Zapis testamentowy a postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku

Odpowiedź prawnika: Zapis testamentowy a postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku

Zgodnie z ogólnie przyjętym poglądem, polskie prawo spadkowe nie przewiduje powstania bezpośrednio skutków rzeczowych zapisu. Nawet wtedy, gdy przedmiotem zapisu jest rzecz oznaczona co do tożsamości (nieruchomość), własność nie przechodzi automatycznie na zapisobiercę. Nabywa on jedynie roszczenie o przeniesienie własności. Do przejścia własności przedmiotu zapisu niezbędna jest umowa przenosząca własność. Jak wskazał Sąd Najwyższy (orz. z 6 kwietnia 1998 r., I CKU 35/98, GP 2006, nr 212, s. 15, LexPolonica nr 419252), w przypadku zapisu nie wchodzi w rachubę „przyznanie” w postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku określonych przedmiotów majątkowych zapisobiercy. Zasadniczo wykonanie takiego zapisu powinno nastąpić w drodze umowy spadkobiercy z zapisobiercą (por. też orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 10 lipca 1988 roku, sygn. III CZP 65/88, niepubl.). Istotne rozważanie w tym temacie poczynił Wojewódzkie Sąd

Administracyjny w wyroku z dnia 25 kwietnia 2008 roku, sygn. I SA/Wa 26/08. Stwierdził on, że w przypadku gdy przedmiotem zapisu jest przeniesienie własności nieruchomości konieczne jest stosowne oświadczenie woli obciążonych zapisem spadkobierców. W szczególności zapisobierca nie nabędzie przedmiotu zapisu jeżeli uzyska orzeczenie sądu zobowiązujące spadkobierców do wydania nieruchomości. Jeżeli spadkobiercy uchylają się od wykonania zapisu w tej postaci (przeniesienia własności nieruchomości), konieczne jest powództwo w oparciu o art. 64 k.c., w wyniku którego orzeczenie sądu zastąpi oświadczenie woli zobowiązanych spadkobierców do realizacji zapisu.