Spadek po osobie niespokrewnionej

Odpowiedź prawnika:

Niestety w przypadku dziedziczenia po osobie niespokrewnionej nie ma możliwości skorzystania ze zwolnienia podatkowego przewidzianego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, który przewiduje zwolnienie od podatku od spadków tylko w przypadku dziedziczenia po najbliższej rodzinie i to w przypadku gdy spadkodawca zmarł po 2006 roku.

W przypadku dziedziczenia po osobie niespokrewnionej (tzw. III grupa podatkowa) skorzystanie ze zwolnienia, o którym mowa z kolei w art. 16 ust. 1 ustawy, na podstawie którego - po spełnieniu szeregu warunków - nie wliczałoby się do podstawy opodatkowania czystej wartości lokalu mieszkalnego do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m² powierzchni użytkowej lokalu – byłoby możliwe tylko pod warunkiem, że spadkobierca sprawowałby opiekę nad wymagającym takiej opieki spadkodawcą, na podstawie pisemnej umowy z podpisem notarialnie poświadczonym, przez co najmniej dwa lata od dnia poświadczenia podpisów przez notariusza. Jeśli takiej umowy i w takiej formie nie sporządzono, nie będzie możliwości skorzystania z tego zwolnienia.

W takim wypadku wystąpi konieczność zapłacenia przez nabywcę (spadkobiercę) podatku od spadków i darowizn. Spadkobierca jest zobowiązany złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego (od uprawomocnienia się sądowego stwierdzenia nabycia spadku), właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego (jeśli przedmiotem dziedziczenia jest nieruchomość – naczelnik właściwy dla położenia nieruchomości) zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru (formularz SD-3). Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania. Na podstawie zeznania i załączonych dokumentów naczelnik urzędu skarbowego wyda decyzję, w której ustali wysokość podatku, który będzie płatny w terminie 14 dni od dnia doręczenia spadkobiercy decyzji naczelnika.

Odnośnie wysokości podatku należy wskazać, iż jest ona ściśle uzależniona od wartości rynkowej nabytej nieruchomości. Wolne od podatku będzie nabycie do kwoty 4.902 zł. Od wartości nieruchomości ponad tą kwotę (zakładając, że przekracza ona 20.556 zł), podatek wyniesie 2.877 zł 90 gr + 20 % od nadwyżki ponad 20.556 zł.

Jeśli spadkobierca poniósł koszty leczenia i opieki w czasie ostatniej choroby spadkodawcy (jeżeli nie zostały pokryte za jego życia i z jego majątku), koszty pogrzebu spadkodawcy, łącznie z nagrobkiem, to należy je wykazać w zeznaniu SD-3, gdyż pomniejszają one podstawę opodatkowania (wartość mieszkania), a tym samym i podatek.

Warto przeczytać także poradę: Jaki podatek trzeba zapłacić od spadku?