadku po zmarłym w 1994r. ojcu. W księdze wieczystej jako właściciele figurowali matka i nieżyjący ojciec. W dziale III kw dokonany był wpis o niezgodności między stanem prawnym nieruchomości w kw, a rzeczywistym stanem prawnym przysługującym matce i 4 dzieciom (wymienieni byli z nazwiska i imienia). Podczas zawierania umowy notarialnej sprzedający (matka i 4 dzieci) przedłożyli prawomocne postanowienie sądu rejonowego ze stycznia 2004 r., z którego wynikało, że spadek po zmarłym odziedziczyli sprzedający w częściach, zgodnie również ze wpisem w III dziale kw. Po zawarciu umowy i zapłacie za nieruchomość notariusz złożył wniosek o wpisanie mnie i małżonki jako właścicieli i wykreślenie z działu III kw w/w niezgodności i tak też się stało. W sierpniu 2004r. otrzymaliśmy nowy wypis z kw uwzględniający te wnioski. W listopadzie 2005 roku wystąpiłem o aktualny wypis z kw. Otrzymałem go z nowym wpisem w dziale III kw, dokonanym w czerwcu 2005r., dotyczącym niezgodności stanu prawnego w kw z rzeczywistym stanem prawnym, gdzie wymienieni są matka, 4 dzieci i 2 nowe osoby - dzieci z pierwszego małżeństwa ojca. Wpis ten powstał na wniosek sądu, który anulował prawomocny wyrok w sprawie spadku ze stycznia 2004r. i wydał w maju 2005 r. nowy uwzględniający te 2 nowe osoby. O wpisie tym sąd nie powiadomił mnie i małżonki, chociaż od roku figurowaliśmy w kw jako właściciele. Czy sąd mógł wystąpić z wnioskiem o taki wpis? Czy sąd powinien mnie jako właściciela powiadomić o tym? Czy jeżeli mógłby dokonać takiego wpisu, to powinny być ujęte wszystkie osoby, czy tylko te które nie były przy zbyciu tej nieruchomości (nie widniały na postanowieniu spadkowym ze stycznia 2004r.)? Co muszę zrobić, żeby ten wpis usunąć i na czyj wniosek to można zrobić? Czy jeżeli 2 nowe osoby (spadkobiercy) złożą przed notariuszem oświadczenie o braku roszczeń do spadku poprzez spłatę ich części przez pozostałych spadkobierców, może to być wystarczające do złożenia wniosku o wykreślenie wpisu? "
Odpowiedź prawnika: Skutki zmiany postanowienia o nabyciu spadku
W przedstawionej sprawie okazało się, iż prawdopodobnie osoby, które zostały oznaczone w postanowieniu o stwierdzenie nabycia spadku, nie są jedynymi spadkobiercami. Dowód, że osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku, nie jest spadkobiercą lub że jej udział w spadku jest inny niż stwierdzony, może być przeprowadzony tylko w postępowaniu o uchylenie lub zmianę stwierdzenia nabycia spadku. Takie postępowanie jest albo dopiero będzie w toku. Wniosek o wszczęcie takiego postępowania może zgłosić każdy zainteresowany. Osoby, które nie były uczestnikami poprzedniego postępowania mogą złożyć wniosek w każdym czasie.
Jeżeli ten, kto uzyskał stwierdzenie nabycia spadku, lecz spadkobiercą nie jest, rozporządza prawem należącym do spadku na rzecz osoby trzeciej, osoba, na której rzecz rozporządzenie następuje, nabywa prawo lub zostaje zwolniona od obowiązku, chyba że działa w złej wierze. Dotyczy to także opisywanego przypadku, w którym osoby rozporządzające nieruchomością nie były w pełni uprawnione do jej sprzedaży. Zła wiara polega na wiedzy o tym, że treść postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku jest niezgodna z rzeczywistym stanem prawnym. Należy także przyjąć, że zła wiara istnieje, gdy brak wiedzy jest wynikiem rażącego niedbalstwa nabywcy. W opisanym przypadku raczej nie będzie można mówić o złej wierze nabywców nieruchomości, która była przedmiotem spadku. Stąd nabywcy nieruchomości prawdopodobnie zostaną uznani za rzeczywistych właścicieli. Natomiast stwierdzenie czy tak faktycznie jest dopiero nastąpi, dlatego najpierw dokonano wpisu w księdze wieczystej. Pominięci spadkobiercy prawdopodobnie wystosowali powództwo o usunięcie niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawny, a wpis ostrzeżenia nastąpił na podstawie postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia.
Niestety nie jest wystarczające oświadczenie pominiętych spadkobierców, że nie kierują żadnych roszczeń do nabywców nieruchomości. Cel postępowania dotyczącego ustalenia treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym nie pozwala na poprzestanie na takim oświadczeniu. Konieczne jest zbadanie stanu prawnego przez sąd. Sąd nie powinien, naszym zdaniem dokonać zmiany w kw na podstawie drugiego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, lecz dopiero na podstawie wyroku sądu rejonowego, wydanego na podstawie powództwa pominiętych spadkobierców przeciwko osobom ujawnionym jako właściciele o uzgodnienie treści kw z rzeczywistym stanem prawnym.
Zespół prawników
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?