Wnioski dowodowe i powoływanie świadków

Odpowiedź prawnika: Wnioski dowodowe i powoływanie świadków

Dopuszczenie dowodu w postępowaniu karnym może mieć miejsce albo z urzędu przez sąd albo na wniosek stron. Taki wniosek dowodowy może być zgłoszony ustnie tylko rozprawie, a pisemnie na rozprawie lub poza rozprawą. 

Gdy wniosek jest pisemny wymaga spełnienia wymogów przewidzianych dla pisma procesowego, określonych w art. 119. § 1 kodeksu postępowania karnego, tzn.
1) oznaczenie organu, do którego jest skierowane, oraz sprawy, której dotyczy, 
2) oznaczenie oraz adres wnoszącego pismo,  
3) treść wniosku lub oświadczenia, w miarę potrzeby z uzasadnieniem,  
4) datę i podpis składającego pismo.
jak również zawarcia elementów wymaganych dla samego już wniosku dowodowego. Mianowicie należy podać oznaczenie dowodu oraz okoliczności, które mają być udowodnione. Można także określić sposób przeprowadzenia dowodu. Trzeba pamiętać, że przeprowadzenie dowodu ma służyć wykryciu lub ocenie właściwego dowodu, gdyż o dopuszczeniu lub nie dowodu na rozprawie rozstrzyga sąd.

Sąd doręczając akt oskarżenia wzywa oskarżonego do składania wniosków dowodowych w terminie 7 dni od doręczenia aktu oskarżenia.
Strony zatem mają obowiązek przedstawić sądowi wnioski dowodów najdalej na początku rozprawy. Później dowód może być dopuszczony jeśli wcześniej nie był znany lub potrzeba ich przeprowadzenia wynikła dopiero w toku rozprawy. Co więcej, sąd aż do ogłoszenia wyroku może wznowić przewód sądowy, gdyby takie okoliczności się ujawniły. Odpowiada to zasadzie prawdy materialnej w procesie karnym.

W tym samym terminie terminie 7 dni od doręczenia aktu oskarżenia, oskarżony ma prawo wniesienia pisemnej odpowiedzi na akt oskarżenia. Pismo takie, podobnie jak odpowiedź na pozew w postępowaniu cywilnym, polemiką, która służy możliwości ustosunkowania się do aktu oskarżenia, zapobiegając jednostronności obrazu wytworzonego jedynie przez akt oskarżenia obrazu w oczach sądu w punkcie wyjścia rozpoznania sprawy. Taka odpowiedź na akt oskarżenia łączy się zwykle z wnioskami oskarżonego o charakterze dowodowym. Z jego treści nawet bez formalnego formułowania wniosków dowodowych może czasami wynikać potrzeba przeprowadzenia określonego dowodu przez sąd. Odpowiedź na pozew jest wyłącznie prawem oskarżonego, a nie obowiązkiem.