VAT a nieruchomość kupiona jako osoba fizyczna

Odpowiedź prawnika: VAT a nieruchomość kupiona jako osoba fizyczna

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (VAT), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 tej ustawy, przysługuje w zasadzie prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Towarami w rozumieniu nowej ustawy o VAT są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty. Aby zatem móc odliczyć VAT z faktur od dostawcy/usługodawcy (i ew. domagać się zwrotu podatku z US), powinien istnieć związek między towarami i usługami, przy nabyciu których powstał podatek naliczony, a wykonywaniem czynności opodatkowanych. Zakupiona nieruchomość powinna być więc wykorzystywana do prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej opodatkowanej VAT. Związek z czynnościami opodatkowanymi może być przy tym pośredni. Warunkiem prawa odliczenia jest również rozpoczęcie wykonywania czynności opodatkowanych (chyba że chodzi o zwrot zaliczkowy VAT na warunkach określonych w art. 93 i 87 ust. 3 ustawy o VAT - dla niektórych gruntów). Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzyma fakturę albo dokument celny, nie wcześniej jednak niż z chwilą otrzymania towaru lub wykonania usługi (art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT) - w przypadku nieruchomości VAT do obniżenia rozkłada się na 10 lat.

Zdania są jednak podzielone co do możliwości odliczenia VAT naliczonego od nieruchomości zakupionej przed zarejestrowaniem się jako podatnik VAT czynny (VAT-R):

a) Organy podatkowe często wiążą możliwość odliczenia VAT naliczonego z tym, by podatnik był zarejestrowany w chwili dokonywania zakupów (zob. art. 88 ust. 4 ustawy o VAT). Np. w piśmie naczelnika Trzeciego Urzędu Skarbowego w Bydgoszczy z 9 sierpnia 2004 r. (PP2-443-55/04), stwierdzono m.in., że "przepisy ustawy o VAT nie przewidują możliwości odliczenia podatku naliczonego związanego z zakupem towarów i usług przed dokonaniem zgłoszenia rejestrującego VAT-R i w tym zakresie nie ma żadnych odstępstw". Co do zasady więc, jeszcze niezarejestrowany podatnik nie będzie mógł odliczyć podatku wynikającego z faktur otrzymanych w okresie przed rejestracją w US. Tak stanowią polskie przepisy, które są niezgodne z przepisami VI Dyrektywy (art. 17) dotyczącej zasad europejskiego systemu VAT.

b) W jednym z wyroków NSA zajął jednak odmienne stanowisko. I choć wyrok dotyczył starej ustawy o VAT, może mieć pewne znaczenie także obecnie.

W przypadku tego typu różnicy zdań najlepiej zwrócić się do właściwego dla siebie US z wnioskiem o wydanie pisemnej interpretacji prawa podatkowego i bezpiecznie zastosować się do niej.