Ustanowienie służebności przejazdu i przegonu

Odpowiedź prawnika: Ustanowienie służebności przejazdu i przegonu

Z zadanego pytania wnioskujemy, iż chodzi o ustanowienie służebności drogi koniecznej, której treścią będzie możliwość przejazdu i przechodu. Służebności regulowane są przepisami kodeksu cywilnego. Reguluje ją konkretnie artykuł 145 kc. Stanowi on, iż w przypadku, gdy nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej. Przeprowadzenie drogi koniecznej musi nastąpić z uwzględnieniem potrzeb nieruchomości nie mającej dostępu do drogi publicznej oraz z najmniejszym obciążeniem gruntów, przez które droga ma prowadzić. Możliwym jest również ustanowienie omawianej służebności polegającej na prawie przechodu i przejazdu w drodze umowy. Jednak w braku zgody pomiędzy stronami pozostaje ustanowienie jej przez sąd. Innymi słowy, właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości, która posiada dostępu do drogi publicznej ma roszczenie do właściciela lub użytkownika wieczystego, przez których nieruchomości może być przeprowadzona droga łącząca nieruchomość pozbawioną dostępu do drogi publicznej z tą drogą. W przypadku ustanowienia służebności drogi koniecznej ustala się także za to wynagrodzenie. Wynagrodzenie należy się za samo ustanowienie służebności drogowej. Jeżeli o ustanowieniu służebności orzeka sąd, to o wynagrodzeniu za to ustanowienie rozstrzyga z urzędu, niezależnie od wniosku właściciela nieruchomości służebnej. Możliwym jednak jest, aby uprawniony zrzekł się wynagrodzenia (uprawniony, czyli właściciel nieruchomości, na której zostanie ustanowiona służebność). Wynagrodzenie za ustanowienie służebności drogowej ustala się według cen rynkowych. Tak więc sposoby ustanowienia służebności drogi koniecznej są następujące: - w umowie pomiędzy właścicielem nieruchomości pozbawionej dostępu do drogi publicznej a właścicielem nieruchomości, przez którą będzie przebiegać droga (sporządzonej w formie aktu notarialnego), - w drodze orzeczenia sądowego (jest to sposób najczęstszy, na podstawie artykułu 626 kpc), - a także w drodze zasiedzenia służebności gruntowej.