Umorzenie postępowania rozgraniczeniowego

Odpowiedź prawnika: Umorzenie postępowania rozgraniczeniowego

Tryb rozgraniczenia jest uregulowany w art. 29-39 pr. geod. i kart. Składa on się zazwyczaj z dwu stadiów: administracyjnego i sądowego.

Administracyjne postępowanie rozgraniczeniowe może się więc zakończyć w trojaki sposób. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta może na podstawie zebranego przez geodetę materiału dowodowego wydać decyzję o rozgraniczeniu nieruchomości, może też sprawę umorzyć, o ile w toku czynności dojdzie do zawarcia ugody granicznej przed geodetą; natomiast w wypadku wdania się stron w spór i przy jednoczesnej niemożności doprowadzenia do ugody granicznej oraz przy braku wystarczających materiałów dowodowych może postępowanie rozgraniczające umorzyć z urzędu i przekazać sprawę do rozpatrzenia sądowi rejonowemu. Także każda ze stron, niezadowolona z wydanej przez organ administracji decyzji o rozgraniczeniu, może wystąpić w terminie czternastu dni od daty jej otrzymania o skierowanie sprawy na drogę sądową. Właściwym sądem jest sąd rejonowy, w którego obszarze działania znajduje się przedmiotowa nieruchomość.

Sąd rozpoznaje sprawę od samego początku, a w toku postępowania nie bada prawidłowości przebiegu postępowania administracyjnego, nie ustosunkowuje się też do decyzji wydanej przez organ administracji samorządowej. Sąd, prowadząc postępowanie, kieruje się przede wszystkim art. 153 kodeksu cywilnego, który stanowi, że jeżeli granice stały się sporne, a stanu prawnego nie można stwierdzić, ustala się granice według ostatniego spokojnego stanu posiadania. Gdyby również takiego stanu nie można było stwierdzić, a postępowanie rozgraniczeniowe nie doprowadziło do ugody między zainteresowanymi, sąd ustali granice z uwzględnieniem wszystkich okoliczności.

Nie wskazuje Pan, która strona wniosła o umorzenie postępowania ale zakładamy, że chodzi o powoda, a więc strony niezadowolonej z dotychczasowego przebiegu postepowania administracyjnego w sprawie. W kontekście Pana pytania należy posłużyć się wypowiedzią z orzecznictwa: "Decyzja o rozgraniczeniu traci moc wiążącą w sytuacji gdy w następstwie wniosku strony niezadowolonej z rozgraniczenia sąd powszechny nada sprawie bieg i w konsekwencji wyda orzeczenie o rozgraniczeniu. W takiej sytuacji decyzja orzekająca o rozgraniczeniu nie będzie mogła wywoływać ani procesowych ani materialno-prawnych skutków decyzji ostatecznej. W sytuacji natomiast gdy wniosek strony niezadowolonej z rozgraniczenia zostanie przez sąd zwrócony, na skutek np. jego nieopłacenia lub dojdzie do umorzenia postępowania (przykładowo wskutek cofnięcia żądania o skierowaniu sprawy do sądu) - decyzja o rozgraniczeniu staje się ostateczna ze wszystkimi skutkami jakie prawo przewiduje dla takich decyzji." (Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 28 kwietnia 2009 r., II SA/Ke 109/09).

Powyższa teza zasługuje na uznanie. Umorzenie postepowania na wniosek powoda oznacza de facto, iż granica nie jest już sporna, a jej dotychczasowy przebieg ustalony w trakcie postępowania rozgraniczeniowego został uznany przez stronę powodową. Brak uzasadnienia do niweczenia rezultatów postępowania administracyjnego w sytuacji, gdy sąd powszechny merytorycznie nie zbadał przebiegru granicy, lecz umorzył postępowanie w skutek cofnięcia żądania powoda. Należy przy tym podkreślić, iż nie oznacza to, że w przyszłości granica znowu nie stanie się sporną.