Tajemnica notarialna

Odpowiedź prawnika: Tajemnica notarialna

Tajemnica zawodowa notariuszy została uregulowana przez ustawę Prawo o notariacie. Zgodnie z jej przepisami notariusz jest obowiązany zachować w tajemnicy okoliczności sprawy, o których powziął wiadomość ze względu na wykonywane czynności notarialne. Obowiązek zachowania tajemnicy trwa także po odwołaniu notariusza.

Przepisy ustawy regulują także kwestię zwolnienia notariusza z tego obowiązku. Otóż obowiązek zachowania tajemnicy ustaje, gdy notariusz składa zeznania jako świadek przed sądem. Jeśli jednak ujawnienie tajemnicy zagraża dobru państwa albo ważnemu interesowi prywatnemu, od obowiązku zachowania tajemnicy może zwolnić notariusza tylko Minister Sprawiedliwości.

Obowiązek zachowania tajemnicy nie dotyczy informacji udostępnianych na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz o przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu.

Jak widać, przepisy ustawy są dość lakoniczne. O tajemnicy notarialnej traktuje także Kodeks etyki zawodowej notariusza. Nie jest to jednak źródło prawa powszechnie obowiązującego, a jego naruszenie może powodować co najwyżej odpowiedzialność dyscyplinarną.

O zwolnieniu z tajemnicy notarialne mówią także przepisy kodeksu postępowania karnego, niejako uściślając przepisy ustawy Prawo o notariacie. Osoby obowiązane do zachowania tajemnicy notarialnej mogą być w procesie karnym przesłuchiwane co do faktów objętych tą tajemnicą tylko wtedy, gdy jest to niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości, a okoliczność nie może być ustalona na podstawie innego dowodu. W postępowaniu przygotowawczym w przedmiocie przesłuchania lub zezwolenia na przesłuchanie decyduje sąd, na posiedzeniu bez udziału stron, w terminie nie dłuższym niż 7 dni od daty doręczenia wniosku prokuratora. sąd przesłuchuje taką osobę na rozprawie z wyłączeniem jawności.

Kodeks postępowania cywilnego stanowi z kolei, iż świadek może odmówić odpowiedzi na zadane mu pytanie, jeżeli zeznanie miałoby być połączone z pogwałceniem istotnej tajemnicy zawodowej. Dotyczy to także notariuszy.