Uprawnienia straży gminnych [miejskich] w zakresie ochrony środowiska

Odpowiedź prawnika: Uprawnienia straży gminnych [miejskich] w zakresie ochrony środowiska

W tym aspekcie warto zwrócić uwagę na dyspozycję art. 379 ustawy Prawo ochrony środowiska:

Art. 379. 1. Marszałek województwa, starosta oraz wójt, burmistrz lub prezydent miasta sprawują kontrolę przestrzegania i stosowania przepisów o ochronie środowiska w zakresie objętym właściwością tych organów.

2. Organy, o których mowa w ust. 1, mogą upoważnić do wykonywania funkcji kontrolnych pracowników podległych im urzędów marszałkowskich, powiatowych, miejskich lub gminnych lub funkcjonariuszy straży gminnych.

3. Kontrolujący, wykonując kontrolę, jest uprawniony do:

  1) wstępu wraz z rzeczoznawcami i niezbędnym sprzętem przez całą dobę na teren nieruchomości, obiektu lub ich części, na których prowadzona jest działalność gospodarcza, a w godzinach od 6 do 22 - na pozostały teren;

  2) przeprowadzania badań lub wykonywania innych niezbędnych czynności kontrolnych;

  3) żądania pisemnych lub ustnych informacji oraz wzywania i przesłuchiwania osób w zakresie niezbędnym do ustalenia stanu faktycznego;

  4) żądania okazania dokumentów i udostępnienia wszelkich danych mających związek z problematyką kontroli.

4. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta, starosta, marszałek województwa lub osoby przez nich upoważnione są uprawnieni do występowania w charakterze oskarżyciela publicznego w sprawach o wykroczenia przeciw przepisom o ochronie środowiska.

5. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta, starosta lub marszałek województwa występują do wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska o podjęcie odpowiednich działań będących w jego kompetencji, jeżeli w wyniku kontroli organy te stwierdzą naruszenie przez kontrolowany podmiot przepisów o ochronie środowiska lub występuje uzasadnione podejrzenie, że takie naruszenie mogło nastąpić, przekazując dokumentację sprawy.

6. Kierownik kontrolowanego podmiotu oraz kontrolowana osoba fizyczna obowiązani są umożliwić przeprowadzanie kontroli, a w szczególności dokonanie czynności, o których mowa w ust. 3.

Doktryna podkreśla, że „w państwie prawa zagadnieniem o charakterze podstawowym, wymagającym ustalenia, jest zakres przedmiotowy przeprowadzanych kontroli. W art. 379 ust. 1 p.o.ś. ogólnie określono, że czynności kontrolne mogą obejmować przestrzeganie i stosowanie przepisów ochrony środowiska w zakresie objętym właściwością tych organów. Z postanowień tego przepisu nie wynika jednoznacznie, czy chodzi o właściwość wynikającą tylko z postanowień ustawy, czy również z innych aktów prawnych. Bezpośrednio po wejściu w życie ustawy zaprezentowany został pogląd, zgodnie z którym przyjmuje się, że "kontrola powinna dotyczyć wszystkich przepisów pozostających we właściwości wskazanych organów, przepis nie ogranicza obowiązku tylko do zadań wynikających z prawa ochrony środowiska" (M. Górski, Kto za to odpowiada?, Ekoprofit 2001, nr 10, s. 17; zob. także W. Radecki, Organy administracji..., s. 23). Na słuszność tego poglądu wskazuje posłużenie się przez ustawodawcę w art. 379 ust. 1 p.o.ś. ogólnym określeniem właściwości tych organów. Gdyby jego intencją było ograniczenie uprawnień kontrolnych tylko do rozwiązań wynikających z ustawy, to nie stanowiłby ogólnie o właściwości tych organów, ale tylko o tej wynikającej z ustawy [Prawo ochrony środowiska – przyp red]”¹.