Uregulowanie zaległych spraw spadkowych

Odpowiedź prawnika: Uregulowanie zaległych spraw spadkowych

Zakładamy, że osobą, która chce uregulować sprawy spadkowe, jest żona. Ma ona legitymację do złożenia wniosku o stwierdzenie nabycia spadku po mężu, a także do złożenia wniosku o stwierdzenie nabycia spadku po teściu i teściowej. Ma w tym bowiem interes (jest on przesłanką możliwości wystąpienia z wnioskiem, czyli przesłanką legitymacji czynnej). Legitymację w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku mają przede wszystkim spadkobiercy. Mają ją też jednak spadkobiercy tych spadkobierców, którzy zmarli przed stwierdzeniem nabycia spadku. Odnosząc to do opisanej sytuacji, legitymację do złożenia wniosku ma przede wszystkim córka i syn (nieżyjący mąż), ma ją jednak również synowa, która dziedziczy po zmarłym mężu. Jest to istotne, gdyż stwierdzenie nabycia spadku po mężu nie może nastąpić, jeśli nie stwierdzono nabycia spadku po teściu i po teściowej. Żona powinna więc skierować wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po mężu, wnioskując jednocześnie o stwierdzenie nabycia spadku po teściu i teściowej. Stwierdzenie nabycia spadku może nastąpić także w postępowaniu o dział spadku. Sąd wyda wtedy odrębne postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, które jest postanowieniem co do istoty sprawy i osobno podlega zaskarżeniu (czyli ewentualny środek odwoławczy wnosi się przed zakończeniem całego postępowania). Takie połączenie spraw spadkowych (postępowania o stwierdzenie nabycia i postępowania o dział spadku) dotyczy nie tylko stwierdzenia nabycia spadku, który ma być dzielony, ale także stwierdzenia nabycia spadku po spadkobiercach spadkodawcy oraz po nabywcach udziałów spadkowych – jest więc możliwe w przedstawionej sytuacji (poza tym generuje mniejsze koszty - 2 postępowania w jednym). Od wyboru osoby zainteresowanej zależy więc, czy

1. złoży najpierw wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po mężu, jednocześnie wnioskując o stwierdzenie nabycia spadku po teściach (w jednym piśmie procesowym), a następnie skieruje wniosek o dział spadku, czy też

2. złoży od razu wniosek o dział spadku po mężu, wnioskując jednocześnie o stwierdzenie nabycia spadku po wszystkich trzech osobach (ten sposób powinien najbardziej przyspieszyć postępowanie i można z niego skorzystać, jeśli spadkobiercy nie chcą umownie podzielić spadku).

Jednakże to, czy faktycznie będzie miał miejsce jednoczesny dział wszystkich spadków zależeć będzie od konkretnych okoliczności i stopnia skomplikowania sprawy. W każdym razie żona ma legitymację, by złożyć jeden z powyższych wniosków. Ze względu na fakt, iż ma miejsce dziedziczenie z ustawy, należy do wniosku o stwierdzenie nabycia spadku dołączyć odpisy z akt stanu cywilnego, a do wniosku o dział spadku - dowód, że nieruchomość stanowiła własność spadkodawcy (czyli odpisy z ksiąg wieczystych).  Warto też pamiętać, że uprawnioną do spadku po teściu jest również jego żona. Dziedziczenie będzie więc wyglądało następująco:

1. spadek po teściu to połowa wspólnego majątku małżonków i majątek odrębny teścia, dziedziczy go syn, córka oraz żona;

2. spadek po teściowej dziedziczy syn i córka;

3. spadek po mężu stanowi połowa majątku wspólnego małżonków i majątek odrębny męża (nieruchomość lokalowa), a dziedziczą żona i córki.